BİLEŞİK ÖNCÜ GÖSTERGE VE SEKTÖREL ENDEKSLER ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2011, Cilt: 26 Sayı: 1, 79 - 91, 25.06.2011

ERK Hacıhasanoğlu UĞUR Soytaş

Öz

Makroekonomi ile hisse senedi piyasalarındaki ilişki yazında çok sayıda çalışma tarafından ele alınmıştır. Yazındaki çalışmalarda kullanılan değişik makroekonomik değişkenler arasında yüksek korelasyon olduğundan, istatistiksel modellerde çoklu-kolineerlik problemi ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca yazında çoğunlukla hisse senedi piyasalarına genel olarak bakılmış ve makroekonomik dinamiklerin sektörel endekslere etkileri ayrıntılı olarak incelenmemiştir. Bu çalışmada TCMB’nin yayınladığı bileşik öncü gösterge makroekonomide yaşanılan değişimler için kullanılırken, bu değişimlerin sektörel finansal performanslara etkisi incelenmiştir. Uzun dönem dengesinde, bileşik öncü göstergede meydana gelen pozitif değişimlerin, savunma ve hizmet sektörleri dışında, tüm sektörel endekslere olumlu ve istatistiksel olarak anlamlı etkisi gözlenmiştir. Makroekonomide meydana gelen kısa vadeli şokların ise istisnasız tüm endeksleri başta pozitif etkilediği ama bu etkinin bir yıl içinde öldüğü saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

sektörel endeksler, bileşik öncü gösterge, Toda-Yamamoto prosedürü

THE RELATIONSHIP BETWEEN THE COMPOSITE INDEX AND INDUSTRIAL STOCK INDEXES

Öz

The relationship between macroeconomy and stock markets has been examined by a number of studies in the literature. Due to high correlation coefficients between various macroeconomic variables statistical models are subject to the collinearity problem. Furthermore, in the literature the focus is on the aggregate stock market, but the impact of macroeconomic shocks on industrial indexes is not investigated. This study examines the impact of changes in the composite index published by the CBRT on the financial performances of the industrial stock indexes. In the long run equilibrium, the positive and statistically significant impact of macroeconomic improvements is observed on all sector indexes, except for those of services and defense industries. It is found that short run shocks in the composite index have positive impact on all indexes, but the impact dies off within a year.

Anahtar Kelimeler

industrial indexes, composite index, Toda-Yamamoto procedure

Kaynakça

• Chen, Nai-fu, Richard Roll, and Stephen A. Ross (1986), “Economic Forces and the Stock Market”, Journal of Business, 56, pp. 383-403.
• Durukan Banu (1999), “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Makroekonomik Değiskenlerin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi”, İMKB Dergisi, Yıl:3, Sayı:11.
• Fama, Eugene F. (1990), “Stock Returns, Expected Returns, and Real Activity”, Journal of Finance, 45, pp. 1089-1108.
• Hondroyiannis G. & Papapetrou E. (2001), “Macroeconomic Influences on the Stock Market”, Journal of Economics and Finance, 25(1), pp. 33-49.
• Kanalıcı Hulya (1997), “Hisse Senedi Fiyatlarının Tespiti ve Tesir Eden Faktorler”, SPK Yayınları, Yayın No:77.
• Karan Mehmet Baha (1996), "Price/Earning, Market Value/Book Value and Price/Sales Effects in Istanbul Stock Exchange", İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 4, Sayfa: 73.
• Kasman Saadet Kırbaş (2006), “Hisse Senedi Getirilerinin Oynaklığı ile Makroekonomik Değişkenlerin Oynaklığı Arasındaki İlişki”, İMKB dergisi, 32, pp. 1-10.
• Koop, G., Pesaran, M.H. ve Potter, S.M. (1996). “Impulse Response Analysis in Nonlinear Multivariate Models.” Journal of Econometrics 74: 119-147.
• Maddala, G. S. ve Kim, I. (1998). Unit Roots, Cointegration, and Structural Change. Cambridge: Cambridge University Press.
• Ng, S. ve Perron, P. (2001) “Lag Length Selection and the Construction of Unit Root Tests with Good Size and Power.” Econometrica 69: 1519-1554.
• Özçam Mustafa (1997), “An Analysis of The Macroeconomic Factors That Determine Stock Returns In Turkey”, Capital Market Board, Publication Number :75, Ankara,Temmuz 1997.
• Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (1998). “Generalized Impulse Response Analysis in Linear Multivariate Models.” Economics Letters 58: 17-29.
• Ratanapakorn, Orawan and Sharma, Subhash C. (2007), “Dynamic Analysis between the US Stock Returns and the Macroeconomic Variables”, Applied Financial Economics, 17(5), pp. 369 — 377.
• Rasiah Ratneswary R. V. (2010), “Macroeconomic Activity and the Malaysian Stock Market: Empirical Evidence of Dynamic Relations”, The International Journal of Business and Finance Research, 4(2), pp. 59-69.
• Schwert, W.(1990), “Stock Returns and Real Activity: A Century of Evidence”, Journal of Finance, 45, pp. 1237-1257.
• Toda, H.Y. ve Yamamoto, T. (1995). “Statistical inference in vector autoregression with possibly integrated processes,” Journal of Econometrics 66, 225-250.
• Tsouma, E. (2009), “Stock Returns and Economic Activity in Mature and Emerging Markets”, The Quarterly Review of Economics and Finance, 49, pp. 668-685.
• Yılmaz Ömer, Bener Güngör ve Vedat Kaya (2006), “Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik”, İMKB Dergisi, 34, ss. 1-16.