Hüseyin Şevket’in Yavuz Sultan Selim’in Farsça Divanını Nazmen Tercümesi

Yıl 2022, Cilt: 29 Sayı: 29, 281 - 294, 30.12.2022

Yaşar Aydemir

Öz

Hüseyin Şevket (d. 1286/1869-70-ö. 1952), Balkanlarda doğmuş eğitimini tamamladıktan sonra Beykoz, Kartal, Sakız, Kosova naipliği yapmıştır. Kazasker Müşavirliği, Üsküdar Livası Kadılığı, Golos Müftülüğü görevlerinde bulunmuştur. Cumhuriyet döneminde Ankara Mahkemesi Asliye Hukuk Azalığı, İstanbul Mahkemesi Asliye Hukuk Azalığı görevlerinden sonra 1 Haziran 1927'de adliye teşkilatındaki genel düzenlemeye bağlı olarak adli görevi sona ermiştir. Bir süre Kütahya Noteri olarak görev yapmıştır. Hayriye Hanımla evli olan Hüseyin Şevket'in dört çocuğu vardır.
Hüseyin Şevket'in tespit edebildiğimiz altı eseri bulunmaktadır. Bunlardan; Yâdigâr-ı Bahriyye, Kosova Sahrası ve Kara Günlerde Arap harfli, Atatürk’ün Vefatı Milletin Feryadı ve Peygamberi Zişanın Nasihatları Latin harfli basımı yapılan eserleridir. Altıncı eseri de yazma halinde olan Yavuz Sultan Selim'in Farsça Divanını nazmen Türkçeye çevirisidir. Tarafımızdan bulunabilen iki nüshası üzerinden tenkitli metni yayına hazırlanmıştır.
Hüseyin Şevket, hemen hemen bütün eserlerinde birlik beraberlik vurgusu yapar. Yavuz Sultan Selim'in Farsça Divanını Kosova Naibi iken nazmen tercüme etmesi de bu çerçevede değerlendirilebilir. Farklı etnik ve dinî kimliklerin açıktan dile getirildiği ve çoklukla ayrılıkçı fikirlerin öne çıktığı bir dönemde Balkanlarda tercüme edilmiş olması ayrıca önemli bir hususiyet gibi görünmektedir.
Yazımızda Hüseyin Şevket’in hayatı ve eserleri kısaca tanıtıldıktan sonra onun Yavuz Sultan Selîm’in Farsça Divanını Nazmen Tercüme adlı eseri muhteva ve şekil özellikleriyle değerlendirilecektir. Tercümenin gerekçesi, tercümede tutulan yol büyük ölçüde mütercimin mukaddimede söylediklerinden ve onu destekleyen kaynaklardan hareketle ortaya konulacaktır. Söz konusu değerlendirmeler içeriğe uygun alt başlıklarla ele alınacak, varılan yargılar örneklerle desteklenecektir. Tercümeyi yansıtacak örnek bir şiirle yazı tamamlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hüseyin Şevket, Yavuz Sultan Selîm, Yavuz Sultan Selîm Divanı

Kaynakça

• Akkoç, Hüseyin Şevket (1938), Atatürk'ün Vefatı Milletin Feryadı. İstanbul: Tecellî Matbaası.
• Akkoç, Hüseyin Şevket (1946), Peygamberi Zişanın Nasihatları. İstanbul: Tecellî Matbaası.
• Avcı, İsmail (2015), Hikmetle Hükûmet Etmek: Hüseyin Şevket'in Hz. Ali'den Yaptığı Manzum Ahidname Tercümesi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. (74) s.151-169.
• https://hbvdergisi.hacibayram.edu.tr/index.php/TKHBVD/article/view/1725), (Erişim tarihi: 27.8.2022).
• Aydemir, Yaşar ve Fatih Yerdemir (2022a), Hüseyin Şevket Akkoç ve Eserleri, Nazım Hikmet Polat'a Armağan, Editörler: Tayfun Haykır, Dinçer Apaydın, Merve Akbaş, İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, s. 933-942.
• Aydemir, Yaşar ve Fatih Yerdemir (2022b), Hüseyin Şevket Akkoç'un Gözünden İzmir'in İşgali, Türkiye Günlüğü, S. 151, s. 269-283.
• Dâniş Ahmed Efendi (2020), Dest-âvîz-i Dâniş, Yavuz Sultan Selim Divanı Şerhi, Hzl: Sibel Üst Erdem, Mustafa Yasin Başçetin, Ankara: Gece Kitaplığı.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Kutu: DA. Gömlek: 81, Sıra: 475.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Kutu: DH.MKT. Gömlek: 2824, Sıra: 6107.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Kutu: DH.SAİDd, Gömlek: 112, Sıra: 219.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Kutu: ML.EEM. Gömlek: 1216, Sıra: 1.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Kutu: ŞD. Gömlek: 3117, Sıra: 57.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Kutu: TFR.I.ŞKT. Gömlek: 161, Sıra: 6033.