İMKB İLE BAZI ÖNDE GELEN GELİŞMİŞ VE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKE BORSALARI ARASINDAKİ BÜTÜNLEŞMENİN TEMEL ENDEKS VE ANA SEKTÖR ENDEKSLERİ TEMELİNDE ANALİZİ

Yıl 2007, Cilt: 22 Sayı: 2 - Cilt: 22 Sayı: 2, 249 - 271, 25.07.2016

LEVENT Çıtak ONUR Gözbaşı

Öz

Son yıllarda dünya piyasalarının bütünleşme derecesinde önemli artışlar olmuştur. Çalışmada, Ocak 1986-Temmuz 2006 döneminde İMKB ile gelişmiş A.B.D, Almanya, İngiltere, Japonya ve gelişmekte olan Hindistan ve Malezya borsaları arasındaki uzun vadeli bütünleşme ilişkisi eşbütünleşme analizi yapılarak incelenmektedir. Ayrıca İMKB ile ülkelerin temel endekslerindeki bütünleşme 1986-2006 dönemi üç alt döneme ayrılarak da incelenmektedir. Alt dönemlerin incelenmesiyle Türkiye’deki finansal liberalleşmenin ve 1998-99’daki küresel krizlerin İMKB ile ülke temel endeksleri arasındaki olası bütünleşmedeki etkileri araştırılmaktadır. Ülkelerin temel endeksleri yanında, sanayi, mali ve hizmetler endeksleri de Ocak 2000-Temmuz 2006 dönemi için analize dahil edilerek bütünleşmenin ana sektör endeksleri temelinde farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Sektör endeksleri temelinde analizde ayrıca İtalya, Fransa ve İspanya da uygulamaya dahil edilmiştir. Analiz sonuçları Ocak 1986-Temmuz 2006 döneminde İMKB ile İngiltere, ABD, Almanya ve Hindistan temel endeksleri arasında bütünleşme olduğunu ortaya koymaktadır. İncelenen alt dönemlerde İMKB ile analize dahil olan hiçbir ülkenin temel endeksi arasında eş bütünleşme ilişkisine rastlanmamıştır. Bir başka sonuç ise, İtalya sanayi sektörü hariç İMKB ile hiçbir ülkenin sektör endeksleri arasında bütünleşme olmadığıdır.

Anahtar Kelimeler

Bütünleşme, İMKB, Uluslararası Çeşitlendirme

THE ANALYSIS OF THE INTEGRATION BETWEEN İSTANBUL STOCK EXCHANGE (ISE) AND THE STOCK EXCHANGES OF SOME DEVELOPED AND DEVELOPING COUNTRIES ON THE BASIS OF MAIN AND SECTOR INDEXES.

Öz

In recent years, there has been a substantial increase in the degree of integration between world financial markets. By utilizing cointegration analyses, this paper investigates the long-term relationships of İstanbul Stock Exchange (ISE) with the stock exchanges of developed USA, Germany, UK, Japan and developing India and Malaysia over the period of January 1986-July 2006. The integration of ISE with main sector indices of countries are examined by dividing the 1986-2006 period into three sub-periods as well. The effects of financial liberalization in Turkey and global crises of 1998-1999 on the likely integation of ISE are investigated by examining the subperiods. In addition to the main indices of countries; industrial, financial and utılıty sector indices are included in the analyses in order to determine whether the integration differs among main sector indices. Italy, France and Spain are also included in the analyses based on main sector indices. The findings suggest that ISE has long term relationships with UK, USA, Germany and India main sector indices over the period of 1986-2006. ISE seems to have no long-tern relationships with any of the countries in any of the sub-periods. Findings reveal that ISE has no long-term relationships with any of the sector indices of countries except for a relationship with Italy industrial sector indice.

Anahtar Kelimeler

Integration, ISE, International Diversification.

