BLOKZİNCİRİ TEKNOLOJİSİ VE DENİZ YOLU TAŞIMACILIĞI: TÜRKİYE’DEKİ LİMANLAR ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Yıl 2023,
, 107 - 139, 29.10.2023
Elifcan Dursun
,
Şule Güngör
Öz
Teknolojinin günden güne gelişmesi ile son yıllarda dijitalleşme kavramı ön plana çıkmaktadır. Üretilen veri miktarının büyümesi dijitalleşme gerekliliğini gözler önüne sermekte ve bulut teknolojilerinin yaygınlaşması, nesnelerin interneti gibi teknolojik gelişmeler ile dijitalleşme adına önemli adımlar atılmaktadır. Blokzinciri teknolojisi süreçlerin şeffaflaşması, daha hızlı ve etkin hale gelmesi ve maliyetlerin düşürülmesi adına bahse konu önemli bir dijitalleşme adımıdır. Blokzinciri teknolojisinden birçok farklı sektörde yararlanılmaktadır. Lojistik sektöründe özellikle belge süreçlerinin hızlandırılması, maliyetlerin azaltılması ve tedarik zinciri boyunca şeffaflığın sağlanması bakımından çeşitli taşıma modları blokzinciri teknolojisini desteklemektedir. Bu kapsamda, blokzinciri teknolojisi ele alınarak deniz yolu taşımacılığının önemli parçalarından biri olan limanlarda söz konusu teknolojinin uygulanması üzerine araştırma yapılmıştır. Çalışma, blokzinciri teknolojisinin Türkiye’deki limanlardaki durumunu araştırarak literatür ve sektöre katkı sunmaktadır. Çalışmada yer alan örnek limanlar ile gerçekleştirilen saha analizi aracılığı ile Türkiye’deki limanların blokzinciri teknolojisi altyapısı ve gelişimi değerlendirilmiş, konuya dair öneriler sunulmuştur. İlgili limanlarda blokzinciri altyapısı olmamasına rağmen hazırlık çalışmalarına başlanmıştır. Kullanılması önerilen modele yönelik limanlardan alınan değerlendirmeler arasında büyük farklar bulunmamaktadır. Yeni teknolojilerin operasyonel süreçlere faydası olduğu konusunda hemfikirlerdir. Blokzinciri teknolojisine yönelik şüphelere rağmen limanlar bu teknolojiden faydalanmak istemektedirler.
Kaynakça
- Agatic, A. ve Kolanovic, I. (2020). Improving the seaport service quality by implementing digital technologies. in the maritime sector: aligning strategy with outcomes. Scientific Journal of Maritime Research, 34(1), 93-101.
- Atalay, O. ve Kılıç, I. (2015). Balık kılçığı yöntemi ile mobil vinç kazası olası nedenlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30 (1), 73-108.
- Bavassano, G., Ferrari, C. ve Tei, A. (2020). Blockhain: How shipping industry is dealing with the ultimate technological leap. Research in Transportation Business & Management, 34 (1), 140-156.
- Blocklab. (2019). News. http://www.blocklab.nl/news, Erişim Tarihi: 17.01.2021.
- CargoX. (2019). Reshaping the future of global tarde with the world’s first blockhain bill of lading. https://cargox.io, Erişim Tarihi: 17.01.2021
- Chen, F., Xiao, Z., Cui, L., Lin, Q., Li, J. ve Yu, S. (2020). Blockchain for internet of things applications: A review and open issues. Journal of Network and Computer Applications, 172 (1), 38-50. doi:10.1016/j.jnca.2020.102839.
- Chen, Y., Chen, S., Liang, J., Faegan, L., Han, W., Huang, S. ve Wang, S. (2020). Decentralized data access control over consortium blockchains. Information Systems, 94 (1), 25-38. doi: 10.1016/j.is.2020.101590.
- Chuen, D. (2015). Handbook of digital currency. San Diego, Academic Press.
- CoinDesk. (2018). Shipping blockchain:Maersk spin-off aims to commercialize trade platform. www.coindesk.com/shipping-blockchain-maersk-spin-offaims-commercialize-trade-platform, Erişim Tarihi: 17.01.2021.
