ÇANAKKALE İLİNİN LOJİSTİK ÜS OLMA POTANSİYELİ AÇISINDAN MEVCUT DURUM ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 234 - 253, 28.12.2022

Berna Çağlar

https://doi.org/10.54410/denlojad.1205705

Öz

Lojistik, ülkelerin uluslararası ticaretini tam zamanında ve düşük maliyetle gerçekleştirebilmesinde belirleyici bir role sahip olmaktadır. Bu noktada, bölgesel ve küresel pazarlara erişimin, ticaret akışının devamlılığının ve ulaştırma koridorlarının çeşitliliğinin sağlanabilmesi açısından lojistik üsler karşımıza çıkmaktadır. Lojistik üsler, lojistik faaliyetlerin belirli bir merkezden yürütülmesine olanak tanımaktadır.
Küresel ticarette bir bölgenin lojistik üs olabilmesi için; söz konusu bölgeye ait ulaştırma, coğrafi ve kurumsal altyapının güçlü olması gerekmektedir. Bu çalışmada, Çanakkale ilinin lojistik üs olma potansiyeli ele alınmaktadır. Çalışmanın amacı; Çanakkale ilinin lojistik üs olabilme potansiyelinin, SWOT analizi ve çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesidir. Öncelikle araştırma konusu ile ilgili olan ve literatürde bulunan raporların, makalelerin incelenmesinden yola çıkarak içerik analizi yardımıyla SWOT analizi oluşturulmuştur. Yapılan SWOT analizi sonucunda belirlenen ana ve alt kriterler uzman görüşü alınıp; çok kriterli karar verme yaklaşımı olan Analitik Hiyerarşi Prosesi yöntemi kullanılarak önem derecelerine göre sıralanmıştır.
Elde edilen bulgulara göre; Çanakkale ili için stratejik planlamaların, çalışmaların neler olabileceği konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Lojistik Yönetimi, Lojistik Üs, Tedarik Zinciri Yönetimi, SWOT Analizi, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri

