Muhaddisler bir râvinin rivayetinin kabulü için zabtı şart koşmuşlardır. Zabt yönünden râvilerin derecelerinin bilinmesine önem vermişlerdir. Derecelerini ortaya koyan özel terimlerle her birinin derecesini belirlemişlerdir. Zabtın en yüksek derecelerini ifade eden hüccet, sebt ve sika terimleri; zabtta z’afiyet derecelerini ifade eden ise sadûk, zayıf, seyyiu'l-hıfz, çokça hata eden, muzdaribu'l-hadîs, münkerü'l-hadîs gibi çeşitli terimleri kullanmışlardır. Râvilerin zabt özellikinin en üst derecelerini ifade etmelerine rağmen en meşhur sika râvilerdeki vehim ve hataları da zikretmişlerdir. Sahih olarak naklettikleriği birçok rivayete karşın, var olan bu vehimler ne onları zayıf saymayı gerektirmiş ne de derecelerini düşürmüştür. Münekkit muhaddisler ve ‘ilelu'l-hadîs âlimleri bunun, rivayetler arasındaki ihtilaflar konusunda önemli olduğunu ifade etmişlerdir. Bu çalışma, ibn Ebî Hâtim'in Kitâbu'l-ilel adlı eserinde zikredilen Vekî' b. Cerrâh'a ait rivayetlerdeki vehimlere ışık tutmakta, ‘ilelu'l-hadîs âlimlerinin konu ile ilgili görüşlerini aktarıp konuyu destekleyici ve konuya muhalif yanlarını açıklamaktadır. Vekî' b. Cerrâh'ın rivayetlerindeki vehim oranının belirlenmesi, münekkit muhaddislerin bu konuyu kabulü ve buna ihtilaf etmelerinin ifade edilmesi, rivayetlerin diğer tariklerinin ve tercih konusundaki etkisinin araştırılması gibi sonuçlara ulaşmayı hedeflemektedir.
çalışmanın etik kurallarına uygun yazıldığını beyan ederim.
teşekkür ederim
In order to accept a narrator’s narration, hadith scholars conditioned that he be precise in what he narrates, and they were interested in knowing the degrees of narrators in precision, so they distinguished their ranks in this regard with special terms that show their ranks. So they used terms that indicate the highest levels of precision, such as hujja, sabt, sıka and other terms. They used other terms that indicate the levels of poor narrating, such as saying: sadûq, daeef, seyu’l-hifz, made many mistakes, confused in narrating, and many other terms. Despite their explanation of the highest levels of accuracy of the narrators, they mentioned mistakes and errors committed by the trustworthy and eminent narrators These mistakes do not have the effect of weakening them or lowering their ranks in comparison to the large number of authentic narratives that they narrated. Critics and scholars have explained this because of its importance when narrators differ in the weighting between their narrations This research sheds light on the errors of Waki’ ibn al-Jarrah that were mentioned in the book “Al-Ilal” by Ibn Abî Hâtim. Comparing this with the evaluation of scholars of ilal and explaining their agreement or disagreement with that. It aims to reach important results, including verifying the attribution of mistakes to Waki’, clarifying the critics’ agreement on that and their differences, and searching for other methods for narrations and their effect on weighting narrations.
اشترط المحدثون لقبول رواية الراوي ضبطه مايرويه، واهتموا بمعرفة درجات الرواة في الضبط، فميزوا مراتبهم في ذلك باصطلاحات خاصة تبين منازلهم، فاستعملوا اصطلاحات تفيد أعلى مراتب الضبط كالحجة والثبت والثقة وغيرها، واستعملوا اصطلاحات أخرى تفيد مراتب ضعف الضبط كقولهم صدوق وضعيف وسيء الحفظ ويخطئ كثيراً ومضطرب الحديث ومنكره وغيرها من المصطلحات العديدة، ورغم بيانهم للدرجات العليا من الضبط للرواة إلا أنهم ذكروا أوهاما وأخطاء وقع فيها الرواة الثقات الأعلام، وهذه الأوهام لا تؤثر في تضعيفهم أو الحط من مراتبهم مقابل الكم الكبير من الروايات الصحيحة التي رووها، وقد بين النقاد وعلماء العلل ذلك لما له من أهمية عند اختلاف الرواة في الترجيح بين رواياتهم، يسلط هذا البحث الضوء على أوهام وكيع بن الجراح التي ذكرت في كتاب العلل لابن أبي حاتم، مع مقارنة ذلك بكلام علماء العلل وبيان موافقتهم أو مخالفتهم في ذلك، ويهدف إلى الوصول إلى نتائج مهمة منها التأكد من نسبة الأوهام إلى وكيع وبيان اتفاق النقاد على ذلك واختلافهم، والبحث عن طرق أخرى للروايات وأثرها في الترجيح.
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Konular | Hadis |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 3 Ocak 2024 |
Gönderilme Tarihi | 29 Ekim 2023 |
Kabul Tarihi | 2 Ocak 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 26 Sayı: 2 |
Bu dergide yayınlanan tüm çalışmalar, Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License kapsamında lisanslanmıştır.