- Czachorowski, K., Marina, S. ve Kondratenko, Y. (2019). The application of blockchain technology in the maritime industry. Green IT Engineering: Social, Business and Industrial Applications, 1 (1), 561-577. doi: 10.1007/978-3-030-00253-4_24.
- Douglas, A., Holloway, R., Lohr, J., Morgan, E. ve Harfoush, K. (2020). Blockchains for constrained edge devices. Blockchain: Research and Applications, 1 (1), 5-12. doi:10.1016/j.bcra.2020.100004.
- Ducree, J., (2020). Research- A blockchain of knowledge? Blockchain: Research and Applications, 1 (1), 1-4. doi: 10.1016/j.bcra.2020.100005.
- Durneva, P., Cousins, K. ve Chen, M. (2020). The current of research,challenges, and future research directions of blockchain technology in patient care: Systematic review. Journal of Medical Internet Research, 22 (7), 1-16. doi:10.2196/18619.
- Di Vaio, A. ve Varriale, L. (2020). Digitalization in the sea-land supply chain: Experiences from Italy in rethinking the port operations within inter-organizational relationships. Production Planning & Control, 2 (3), 220-232.
- Enterprisedigi. (2019). https://www.enterprisedigi.com/blockchain/articles/blockchain-iot-advantages, Erişim Tarihi: 05.02.2021.
- From the Past to the Future. (2019). https:// cargox.io/welcome, Erişim Tarihi: 17.01.2021.
- Golosova, J. ve Romanovs, A. (2018). The advantages and disadvantages of the blockchain technology. IEEE 6th Workshop on Advances in Information, 279-288. doi:10.1109/aieee.2018.8592253.
- Hastig, G. ve Sodhi, M. (2020). Blockchain for supply chain traceability: Business requirements and critical success factors. Production and Operations Management, 29 (4), 935-954. doi.10.1111/poms.13147.
- Helliar, C., Crawford, L., Rocca, L. Teodori, C. ve Veneziani, M. (2020). Permissionless and permissioned blockchain diffusion. International Journal of Information Management, 54 (1), 14-25. doi: 10.1016/j.ijinfomgt.2020.102136.
- Francisconi, M. (2017). An Explorative study on blockhain technology in application to port logistics. Unpublished master thesis. Delft University of Technology, Netherlands.
- International Maritime Organization, (2020). https://business.un.org/en/entities/13, Erişim Tarihi: 11.01.2021.
- Jovic, M., Filipovic, M., Tijan, E. ve Jardas, M. (2019). A review of blockchain technology implementation in shipping industry. Scientific Journal of Maritime Research, 33 (1), 140-148.
- Karamitsos, I., Papadaki, M. ve Al Barguthi, B. (2017). Design of the blockchain smart contract: A use case for real estate. Journal of Information Security, 9 (1), 177-190. doi: 10.4236/jis.2018.93013.
- Kul, S. (2014). İstatistik sonuçlarının yorumu: P değeri ve güven aralığı nedir?. Bulletin of Pleura, 8 (1), 11-14. doi: 10.5152/pb.2014.003.
- Lambordiere, E. ve Corbin, E. (2020). Blockchain and maritime supply -chain performance: dynamic capabilities perspective. Worldwide hospitality and Tourism Themes, 12 (1), 24-34.
- Lindman, J., Rossi, M. ve Tuunainen. (2017). Opportunities and risks of blockchain technologies in payments- a research agenda. Proceedings of the 50th Hawaii International Conference on System Sciences, 1533-1542.
- Miro, P., Vice, M. ve Igor, V. (2019). Blockhain security of autonomous maritime transport. Journal of Applied Engineering Science, 17 (3), 333-337. doi: 10.5937/jaes17-22740.
- Morabito, V. (2017). Business innovation through blockhain.Milan: Springer.
- Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer to peer electronic cash system.Consulted , 1-9.
- Nguyen, S., Chen, P. ve Du, Y. (2020). Risk identification and modeling for blockchain-enabling container shipping. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 50 (1), 36-29. doi:10.1108/ijpdlm-01-2020-0036.
