Fonksiyonel Gıda Olarak Kullanılan Probiyotikler ve Özellikleri

Year 2017, Volume: 10 Issue: 1, 44 - 47, 01.06.2017

Aysel Gülbandılar , Mehtap Okur Muhammet Dönmez

Abstract

Sağlıklı beslenme bilincinin gelişmesiyle birlikte, tüketiciler gıdalardan beslenmenin yanı sıra sağlık açısından da faydalar sağlamasını beklemektedirler. Tüketicilerin yeni ürünlere ve kaliteye gösterdikleri bu beklentiler neticesinde fonksiyonel gıdalar gıda sanayinin en hızlı gelişen sektörlerinden biri olmuştur. Bu fonksiyonel gıdalardan birisi de son yıllarda büyük ilgi gören probiyotiklerdir. Probiyotikler; gıdanın bir parçası olarak yeterli sayıda tüketildiğinde, kişinin sağlığı ve iyiliği üzerine olumlu etkide bulunan canlı mikroorganizma kültürü veya mikroorganizma bileşenleridir. Probiyotik bakteriler normal insan bağırsak florasında bulunurlar. Probiyotikler yoğurt, fermente sütler ve diğer fermente gıdalar içinde doğal olarak bulunmakla birlikte ayrıca başta yoğurt olmak üzere, ekşi krema, yayık altı, süttozu, tatlılar, meyve suyu, dondurma, bebek sütü veya maması, tereyağı, mayonez, et ve yulaf kaynaklı birçok ürünlere de dışarıdan ilave edilebilmektedirler. Bu derlemede fonksiyonel gıda olarak kullanılan probiyotiklerin özellikleri ve sağlık üzerindeki olumlu etkileri ile ilgili yapılan çalışmalar incelenmiştir.

