TEXT-MEANING RELATION IN THE QUR'AN TEACHING (An Approach in Terms of Special Teaching Methods)

Year 2017, Volume: 5 Issue: 9, 133 - 161, 15.06.2017

Mehmet Yaşar

Abstract

This research tries to suggest a method proposal which would bring text-meaning together in the Quran teaching. The main purpose of that is to make a contribution to teach the meaning as well as memorizing some chapters and prayers in the formal education. The basic of the method is to create the meaning through words which have transferred from the Arabic to the Turkish, and to ensure that the meaning remains in the mind. In the introduction, problem, subject, purpose, importance, and method of this research have been brought up. In the first chapter, it is dealt with that the Quran is what kind of book, its purpose and contents, and understanding of the Quran are to be discussed in terms of the Quran. In addition, teaching of the Quran, education places and course contents are another matters of this research. Translations and exegetics, their problems and activities which are carried out in the field of formal education today are worked on as well. In the second chapter, method and application samples based upon text-meaning relation are mentioned. Moreover, a summary of the performed research and the suggestions made about this subject have been brought up. This study is to aim an contribution to an reciting effort at understanding of the Quran in the formal education because the Quran is a holy book which has been revealed to be understood. In a sense, it is looked for an answer to the question that “Can we teach the Quran to the Tukish readers by combining meanining and text with an approach that would contribute to the teaching of meaning?” 

Keywords

Qur'an Teaching, Education of Meaning, Special Teaching Methods, Qur'an Teaching Method, Text-Meaning Relation

KUR'AN ÖĞRETİMİNDE METİN ANLAM İLİŞKİSİ (Özel Öğretim Yöntemleri Açısından Bir Yaklaşım)

Abstract

Bu araştırma Kur'an öğretiminde metinle anlamı buluşturmaya çalışan bir
yöntem önerisi sunmaktadır. Ana amacı örgün eğitimde yer alan sure ve duaların
ezberlenmesi yanında anlamının da öğretilmesine bir katkı niteliğindedir. Bu
yöntemin temeli Arapçadan Türkçe ‘ye geçmiş kelimeler yardımı ile anlamı
oluşturmak ve anlamın zihinde kalmasını sağlamaktır. Giriş bölümünde
araştırmanın problemi, konusu amacı, önemi ve yöntemi ortaya konmuştur. I.
bölümde Kur'an'ın nasıl bir kitap olduğu, amacı ve içeriği (konuları) ele
alınmış, Kur'an açısından Kur'an'ın anlaşılması tartışılmıştır. Ayrıca tarihten
günümüze Kur'an öğretimi, öğretim yerleri ve ders içerikleri konu edilmiştir.
Tercüme ve tefsirler, problemleri ve günümüzde örgün eğitimde bu alanda yapılan
faaliyetler ele alınmıştır. II. bölümde ise metin anlam ilişkisine dayalı
yöntem ve uygulama örneklerine yer verilmiştir. Ayrıca yapılan araştırmanın bir
özeti ve bu konuda getirilen öneriler ortaya konmuştur. Bu çalışma örgün
eğitimdeki Kur’an’ı anlayarak okuma gayretlerine bir katkı sağlamayı
hedeflemektedir Çünkü Kur'an anlaşılması için gönderilmiş bir kitaptır. Bir
bakıma 'Kur’an’ı, Türk okuyucusu için, metni ile anlamı birleştirerek anlam
öğretimine katkı sağlayacak bir yaklaşımla öğretebilir miyiz?' sorusuna cevap
aramıştır.

