Divan şiiri, Fatih Sultan Mehmet’in saltanatında gelişerek klasik bir kimliğe kavuşmuştur. Karamanlı Nizâmî, 15. yüzyılın ikinci yarısında kaleme aldığı manzumelerle anılan dönemin öne çıkan temsilcilerinden biridir. Kaynaklara göre Karamanoğulları beyliğinde, Konya’da dünyaya gelmiş; beyliğin yöneticilerine medhiyeler sunmuştur. Kaleme aldığı manzumelerin ünü, pek çok sanatçıyı himaye ederek mahfil oluşturan Mahmud Paşa’ya ulaşmış; sadrazam, genç şairi saraydan uzaklaştırılan, dönemin en ünlü şairi Ahmed Paşa’nın yerini doldurmak kendisini üzere saraya davet etmiştir. Kaynaklar, Nizâmî’nin padişaha sunmak amacıyla hazırladığı manzumelerle yola çıktığı ancak başkente ulaşamadan vefat ettiğini bildirmiştir. Nizâmî’nin şiirlerinin toplandığı mürettep divanın şair hayattayken bir araya getirildiğine dair kayıt bulunmamaktadır. Karamanlı Nizâmî Dîvânı hakkındaki ilk bilimsel neşir çalışması Haluk İpekten tarafından hazırlanmıştır. İstanbul kütüphanelerindeki 6 nüsha ile 4 nazire mecmuasının kullanıldığı karşılaştırmalı metin, 1974 ve 2020’de yayımlanmıştır. Dîvân’ın İpekten neşrinde kullanılmayan, çoğu yurt dışındaki kütüphanelerde bulunan 8 yeni nüshası daha tespit edilmiştir. Hazırladığımız çalışmada Karamanlı Nizâmî Dîvânı’nın 6 nüshası ilk kez tanıtılarak nüshalarda tespit edilen yeni şiirler ve neşirdeki manzumelerde bulunmayan beyitler çeviri yazılarıyla sunulmuştur. Şairin yeni nüshalarda ilk kez açığa çıkan manzumeleri, hayatı ve sanatının farklı yönlerine ışık tutan verilere ulaşılabildiği için önem taşımaktadır. Ayrıca, tenkitli neşir nazariyesinin temel amaçlarından biri olan nüshalar arası ilişki ağının ortaya konduğu nüsha şecereleri hazırlanmış, bütün nüshalar bir grubun parçası olarak tanımlanmıştır. Yeni şiirlerin Karamanlı Nizâmî’ye aidiyeti, “tarama ve tanıklama” yöntemi ile sorgulanmış; binin üzerinde divan, mecmua ve mesnevi taranmıştır. Makalede metin tenkidinin makale sınırlarında yapılması, bir model sunarak alana katkı sağlanması amaçlanmıştır
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Classical Turkish Literature of Ottoman Field, Turkish Language and Literature (Other) |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | December 25, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 31 Issue: 31 |
Makale gönderme ve takip:
Makalelerinizin gönderimini dergimizin dergipark web ana sayfasından "Makale Gönder" seçeneği ile yapabilirsiniz. Daha sonraki süreci ise “Dergipark Sistemi”nden takip edebilirsiniz. Herhangi bir sorun yaşamanız halinde lütfen aşağıdaki adreslere bilgi veriniz.
Nihat Öztoprak (Başeditör): noztoprak@fsm.edu.tr
Bünyamin Ayçiçeği (Editör): bunyamin.aycicegi@istanbul.edu.tr
Nusret Gedik (Editör Yardımcısı): nusret.gedik@marmara.edu.tr