Sebeb-i Teliflerin Özgülükleri ve Üç Ayrı Sebeb-i Telifin Üç Ayrı Hikâyesi

Yıl 2022, Cilt: 29 Sayı: 29, 1359 - 1366, 30.12.2022

Hanifi Vural

Öz

Bu çalışmada öncelikle, kimi eserlerde yer alan sebeb-i telif bölümlerinin oluşturulma gerekçeleri üzerinde durulmuş, daha sonra da bu doğrultuda seçilen eserlerin konuları, muhtevaları ve müellifleri/mütercimleri hakkında bilgi verilmiştir. Ele alınan üç ayrı eserden her birinin farklı sebeb-i telifini bir yazı çerçevesinde bir arada görmek, konunun vuzuhiyetine ışık tutması, katkı sağlaması bakımından önemli olduğu düşünülmektedir. Ayrıca burada, bu tarzın yaygınlaşıp gelenek hâlini almasında müelliflerin/mütercimlerin kendi varlıklarını öne çıkarmama amaçlarını hangi sebeplere dayandırıp hikâyeleştirdiklerini, bu anlamda nasıl bir anlatım yolu tercih ettikleri hususları üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Metin, metin oluşturma, sebeb-i telif, anlatım geleneği, Lemaât, Kavsnâme, Tercüme-i Alâiyye

Kaynakça

• Ahmet Eflâkî (1995), Âriflerin Menkıbeleri, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, C.I, s.119-120, İstanbul.
• Alkan, Ercan (2011), Lemaât –Aşka ve Âşıklara Dair-, İlk Harf Yayınları, İstanbul.
• Alkan, Ercan (2012), Aşk Metafiziği Hayykitap Yayınları, İstanbul.
• Bayramoğlu, Fuat (1989), Hacı Bayram-ı Veli –Yaşamı- Soyu-Vakfı, Türk Tarih Kurumu Yayınları, C. I, Ankara.
• Bilgin, Orhan (1995), “Fahreddîn-i Irakî”, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, c.12, İstanbul.
• Chittick, W.C. and Peter Lamborn Wilson (1982), Divine Flashes, New York.
• Encycleopaedia İranica, “Fahreddin İbrahim bin Bozorgmehr Cavaleki Hamadani”, Vol. III, Calıfornıa.
• Fahreddin Irakī, Lemaât, Türk Dil Kurumu Kütüphanesi Nüsahsı.
• Katib Çelebi (1972), “E’ş-şeyh İbraim Fahreddin bin Şehriyar el-Irakî” Keşf el- zunun, MEB Yayınları, C.2, İstanbul.
• Kemankeş Mustafa Efendi, Kavs-nâme, Süleymaniye Kütüphanesi Lala İsmail No:559.
• Molla Cami (1971), Nefahatü’l-üns, (Türkçeye Çevirenler: Kâmil Candoğan, Sefer Malak), Bedir Yayınları, İstanbul.
• Nev’îzâde Atâî (1989), Şakaik-i Nu’maniyye ve Zeyilleri, (Çev.:Abdulkadir Özcan), Çağrı Yayınları, İstanbul.
• Şeyh Galib (1968), Hüsn ü Aşk, (hzl. Abdülbaki Gölpınarlı), Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul,
• Tercüme-i Alâiyye, Beyazıt Devlet Kütüphanesi Nüshası, Bâyezîd 617/2.
• Tezkire-i Devletşah (1977), Çev. Prof. Necati Lugal, Tercüman 1001 Temel Eser, C.II, İstanbul.
• The Encycleopaedia of İslam (New Edition) (1971), “Fahreeddin İbrahim Irakî Hemadanî”, Vol. III, Leiden. Vural, Hanifi (2017), Lemaât, Kesit Yayınları, İstanbul.