Keywords

Kur'an Öğretimi, Anlam Öğretimi, Özel Öğretim Yöntemleri, Kur'an Öğretim Yöntemi, Metin-Anlam İlişkisi

References

• Abdulaziz Bey, Osmanlı Adet Merasim ve Tabirleri, İstanbul: İstanbul Tarih Vakfı Yayınları, 1995.
• Âcurrî, Ebu Bekir Muhammed b. Hüseyin Abdullah, Ahlâku Hameleti’l-Kur’an, (nşr. Feyyaz Ahmet), Beyrut, 1987.
• Ahmet, Saban, Öğrenme Öğretme Süreci Yeni Teori ve Yaklaşımlar, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2004.
• Akakuş, Recep, İslam’da Kur’an Öğretimi ve Reisü'l Kurra Gönenli Mehmed Efendi, İstanbul: Sahaflar Kitap Sarayı Yayını, 1991.
• Akpınar, Ali, Kur'an Niçin ve Nasıl Okunmalı, İstanbul: Kitap Dünyası, İstanbul, 2013.
• Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayını, 1989.
• Ali Muhammed ed-Dabba, Kur’an Okumanın Edepleri ve Hafız Olmanın Sorumlulukları, (çev. A. Osman Yüksel), İstanbul, 1985.
• Anıl, Zeynep Ayça, Aslı Arapça Olup Türkçe’ye Anlam Kaymasına Uğrayarak Geçmiş Kelimeler, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.
• Aşıkoğlu, N.Yaşar, “Kur’an ve Hadis Öğretimi Konusunda Yeni Bir Yöntem Önerisi” Din Öğretiminide Yeni Yaklaşımlar, İstanbul: MEB Yayınları, 2000.
• Ayberg, Hans von, Arz'dan Arş'a, İstanbul: Kitsan Yayınları, 1987.
• Aydın, Mehmet Zeki, Din Öğretiminde Yöntemler ve Buldurma Yöntemi, Ankara: Karakoç Yayınları, 1998.
• Bademcioğlu, Şinasi, İngilizce Türkçe Kelime Ezberleten Kurgusal Sözlük, İstanbul: Alfa Baskı Yayın, 2001.
• Balcı, Medine, Kur’an-ı Kerim Meali ve Kelime Meali, İstanbul: Ebrar Yayınları, ts.
• Bayraktar, Mehmet Faruk, Eğitim Kurumu Olarak Kur’an Kursları Üzerine Bir Araştırma, İstanbul, 1992.
• Bilgin, Beyza, “Kur’an’ın Anlatım Teknikleri Üzerine”, 1. Kur’an Sempozyumu, Ankara: Bilgi Vakfı, 1994, 81-85.
• Bilgin, Beyza, Ellibin Yıllık Bir Gün, Ankara: Akid Yayınları, 1992.
• Bilgin, Beyza, Beyza Teyze'den Hikayele, Ankara: Gün Yayınları, 1993, I-IV.
• Bilgin, Beyza-Selçuk, Mualla, Din Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri, Ankara: Akid Yayıncılık, 1991.
• Buhari, el-Camiu's Sahih, İstanbul: el-Mektebetü'l İslamiyye, 1981.
• Cündioğlu, Dücane, Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Anlam’ın Tarihi, İstanbul: Tibyan Yayınları, 1997.
• Cündioğlu, Dücane, “Türkçe Kur’an Çevirileri ve Yöntem Sorunu”, 2.Kur’an Sempozyumu, Ankara: Bilgi Vakfı, 1995.
• Çağlar, B. Kemal, Kur'an-ı Kerim'den İlhamlar, İstanbul: Minnetoğlu Yayınları, 1965.
• Çakır, Nafiz, Arap Dilinin Türk Diline Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1985.
• Çam, Nusret, Şiir Diliyle Kur’an-ı Kerim Meâli, Ankara: Firuze Yayınları, 2002.
• Çankırılı Hacışeyhoğlu Hasan, Çankırı’da Ahilikten Kalma Esnaf ve Sohbet Teşkilatı, Çankırı: Çankırı Vilayet Matbaası, 1932.
• Dilaçar, Agop, Devlet Dili Olarak Türkçe, Ankara: TDK Yayını, 1962.
• Doğan, Recai-Tosun, Cemal, İlköğretim 4. ve 5. Sınıflar İçin Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretimi, Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2003.
