The Impact of Child-friendly Cities From Infancy to Early Childhood: Muğla / Menteşe Sample

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 1 - 23, 30.05.2025

Nihan Bozdemir , Ece Özmen

Abstract

External factors such as living standards, family dynamics, and environmental conditions profoundly influence individuals throughout their lives. From birth, infants and young children quickly perceive and learn from environmental stimuli. During infancy and early childhood, dependency on family or caregivers is exceptionally high. Thus, it is essential to consider not only the needs of the child but also those of the caregivers. Cities require solutions to enhance quality of life across age groups. Child-friendly cities present a visionary approach, advocating for child rights and ensuring that urban planning aligns with children's needs. This study aims to identify the needs of children aged 0-6 in urban settings, focusing on Muğla’s Menteşe district. It examines the physical environment’s advantages and disadvantages for this age group in a layered analysis. Recommendations are then presented to guide local authorities in creating a child-friendly city model, especially given Menteşe's rising number of households with children.

Keywords

child-friendly cities , infancy , early childhood , 0-6 ages , Muğla

Çocuk Dostu Kentlerin Bebeklikten İlk Çocukluk Dönemine Etkisi: Muğla / Menteşe Örneği

Abstract

Yaşam standartları, aile dinamikleri, çevre koşulları gibi dışsal etmenler bireylerin yaşamları boyunca derin etkiler bırakmaktadır. Dünyaya gözlerini ilk açtığından itibaren bebekler ve ilk çocukluk dönemi bireyleri çevresel uyaranları algılamakta ve öğrenmekte oldukça hızlıdır. Bebeklikten ilk çocukluk dönemine kadar bireyin ailesine veya bakıcısına olan bağımlılığı çok yüksektir. Bu yaş grubunda yalnızca çocuğun değil ebeveyn rolü üstlenen kesimin ihtiyaçlarının da düşünülmesi önemlidir. Kentlerin bu anlamda farklı yaş gruplarına göre yaşam kalitesini yükseltici çözüm önerilerine ihtiyacı bulunmaktadır. Çocuk dostu kentler, çocuk haklarının kentlerde karşılık bulması, yapılacak olan bütün düzenlemelerde çocuklarla uyumlu kararların alınması gerekliliğini savunan, vizyoner bir çözüm önerisidir. Çalışma, odak grubuna aldığı 0-6 yaş aralığının kentsel alandaki ihtiyaçlarını ortaya koymak için hazırlanmıştır. Muğla’nın Menteşe ilçesinde çalışma kapsamında belirlenen yaş grubunun avantajlı ve dezavantajlı olduğu fiziksel çevre katmanlar halinde incelenmiştir. Sonuç olarak çocuklu hane halkı sayısı her yıl artan Menteşe’de yerel yönetimlere farklı bir örnek olacak şekilde çocuk dostu kent bağlamında öneriler sunulmuştur.

