The 16. century is marked down as the most brilliant era of the Ottoman Empire politically and socially was also a period during which Classical Turkish Literature had lived its golden age. Cultural activities soared in parallel with socio-economical welfare across the empire living its most flamboyant years with the period of Sultan Suleyman the Magnificent and also the state rulers/ administrators promoted and protected the artists by showing the necessary interest in art and literature. Mu‘idi of Kalkandelen was a powerful and productive poet who lived through the second half of that century. Although his poet identity was formed in Istanbul that served as the school of poets for the period, his mandatory exile to Rhodes Island causing him to separate from Dersaâdet (door of happiness) and the years of absence from home he lived through in Egypt and Aleppo during pilgrim’s journey led him not to get the recognition he deserved and wished. This theme was what influenced strongly the poems of the poet who deeply experienced the agony of absence from home that was mentioned as long as he lived. The poet who struggled for survival and existence in the backcountry away from Istanbul was also deprived of the courtesy of absolute authority, namely the master. In this study, the life history of a poet who suffered from homesickness and fell from favour during his years of exile will be discussed and reviewed in the context of poet-master relationship based on his biography to which the poems of Mu‘idi of Kalkandelen himself gave shape.
Patronage protector exile homesickness Mu‘idi of Kalkandelen.
Siyasi ve sosyal açıdan Osmanlı Devleti’nin en parlak dönemi olarak tarihe kaydedilen 16. asır, Klasik Türk edebiyatının da altın çağını yaşadığı bir devir olmuştur. Asrın hükümdarlarından Kanuni Sultan Süleyman dönemi ile en ihtişamlı yıllarını süren imparatorlukta, sosyo-ekonomik refaha paralel olarak kültürel faaliyetler de artmış devlet yöneticileri sanata ve edebiyata gereken ilgiyi göstererek sanatçıları desteklemiş ve himaye etmişlerdir. Kalkandelenli Mu‘îdî, bu asrın ikinci yarısında yetişmiş kudretli ve üretken bir şâirdir. O’nun şâir kimliği, dönemin şâirler mektebi niteliğindeki İstanbul’da şekillenmiş olmasına rağmen, Dersaâdet’ten zorunlu ayrılışına neden olan Rodos Adası’na sürgünü ve Hac yolculuğu sırasında Halep ve Mısır’da geçirdiği gurbet yılları lâyık olduğu ve arzuladığı itibarı görememesine neden olmuştur. Yaşadığı sürece sözü edilen gurbet acısını içinde taşıyan şâirin, şiirlerine damgasını vuran tema da bu olmuştur. İstanbul’dan ayrı, taşrada yaşam ve var olma mücadelesini sürdüren şâir, mutlak otoritenin yani patronun iltifatından da mahrum kalmıştır. Bu çalışmada Kalkandelenli Mu‘îdî’nin bizzat kendi şiirlerinin şekillendirdiği yaşam öyküsünden yola çıkılarak sürgün yıllarında gurbet sancısı çeken gözden düşmüş bir şâirin tercüme-i hali şâir-patron ilişkisi bağlamında ele alınacak ve değerlendirilecektir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Kitap Tanıtımları |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2014 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 13 Sayı: 13 |
Makale gönderme ve takip:
Makalelerinizin gönderimini dergimizin dergipark web ana sayfasından "Makale Gönder" seçeneği ile yapabilirsiniz. Daha sonraki süreci ise “Dergipark Sistemi”nden takip edebilirsiniz. Herhangi bir sorun yaşamanız halinde lütfen aşağıdaki adreslere bilgi veriniz.
Nihat Öztoprak (Başeditör): noztoprak@fsm.edu.tr
Bünyamin Ayçiçeği (Editör): bunyamin.aycicegi@istanbul.edu.tr
Nusret Gedik (Editör Yardımcısı): nusret.gedik@marmara.edu.tr