Examining Parents' Awareness of Children's Rights: A Qualitative Study

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 48 - 63, 20.11.2024

Abdullah Ensar Uzun

Öz

This research was conducted to examine parents' awareness of children's rights. The sample group consists of 30 adults. The ages of the individuals ranged from the lowest 28 to the highest 45 years. The education level of the parents participating in the study was determined as primary school, secondary school, high school, university and postgraduate. Qualitative research method and phenomenological design were used for the research method. The necessary permissions and ethics committee approval for the research were obtained by the researcher. Data were collected by establishing face-to-face communication with the participants through the semi-structured interview form prepared by the researcher. The data of the research were evaluated with the content analysis method. As a result of the analyses conducted by the researcher, the category with the highest frequency in the variable of children's rights definition was the rights provided to children by law, the category with the highest frequency in the variable of which rights children have was the right to education, the category with the highest frequency in the variable of teaching children's rights was teachers, and the category with the highest frequency in the variable of teaching children's rights was the speaking method.

Anahtar Kelimeler

Kindergartenn students, parents, children's right, awareness levels

Ebeveynlerin Çocuk Haklarına Yönelik Farkındalıklarının İncelenmesi: Nitel Bir Çalışma

Öz

Bu araştırma ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik farkındalıklarının incelenmesi için gerçekleştirilmiştir. Örneklem grubu 30 yetişkin bireyden oluşmaktadır. Bireylerin yaşları en düşük 28 ve en yüksek 45 yaşlar arasında değişmektedir. Çalışmaya katılan ebeveynlerin eğitim düzeyi ilkokul, ortaokul, lise, üniversite ve lisansüstü olarak tespit edilmiştir. Araştırma yöntemi için nitel araştırma yöntemi ve fenomenolojik desen kullanılmıştır. Araştırma için gerekli izinler ve etik kurul onayı araştırmacı tarafından alınmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile katılımcılar ile yüz yüze iletişim kurularak veriler toplanmıştır. Araştırmanın verileri içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Araştırmacı tarafından yapılan analizler sonucunda çocuk hakları tanımı değişkeninde en fazla frekansa sahip olan kategori çocuğa hukukun sunduğu haklar, çocukların hangi haklara sahip olduğu değişkenine ilişkin en fazla kategori eğitim hakkı, çocuklara çocuk haklarının öğretilmesi değişkeninde en fazla frekansa sahip olan kategori öğretmenleri, çocuk hakları öğretme yöntemi değişkeninde en fazla frekansa sahip olan kategori ise konuşma yöntemi olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anaokulu öğrencileri, ebeveynler, çocuk hakları, farkındalık düzeyleri