Keywords

çocuk dostu kent , bebeklik dönemi , ilk çocukluk dönemi , 0-6 yaş , Muğla

References

• Akıllı, H. (2019). Türkiye'de Büyükşehir Belediyelerinin Stratejik Planlarında Çocuk Temalı Hedefler ve Örgütlenme Durumları. Kamu Yönetimi ve Çocuk. Astana Yayınları.
• Ataöv Demirkan, A., & Peker, E., (2020). Belediyeler için Çocuk ve Çevre Tasarım Rehberi. Ankara: İdealKent Yayınları (Sertifika No: 46320).
• Ayataç, H. ve Genç, Z. P. (2015), “Esenler ’de Çocuk Dostu Olmak”, Hatice Ayataç (Ed.), Herkes için Dost Kentler: İstanbul Esenler İlçesi Üzerine Değerlendirmeler, 1. Baskı içinde (14-111), Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayınları, İstanbul.
• Aydoğan, T. G., & Dilek, E. F. (2024). Çocuk Dostu Kentsel Planlama ve Tasarım Ölçütleri. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 7(1), 188-211. https://doi.org/10.53353/atrss.1367400
• Berkün, S. (2019). Çocuk Dostu Kent Yönetimlerinin Çocuklar Tarafindan Değerlendirilmesi: Bursa Örneği. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 135-152.
• Birol, G. (2009). Çocuk Dostu Kent Neresidir? Megaron Balıkesir, Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi Dergisi, 10-13.
• Birol Özerk, G. (2014). 21. Yüzyıl kentinde çocuk olmak. Güney Mimarlık, Mimarlar Odası Adana Şubesi Dergisi, 16, 14-16.
• Child Friendly Cities Initiative (CFCI). (2024). Explore the Initiative Worldwide. https://www.childfriendlycities.org/
• Çağlar, B. (2020). Çocuğun Kent Planlamasındaki Yeri Nedir? Sürdürülebilir Mühendislik Uygulamaları ve Teknolojik Gelişmeler Dergisi, 3(2), 86-91.
• Çakırer-Özservet, Y. (2015). Okmeydanı Piripaşa İlköğretim Okulunda Risk Altındaki Çocuklar ve Resmettikleri. İçinde. Çocukların Kentsel Mekân Algısı. 77-97.
• Dursun, D. ve Güller, C. (2019). Çocuk ve Kentsel Mekân İlişkisi: Erzurum'da Çocuk Oyun Alanlarının Erişilebilirlik ve Alansal Yeterlilik Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 11-27. https://doi.org/10.29048/makufebed.515261
• Erdiller-yatmaz, Z. B., Erdemir, E., & Erbil, F. (2018). Çocuk ve Çocukluk: Okulöncesi Öğretmen Adayları Anlatıyor. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 284-312.
• Gökmen, H. (2013). Çocuk dostu kent üzerine stratejiler. TMMOB, 2, 28-30.
• Gökmen, H., & Tasci, B. U. R. C. U. (2016). Children's views about child friendly city: A case study from Izmir. Megaron, 11(4). https://doi.org/10.5505/megaron.2016.20981
• Işıklar, S., & Kırcı, N., (2016). Çocukların Kentsel Mekâna Katılım Hakkı. 1st International Mediterranean Science and Engineering Congress (IMSEC 2016) (pp.3804-3812). Adana, Turkey
• Karakuzu, E., & Aksu, G. A. (2022). Çocuk Dostu Ken Kavramının Çocuk – Oyun – Mekân İlişkileri ve Paydaşlar Çerçevesinde Değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Dergisi, 4(2), 147-156.
• Kavili Arap, S. (2024). Yaşanabilir Kentler Perspektifinden Türkiye’de Çocuk Dostu Olmak. Tarsus Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 19-48. https://doi.org/10.56400/tarsusiibfdergisi.1455037
• Kayğusuz Akbay, M. (2022). Çocuk Dostu Kentler, Çocuk Hakları ve Pandemi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 33(1), 245-266. https://doi.org/10.33417/tsh.911261
• Kaypak, Ş., & Armağan, U. Ç. A. R. (2019). Çocuk haklarının gerçekleşmesi açısından çocuk dostu kentler. Journal of Academic Value Studies, 4(18), 17-29. https://doi.org/10.13934/1999.393
• Memiş, L. (2022). Kentlerin Çocuklarından Çocukların Kentlerine: “Çocuk Dostu Akıllı Kentler”. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (50), 379-397. https://doi.org/10.30794/pausbed.941484
• Menteşe Belediyesi (2019). Menteşe Belediyesi 2020-2024 Stratejik Planı. https://mentese.bel.tr/wpcontent/uploads/dosyalar/stratejikplan/stratejikplan_20202024.pdf
• Menteşe Belediyesi (2022). Menteşe’nin Yeşil Alanlarında Artış Var. https://mentese.bel.tr/mentesenin-yesil-alanlarinda-artis-var/
• Menteşe Belediyesi (2024). E-Belediye Hizmetleri. Kent Rehberi. https://ims.mentese.bel.tr/Projects/MENTESE/Pages/KRH.aspx
• Menteşe Kaymakamlığı (2024). İlçemiz. http://mentese.gov.tr/ilcemiz
• Muğla Büyükşehir Belediyesi (2019). Muğla Büyükşehir Belediyesi 2020-2024 Stratejik Planı. https://www.mugla.bel.tr/sayfa/stratejik-planlar/
• Öktem, K., & Akpınar, İ. E. (2019). Çocuk Dostu Şehirler: Lüleburgaz Örneği. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 11(2), 112-132.
• Özservet, Y. (2015). Çocuk dostu belediyecilik. İller ve Belediyeler Dergisi, 1, 38-43.
• Sağlam, M., & Aral, N. (2016). Tarihsel Süreç İçerisinde Çocuk ve Çocukluk Kavramları. Çocuk ve Medeniyet, 1(2), 43-56.
• Severcan, Y. C. (2015). Çocukların Gözünden Çocuk Dostu Yer Kavramı ve Yaşanılan Çevrelerin Değerlendirilmesi: İstanbul Örneği. İDEALKENT, 6(17), 140-181.
• Tandoğan, O. (2014). Çocuk İçin Daha Yaşanılır Bir Kentsel Mekân: Dünyada Gerçekleştirilen Uygulamalar. Megaron, 9(1).
• Tandoğan, O. (2015). Şehirde Çocuk. YÇ Özservet ve E. Küçük, Marmara Belediyeler Birliği, Kültür Yayınları, Yayın, (91), 66-94.
• Turhan, B. (2021). Oyun Mekanları. İskele Blog Yazısı, https://turkiyetasarimvakfi.org/tr/blog/103-oyun-mekanlari
• T.C. Kalkınma Bakanlığı, (2018). “11. Kalkınma Planı (2019-2023) Çocuk ve Gençlik Özel İhtisas Komisyonu Çocuk Çalışma Grubu Raporu”, YAYIN NO: KB: 3022- ÖİK: 803, Ankara
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2024a). İstatistiklerle Çocuk, 2023. Sayı: 53679. Yayınlanma Tarihi 19 Nisan 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2023-53679
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2024b). Nüfus ve Demografi İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=nufus-ve-demografi-109&dil=1
• United Nations Children’s Fund (UNICEF) (2018). Türkiye- UNICEF ülke iş birliği programı 2016-2020. https://www.unicef.org/turkiye/
• United Nations, UN-Habitat. (2020). World Cities Report 2020: The value of sustainable urbanization, UN-Habitat, Nairobi.
• UNICEF. (2019). Çocuk Dostu Şehirler. Erişilen Adresi: http://unicef.org.tr/sayfa.aspx?id=64
• UNICEF (2022). Innocenti report card 17, places and spaces, environments and children’s well being. https://www.unicefirc.org/publications/pdf/RC17-EN_Places-and-Spaces_Environments-and-childrens-well-being_Report-Card-17.pdf
• UNICEF (t.y.). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, http://cocukhaklari. https://www.unicef.org/turkiye/%C3%A7ocuk-haklar%C4%B1na-dair-s%C3%B6zle%C5%9Fme