Keywords

Fonksiyonel gıda, probiyotik, süt ürünleri

References

• Alkerwi AA. 2014. Diet quality concept. Nutrition, 30: 613618.
• Özdemir P, Fettahlıoğlu S, Topoyan M.2009.Fonksiyonel Gıda Ürünlerine Yönelik Tüketici Tutumlarını Belirleme Üzerine Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 9 (4) : 1079-1099.
• Seçkin AK, Baladura E.2011.Süt ve Süt Ürünlerinin Fonksiyonel Özellikleri. C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi, 7(1):27-38.
• Bigliardi B, Galati F. 2013.Innovationtrends in the food industry: the case of functional foods. Trends in Food Science & Technology 31: 118-129.
• Erbaş M. 2006. Yeni Bir Gıda Grubu Olarak Fonksiyonel Gıdalar. Türkiye 9. Gıda Kongresi; 24-26.
• Laudadio V, Lorusso V, Lastella NMB, Dhama K, Karthik K, Tiwari R, Alam GM, Tufarelli V. 2015. Enhancement of nutraceutical value of table eggs through poultry feeding strategies. International Journal of Pharmacology 11: 201-212.
• Dayısoylu KS, Gezginç Y, Cingöz A. 2014. Fonksiyonel Gıda mı, Fonksiyonel Bileşen mi? Gıdalarda Fonksiyonellik. Gıda 39 (1): 57-62.
• Ziemer CJ, Gibson GR. 1998. An overview of probiotics, prebiotics and synbiotics in the functional food concept: perspectives and future strategies. International Dairy Journal 8: 473-479.
• Gürsoy O, Kınık Ö.2004. Fonksiyonel Gıda İngrediyenti Olarak Probiyotikler ve Yasal Düzenlemeler İçin Japonya Modeli. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi 34: 200-209.
• Michalak I, Chojnacka K. 2016. Functional Fermented Food and Feed from Seaweed. Fermented Foods, Part I: Biochemistry and Biotechnology, 246.
• Uymaz B. 2010. Probiyotikler ve Kullanım Alanları. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 16( 1): 95-104.
• Parvez S, Malik KA, Ah Kang S, Kim HY. 2006. Probiotics and their fermented food products are beneficial for health- review article. Journal of Applied Microbiology 100: 1171–1185.
• Barat A, Özcan T.2016.Fermente Süt İçeceğinde Probiyotik Bakterilerin Gelişimi Üzerine Meyve İlavesinin Etkisi EgeÜniv. Ziraat Fak. Dergisi, 53 (3):259-267 ISSN 1018 – 8851.
• Yıldırım E. 2016.Yoğurt, Probiyotik Yoğurt Ve Kefir Tüketiminin Hipertansiyon Üzerine Etkisi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 106 sayfa,Kayseri.
• Yılmaz M.2004. Prebiyotik ve Probiyotikler. Güncel Pediatri 2: 142-145
• Hasler CM. 2002. Functional foods: benefits, concerns and challenges – a position paper from the American Council on Science and Health. J Nutr 132: 37723781.
• Coşkun T. 2006. Probiyotikler, Prebiyotikler ve Sinbiyotikler-Derleme.Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49 (2) : 128-148.
• SağdıçO, Küçüköner E, Özçelik S. 2004. Probiyotik ve prebiyotiklerin fonksiyonel özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 35 (3-4): 221-228.
• Canbulat Z. ve Ozcan T. 2015. Effects of short-chain and longchain inulin on the quality of probiotic yogurt containing Lactobacilus rhamnosus. Journal of Food Processing and Preservation, 39 (6):1251-1260.
• Shah NP. 2007. Functional cultures and health benefits. International Dairy Journal 17: 1262-1277.
• Seppo L, Jauhiainen T, Poussa T, Korpela R. 2003. A fermented milk high in bioactive peptides has a blood pressure lowering effect in hypertensive subjects. American Journal Clinical Nutrition, 77: 326–330.
• Başyiğit G. 2004. Bazı Laktik Asit Bakterilerinin Probiyotik Olarak Kullanılma Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 96 s, Isparta.
• Ceyhan N, Alıç H. 2012. Bağırsak mikroflorası ve probiyotikler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 5(1): 107-113.
• Çomak GöçerEM, Ergin F, Küçükçetin A.2016. Sindirim Sistemi Modellerinde Probiyotik Mikroorganizmaların Canlılığı Akademik Gıda 14(2): 158-165.
• Kutlu T. 2011.Pre ve Pobiyotikler, Türk Ped. Arş. Özel Sayı: 59- 64.
• Guandalini S. 2011. Probiotics for prevention and treatment of diarrhea. J Clin Gastroenterol 45:149-53.
• Huang JS, Bousvaros A, Lee JW, et al. 2002. Efficacy of probiotic use in acute diarrhea in children: a meta-analysis. Dig Dis Sci 47:2625-34.
• Bozkurt H, Aslım B.2004. İmmobilizasyonun Probiyotik Kültürlerde Kullanımı. Orlab On-Line Mikrobiyoloji Dergisi 2(7) : 01-14.
• Özden A. 2010. Probiyotik: Sağlıklı Yaşam İçin Yararlı Dost Bakteriler. Türkiye Gastroenteroloji Vakfı Yayınları,
• Çevik BA, PirinçciE. 2017.Beslenme ve Kanser, Fırat Tıp Derg 22(1): 1-7 .
• Kopp-Hoolihan L. 2001.Prophylactic andtherapeuticuses of probiotics: a review. J Am Diet Assoc 101(2):229-41.
• Yeşilova Y, Sula B, Yavuz E, UçmakD. 2010. Probiyotikler. J Kartal TR 21 (1): 49-56.
• Yücesan S. 2002.Probiyotikler ve sağlık üzerine etkileri, Türk Diyetisyenler Derneği Bülteni. Sayı:2, 1-13.
• Çakır İ. 2003. Lactobacillus ve Bifidobacterlerde bazı probiyotik özelliklerin incelenmesi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara.
• Sharma S, Agarwal N, Verma P. 2012. Probiotics: TheEmissaries of HealthfromMicrobialWorld, Journal of AppliedPharmaceuticalScience 02 (01): 138-143.
• Aihara K, Kajimoto O, HirataH, Takahashi R, Nakamura Y. 2005. Effect of powdered fermented milk with Lactobacillus helveticus on subjects with high normal blood pressure or mild hypertension. Journal of the American College of Nutrition, 24: 257-265.
• Lee HY, Park JH, SeokSH, et al. 2006. Human originated bacteria, Lactobacillus rhamnosus PL60, produce conjugated linoleic acid and show antiobesity effects in diet-induced obese mice. Biochem Biophys Acta 1761:736-44.
• Martin FP, WangY, SprengerN, et al. 2008. Probioticmodulation of symbiotic gut microbial-host metabolic interactions in a humanized microbiome mouse model. Mol Syst Biol 4:157.
• Uysal P, Uzuner N. 2012. Allerjik hastalıklar ve Probiyotikler. Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci 8:57-66.
• Servin AL, Coconnier MH.2003. Adhesion of probioticstrains to the intestinal mucosa and interaction with pathogens. Best Pract Res Clin Gastroenterol 17(5):741-54.
• Ouwehand AC.Kirjavainen PV, Shortt C. 1999. Probiotics: mechanismsandestablished effects. International DairyJournal9(3):43-52.