Kaynakça

• Altuntaş, C. and Tuna, O. (2013). Greening logistics centers: The evolution of industrial buying criteria towards green. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 29(1), 59-80
• Botha, M. and Ittmann, H. (2008). Logistics Hubs an Integration of Transport Infrastructure. Southern African Transport Conference (SATC 2008),146-156.
• Güney Marmara Kalkınma Ajansı. (2019). Çanakkale Lojistik Rehberi. https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/Canakkale-Lojistik-Rehberi.pdf, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Güney Marmara Kalkınma Ajansı Bölgesel Yenilik Stratejisi ve Eylem Planı https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/Bolgesel-Yenilik-Stratejisi-Ve-Eylem-Plani.pdf, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Güney Marmara Kalkınma Ajansı. (2019). Çanakkale Sanayi Yatırım Rehberi https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/Canakkale-Sanayi-Yatirim-Rehberi.pdf, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Güney Marmara Kalkınma Ajansı (2021). Çanakkale Lojistik Yatırım Rehberi. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/canakkale-lojistik-rehberi.pdf, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Hızlı Tren Projeleri, TCDD, https://www.tcdd.gov.tr/projeler/bandirma-bursa-yenisehir-osmaneli- hizli-tren-projesi, Erişim Tarihi: 16.11.2022.
• Ilgar, R. (2002). Çanakkale Boğazı Ekosisteminde Ulaşım Faaliyetleri/Ecosystem Çanakkale Strait Transport Activities. Doğu Coğrafya Dergisi. 7(8), 47-59.
• Kara, M., Tayfur, L., Basık, H. (2009). Küresel Ticarette Lojistik Üslerin Önemi ve Türkiye. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6 (11), 69-84.
• Karayolları Genel Müdürlüğü, https://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Duyurular/DuyuruDetay.aspx?Parameter=1176, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Keleş, M. K., Kılıç, Ü., Keleş, A. (2018). E-Ticarette Pazar Araştırması ve SWOT Analizi. El-Cezeri, 5(2), 596-604
• Keskin, H., (2015). Lojistik El Kitabı-Küresel Aktörlerin Lojistik Pratikleri. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Lipscomb, R. T. (2010). Strategic criteria for evaluating inland freight hub locations, Master Theses, Missouri Unıversity Of Science and Technology.
• Long, D. (Çeviren: Mehmet Tanyaş, Murat Düzgün). (2016). Uluslararası Lojistik Küresel Tedarik Zinciri Yönetimi, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Montwill, A., Pietrzak, O., Pietrzak, K. (2021). The role of Integrated Logistics Centers (ILCs) in modelling the flows of goods in urban areas based on the example of Italy. Sustainable Cities and Society, 69, 102851.
• Önden, İ. and Eldemir, F. (2022). A multi-criteria spatial approach for determination of the logistics center locations in metropolitan areas. Research in Transportation Business & Management, 44, 100734.
• Pham, T. Y., Ma, H. M., Yeo, G. T. (2017). Application of Fuzzy Delphi TOPSIS to locate logistics centers in Vietnam: The Logisticians’ perspective. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 33(4), 211-219.
• Rushton A., Craucher P., Baker P. (2006). The Handbook of Logistics and Distribution Management. London – Philadelphia: Kogan Page
• Saaty, T.L. (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. Int. J. Services Sci., 1(1), 83- 86.
• Sadiq, R., Kleiner, Y., Rajani, B. (2004). Aggregative risk analysis for water quality failure in distribution networks. Journal of Water Supply: Research and Technology—AQUA, 53(4), 241-261.
• Skowron-Grabowska, B. (2007). Development of logistics centres in Poland. Internet Address: http://www.oeconomica.uab. ro/upload/lucrari/9, 20072(2).
• Temiz, M., Sağlık, A., Sağlık, E., Kelkit, A., Bayrak, M. İ. (2019). Kent Turizminin Marka Kent Oluşumundaki Etkisi: Çanakkale Kent Turizminin Swot Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 257-273.
• Trakya Kalkınma Ajansı. (2013). Trakya Bölgesi Lojistik Master Planı https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/dokuman/trakya-bolgesi-lojistik-master-plani/976, Erişim Tarihi: 11.11.2022.
• Tutar, E., Tutar, F., Yetişen, H. (2009). Türkiye'de lojistik sektörünün gelişmişlik düzeyinin seçilmiş AB Ülkeleri (Romanya ve Macaristan) ile karşılaştırmalı bir analizi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2009(2), 190-216.
• Türkiye Liman İşletmeciliği Derneği, https://www.turklim.org/uye-limanlar/canakkale-limani- isletmesi/, Erişim Tarihi: 11.11.2022.
• T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı. (2017). Esnaf ve Saanatkarlar Özelinde Sektör Analizlari Projesi- Ulaştırma Sektörühttps://ticaret.gov.tr/data/5d418db313b87639ac9dfff1/Ula%C5%9Ft%C4%B1rma%20Sekt%C3%B6r%C3%BC.pdf, Erişim Tarihi: 07.11.2022.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2019). Ulaşımda ve İletişimde 17 Çanakkale.https://www.uab.gov.tr/uploads/cities/canakkale/17-canakkale.pdf, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Ulaşan ve Erişen Türkiye, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2021) https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/bakanlik-yayinlari/ulasan-ve-erisen-turkiye-2021.pdf , Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• Ulaştırma, Denı̇zcı̇lı̇k ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü. (2015). Limanlar Geri Saha Karayolu ve Demiryolu Bağlantıları Master Plan Çalışması. https://shortsea.org.tr/sss/pages/limanlar%20geri%20saha%20karayolu%20ve%20demiryolu%20ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1%20master%20plan%20%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmas%C4% B1.pdf, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• UTİKAD. (2009). AB Heyetinden Kepez’e tam not. Çanakkale Olay https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/3743/ab-heyetinden-kepeze-tam-not, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• UTİKAD. (2010). Köprüye Demiryolu İstiyorlar. Lojiport https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/6092/kopruye-demiryolu-istiyorlar, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• UTİKAD. (2012). Lojistik Master Planı ve Trakya Bölgesi Lojistik Master Planı.UTA Lojistik https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/9644/lojistik-master-plani-ve-trakya-bolgesi- lojistik-master-plani, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• 1915 Çanakkale Geri Sayım Güncesi 3, 2021 Ağustos. https://www.1915canakkale.com/cmsfiles/magazines/1915canakkale-geri-sayim-guncesi-03.pdf?v=42, Erişim Tarihi: 27.10.2022.
• 1915 Çanakkale Geri Sayım Güncesi 6, 2020 Ekim. https://www.1915canakkale.com/cmsfiles/magazines/1915canakkale-geri-sayim-guncesi-06.pdf?v=42, Erişim Tarihi: 27.10.2022.