• Doğan, Recai-Tosun, Cemal, İlköğretim 6. 7. ve 8. Sınıflar İçin Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretimi, Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2003.
• Durmuş, Alpaslan v.dğr., Ses Temelli Elifba, İstanbul: Edam Yayınları 2016.
• el-Kattan, Ulumu’l-Kur’an, (çev. Arif Erkan), İstanbul: Timaş Yayınları, 1997.
• Fazlur Rahman, Allah’ın Elçisi ve Mesajı Makaleler I, (çev. Adil Çiftçi), Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1997.
• Güneysu, Sibel v.dğr., Beyin Araştırmalarının Eğitime Yansıması, Ankara: SMG Yayıncılık, 2005.
• Gürbüz, Faruk, Tercüme Problemleri ve Mealler, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
• Hatipoğlu, M. Said, I. Kur’an Sempozyumu, Ankara: Bilgi Vakfı, Ankara 1994.
• http://www.megahafiza.com/
• İ. Sahnun, Eğitim ve Öğretimin Esasları (Adabu’l-Muallimin), (çev. Faruk .Bayraktar), İstanbul: İFAV Yayınları, 1996.
• İ. Teymiye, Mecmu’u Feteva, Riyad, ts.
• Komisyon, İHL Müfredat Programı, Ankara: MEB Yayınları, 1978.
• Komisyon, İHL Öğretim Programları, Ankara: MEGSB Yayınları, 1985.
• Komisyon, İmam-Hatip Lisesi, Anadolu İmam-Hatip Lisesi, Yabancı Dil Ağırlıklı İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri
• Öğretim Programlar, Ankara: MEB Yayınları, 1999.
• Komisyon, İHL ve Anadolu İHL Öğretim Programları, Ankara, 2010.
• Komisyon, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara 2010.
• İnan, Abdulkadir, Kur’an-ı Kerim’in Türkçe Tercümeleri Üzerinde Bir İnceleme, Ankara: DİB Yayınları, 1961.
• Kara, İsmail - Birinci, Ali, Mahalle Mektebi Hatıraları, İstanbul: Kitapevi, 1997.
• Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1988.
• Keskioğlu, Osman, Nüzulünden Günümüze Kur’an-ı Kerim Bilgileri, Ankara: TDV Yayınları, 1987.
• Kettânî, et-Terâtibu’l-İdariyye, Beyrut, ts.
• Köprülü, Fuat, Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Dergah Yayınları, 1926.
• Kutup, Muhammed, Kur’an’ı Nasıl Okuyalım, (çev. Bekir Karlığa), İstanbul: Bir Yayınları, 1988.
• Muhammed Hamidullah, İslam Müesseseleri Tarihi, (çev. İhsan Süreyya Sırma), Erzurum: Atatürk Üniversitesi İslamî İlimler Fakültesi Yayını, 1975.
• Muhammed İkbal, Bal-i Cibril, Lahore, 1962.
• Öcal, Mustafa, “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Derslerinde Ulaşılması Gereken Hedefler ve Gerçekleşme Oranları”, Orta
• Dereceli Okullarda Yürütülen Din Eğitim-Öğretiminin Problemleri, Kayseri: İBAV Yayını, 1998.
• Önder, Mustafa, Prof. Dr. Beyza Bilgin ve Din Eğitiminde Yeni Yöntem Çalışmaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997.
• Özden, Yüksel, Öğrenme ve Öğretme, Ankara: Pegem A Yayıncılık, 1998.
• Serinsu, Ahmet Nedim, Kur’an Nedir?, İstanbul: Şule Yayınları, 1996.
• Şeyhülislam Mustafa Sabri, Kur’an’ın Tercümesi Meselesi, (çev. Süleyman Çevik), İstanbul: Bedir Yayınları, 1993.
• T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, 63/2517 (2000).
• Taberi, Camiu’l-Beyan, Beyrut, ts.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1988, I-IV.
• Zernuci, Talimu’l-Müteallim, (çev. Y. Vehbi Yavuz), İstanbul: Çağrı Yayınları, 1980.