Kaynakça

• ADAM, K.; JAPPELLİ, T.; MENICHINI, A.; PADULO, M. and PAGANO M. (2002), “Analyse, Compare and Apply Alternative Indicators and Monitoring Methodologies to Measure the Evolution of Capital Market Integration in the European Union”, Centre for Studies in Economics and Finance (CSEF) Department of Economics and Statistics University of Salerno, Report Prepared for EU Commission. http://ec.europa.eu/internal_market/economic-reports/docs/ 020128_cap_ mark_ int_en. pdf, (E.T. 15.09.2006)
• AGENOR, P. R. (2003), “Benefits and Cost of International Financial Integration: Theory and Facts”, The World Economy, Vol. 26, No: 8, 1089–118.
• AROURI, M.(2004), “The Impact of Increasing Stock Market Integration on Expected Gains from International Portfolio Diversification: Evidence From a Multivariate Approach with Time Varying Risk” Economics Bulletin, Vol. 6, No. 3, 1-13.
• BAYRİ, O. ve B. GÜLOĞLU (2005), “Hisse Senedi ve Yabancı Para Piyasalarının Entegrasyonu: Türkiye, AB ve ABD Örneği”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, s.234, 13–34.
• BEKAERT, G. (1995), “Market Integration and Investment Barriers in Emerging Equity Markets”, the World Bank Economic Review, Vol. 9, No:1, 75–107.
• BEKAERT, G.; HARWEY, CAMPBELL R. ve CHRISTIAN T. L. (2003), “Equity Market Liberalization in Emerging Markets”, The Journal of Financial Research, Vol. 16, No.3, 275–299.
• CHAN, Kam C.; GUP B. E. ve MING-SHIUN P. (1997), “International Stock Market Efficiency and Integration: A Study of Eighteen Nations”, Journal of Business Finance and Accounting, Vol.24, No.6, 803-813.
• CREDIT S. (2003), “The Importance of A Sector-Based Approach in Internatıonal Investıng”, www.emergingportfolio.com/data_samples/ CSAM_countrysector%20primer.pdf (E.T. 15.08.2006).
• DURUSOY, S. (Temmuz 2000), “Finansal Liberalleşmenin Sorgulanmasının Nedenleri”, s. 18, http://www.dtm.gov.tr/ead/DTDERGI/tem2000 /finans.htm, (E.T. 10.09.2006).
• ENDERS, W. (2004), "Applied Econometric Time Series", 2nd Edition, John Wiley&Sons Inc.
• FRATZSCHER, M. (2002), “Financial Market Integration ın Europe: On Effects of EMU on Stock Markets”, International Journal of Finance and Economics, No: 7, 165–193.
• KAR, M. ve M. A. KARA (2001), “Finansal Entegrasyon ve Sermaye Akışkanlığı Türkiye Örneği”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, s. 180, 62–72.
• KENNEDY, P. (2003), “A Guide to Econometrics”, 5th Edition, Blackwell Publishing, 1–623.
• KORAJCZYK, R. (1996), “A Measure of Stock Market Integration for Developed and Emerging Markets”, The World Bank Economic Review, Vol. 10, No:2, 267–289.
• MANDACI, P. E. ve DİLVİN T. (2005), “AB’ye Uyum Sürecinde İMKB’nin AB Piyasaları ile Karşılaştırılması”, MUFAD Muhasebe Finansman Dergisi, , s. 26, 127–137.
• MARASHDEH, H. (2005), “Stock Market Integration in the MENA Region: An Application of ARDL Bounds Testing Aproach”, University of Wollongong, Economic Working paper Series, www.uow.edu.au/commerce/econ /wpapers.html, (E.T. 10.05.2006).
• TAING, S. H. ve A. C. WORTHINGTON (2002), “Comovements among European Equity Sectors: Selected Evidence from the Consumer Discretionary, Consumer Staples, Financial, Industrial and Materials Sectors”, Queensland University of Technology, Discussion Papers in Economics, Finance and International Competitiveness, Discussion Paper No.116, Australia, Semptember 2002, http://eprints.qut.edu.au/archive/00000520/01/taing_ 116.pdf., (E.T. 11.04.2006).
• TUNAY, K. B. (2002), “Ampirik Bulgular Işığında Türkiye’nin AB’ne Finansal Entegrasyon Kabiliyetinin Belirlenmesi” Active Bankacılık ve Finans Dergisi, No: 25, 22–27.
• VLACHOS, J. ve DANIEL W. (2005), “International Liberalization and Industry Growth”, International Journal of Finance and Economics, No.10, 263–284.