Kaynakça

• Akengin, H. (2008). A comparative study on children’s perceptions of the child rights in the turkish community of turkey and northern cyprus. Education, 129: 224-238. link.gale.com/apps/doc/A190331795/AONE?u=anon~1450bcff&sid=googleScholar&xid=c6b53012.
• Aytekin, Ç., Artan, İ., Kangal, S. B., Çalışandemir, F., & Özkızıklı, S. (2016). Çocukların anne-babalarına yönelik algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(38), 168-188. https://dergipark.org.tr/en/pub/maeuefd/issue/24653/260760
• Bartholet, E. (2020). Homeschooling: Parentrightsabsolutism vs. child rightst education & protection. Ariz. L. Rev., 62, 1. https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/arz62&div=5&id=&page=
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Başal, H. A. (2007). Gelişim ve psikoloji: nasıl mutlu bir çocuk yetiştirebilirim? (4. Baskı). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Bener, Ö. (2009). Annelerin kız çocukların eğitimi konusunda görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 6:2. http://www.insanbilimleri.com
• Casas, F., Saporiti, A., Gonzalez, M., & Figuer, C. (2006). Children's rights from the point of view of children, their parents and their teachers: A comparative study between Catalonia (Spain) and II Molise (Italy). Int'l J. Child. Rts., 14, 1. https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/intjchrb14&div=8&id=&page
• Creswell, J. W. (2016). Reflections on the MMIRA thefuture of mixed methods task for cereport. Journal of Mixed Methods Research, 10(3), 215-219. https://doi.org/10.1177/1558689816650298
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni. Ankara: Eğiten Kitap
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Covell, K., & Howe, R. B. (1999). The impact of children's rights education: A Canadian study. Int'l J. Child. Rts., 7, 171. https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/intjchrb7&div=16&id=&page
• Çok, F. (1993). Gelişim psikolojisi, kuramlar, yöntemler ve yaşamın ilk yılları. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 26(2), 641-670. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000479
• Davis-Kean, P. E., Tighe, L. A., & Waters, N. E. (2021). The role of parent educational attainment in parenting and children’s development. Current Directions in Psychological Science, 30(2), 186-192. https://doi.org/10.1177/0963721421993116
• Day, D. M., Peterson-Badali, M., & Ruck, M. D. (2006). The relationship between maternal attitudes and young people’s attitudes toward children’s rights. Journal of Adolescence, 29, 193-207. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2005.05.002
• Deniz, M. E. (2007). Eğitim psikolojisi. Ankara: Maya Akademi Yayınları
• De Onis, M., Onyango, A., Borghi, E., Siyam, A., Blössner, M., & Lutter, C. (2012). Worldwide implementation of the WHO child growth standards. Public health nutrition, 15(9), 1603-1610. https://doi.org/10.1017/S136898001200105X
• Dinç, B. (2015). Okulöncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların ebeveynlerinin çocuk hakları eğitimi konusundaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 3(1), 7-25. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.3c1s1m
• Doğan-Keskin, A., & Bayhan, N. P. (2020). Çocuk gelişiminin dünü, bugünü ve yarını. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(3), 881-900. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202043242
• Erbay, E. (2012). Türkiye’de çocuk haklarını tanıtma, yaygınlaştırma ve izlemeye yönelik uygulamaların eleştirel analizi ve bir model önerisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23 (2) 47-74. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/797259
• Erbay, E. (2021). Çocuk hakları. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Fazlıoğlu, Z. (2007). Çocuk hakları sözleşmesinde yer alan “çocuk hakları” konusunda öğretmenlerin ve yöneticilerin bilinç düzeyleri. (Yüksek Lisans Tezi) Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Flick, U. (2013). Mappingthefield. In U. Flick (Ed.), The SAGE handbook of qualitative data analysis. Los Angeles, Sage.
• Flekkøy, M. G., & Kaufman, N. H. (1997). The participation rights of the child: Rights and responsibilities in family and society (Vol. 4). Jessica Kingsley Publishers.
• Gilles, S. G. (1996). On educating children: A parentalist manifesto. U. chi. L. rev., 63, 937. https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/uclr63&div=26&id=&page=
• Howe, R. B., & Covell, K. (2010). Miseducating children about their rights. Education, Citizenship and Social Justice, 5(2), 91-102. https://doi.org/10.1177/1746197910370724
• Karaman Kepenekçi, Y. (2000). İnsan hakları eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Kent Kükürtçü, S. (2011). 5-6 yas çocuklarının ailelerin ve öğretmenlerinin kullandıkları disiplin yöntemlerinin çocuk hakları ile ilişkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kosher, H. (2018). What children and parents think about children’s right to participation. The International journal of children's rights, 26(2), 295-328. https://brill.com/view/journals/chil/26/2/article-p295_295.xml
• Kulaksızoğlu, A. (2003). Farklı gelişen çocuklar. Epsilon Yayıncılık: İstanbul.
• Lansdown, G. (2002). Children’s rights. In Children's Childhoods (pp. 39-50). Routledge.
• Liebel, M. (2023). Children’s rights from below. In Childhoods of the Global South (pp. 23-24). Policy Press. https://bristoluniversitypressdigital.com/monochap/book/9781447370437/pt001.xml
• İpek, A. (2021). Çocuk haklarının gelişimi ve karşılaştırmalı olarak anayasal açıdan değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20(1), 151-173. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/262769
• Freeman, M., & Veerman, P. E. (Eds.). (2021). Theideologies of children'srights (Vol. 23). BRILL.
• Macrides, E., Miliou, O., & Angeli, C. (2022). Programming in early childhood education: A systematic review. International Journal of Child-Computer Interaction, 32, 100396. https://doi.org/10.1016/j.ijcci.2021.100396
• Merey, Z. (2016). Çocuk hakları. Ankara: Pegem Akademi.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (S. Akbaba Altun & A. Ersoy, Çev. Ed.) Ankara: Pegem Akademi
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev. Ed.) Ankara: Pegem Akademi.
• Rakoczy, H. (2022). Foundations of theory of mind and its development in early childhood. Nature Reviews Psychology, 1(4), 223-235. https://www.nature.com/articles/s44159-022-00037-z
• Saracho, O. N. (2023). Theories of child development and their impact on early childhood education and care. Early Childhood Education Journal, 51(1), 15-30. https://link.springer.com/article/10.1007/s10643-021-01271-5
• Seale, C. (1999). Quality in qualitative research. Qualitative Inquiry, 5(4), 465-478
• O'neill, O. (1992). Children's rights and children's lives. Int'l JL & Fam., 6, 24. https://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/292963
• Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okulöncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Özcan, G. (2023). Çocuk hakları ihlali ve çocuk istismarı açısından çocuk YouTube kanalları. Disiplinler Arası Çocuk Hakları Araştırmaları Dergisi, 3(5), 64-72. https://dergipark.org.tr/en/pub/dicod/issue/76595/1269143
• Öztürk, A. (2019). Development of children's rights education curriculum for prospective preschool teachers. Journal of Theoretical Educational Science, 12(4), 1257-1283. https://doi.org/10.30831/akukeg.471086
• Washington, F. (2010). 5 – 6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Westman, J. C. (1999). Children's rights, parents' prerogatives, and society's obligations. Child Psychiatry and Human Development, 29, 315-328. https://link.springer.com/article/10.1023/A:1021301200499
• Yalçın, H. (2019). Denetimli serbestlikten yararlanan kişilerin toplumsal uyum süreçleri. Isparta: Fakülte Kitabevi.
• Yalçın, H. (2022). Bir araştırma deseni olarak fenomenoloji. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 213-232. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227345
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yurtsever, M. (2009). Ebeveyn çocuk hakları tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve anne babaların çocuk haklarına yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile. Mediterranean Journal of Humanities, 3(2), 297-328. doi: 10.13114/MJH/201322486