- Niranjanamurthy, M., Nithya, B. ve Jagannatha, S. (2018). Analysis of blockhain technology: pros, cons and SWOT. Cluster Computing, 22 (1), 13-28. doi:10.1007/s10586-018-2387-5.
- Government Europa. (2019). Port of Rotterdam blockchain solutions begin deployment. https://www.governmenteuropa.eu/ port-of-rotterdam-blockchain/93106, Erişim Tarihi: 17.01.2021.
- Papathanasiou, A., Cole, R. ve Murray, P. (2020). The(non-) application of blockchain technology in the Greek shipping industry. European Management Journal, 38 (6), 927-938. doi: 10.1016/j.emj.2020.04.007.
- Peronja, I., Lenac, K. ve Glavinovic, R. (2020). Blockchain technology in maritime industry. Scientific Journal of Maritime Research, 24 (1), 178-184. doi: 10.31217/p.34.1.19.
- Philipp, R., Prause, G. ve Gerlitz, L. (2019). Blockchain and smart contracts for entrepreneurial collaboration in maritime supply chains. Transport and Telecommunication Journal, 20 (4), 365-378. doi: 10.2478/ttj-2019-0030 .
- Pu, S. ve Lam, J. (2020). Blockchain adoptions in the maritime industry: A conceptual framework. Maritime Policy and Management, 47 (1), 1-19. doi: 10.1080/03088839.2020.1825855.
- Sarmah, S. (2018). Understanding blockhain technology. Computer Science and Engineering, ,8 (2), 23-29. doi: 10.5923/j.computer.20180802.02.
- ShipChain. (2018). The logistics platform powered by blockhain., https://hacked.com/shipchain-the-logistics-platform-of-the-future, Erişim Tarihi: 17.01.2021.
- Sursal. (2021). Uluslararası ticarette kullanılan belgeler [PDF Belgesi]. https://sursal.com.tr/doc/mevzuat-dis-ticaret-kullanilan-belgeler.pdf, Erişim Tarihi: 04.02.2021.
- Treiblmaier, H. (2019). Combining blockchain technology and the physical internet to achieve triple bottom line sustainability: A comprehensive research agenda for modern logistics and supply chain management. MDPI-Logistics,3 (1), 10-23. doi: 10.3390/logistics3010010.
- Tektaş, B. ve Kırbaç, G. (2020). Lojistik sektöründe blokzinciri teknolojisinin kullanolmasına yönelik bir vaka analizi incelemesi ve lojistik şirketi uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi ,25 (3), 343-356.
- Tijan, E., Aksentijevic, S., Ivanic, K. ve Jardas, M. (2019). Blockchain technology implementation in logistics. MDPI-Logistics, 11 (4), 1-12. doi: 10.3390/su11041185.
- Varriale, V., Cammarano, A., Michelino, F. ve Caputo, M. (2020). The unknown potential of blockchain for sustainable supply chains. Sustainability, 12 (22), 1-16.
- Wagner, N. ve Wisnicki, B. (2019). Application of blockchain technology in maritime logistics.4th Dubrovnik International Economic Meeting, 4 (1), 155-164.
- Yıldız, İ. (2018). Nonparametrik testler [PDF Belgesi]. https://www.dicle.edu.tr/Dosya/2018-09/nonparametrik-testler-ismail-yildiz-sunum_1056.PDF, Erişim Tarihi: 31.01.2021.
- Zheng, Z., Xie, S., Dai, H., Chen, X. ve Wang, H. (2017). An overview of blockchain technology: Architecture, consensus and future trends. 6th IEEE International Congress on Big Data içinde (557-566. ss.). Seattle, USA. doi: 10.1109/BigDataCongress.2017.85.
- Zhou, Y., Soh, Y., Loh, H. ve Yuen, K. (2020). The key challenges and critical success factors of blockhain implementation: Policy implications for Singapore’s maritime industry. Marine Policy, 122 (1), 9-21. doi: 10.1016/j.marpol.2020.104265.