İbrahim Kalın’da Varlık ve İnsan Tasavvuru

Year 2023, Volume: 3 Issue: 4, 26 - 48, 20.04.2023

Ragıp Ergün

Abstract

Bu çalışma 2000’li yılların ilk çeyreğinde kritik devlet görevlerinde bulunmuş İbrahim Kalın’ın düşünsel boyutuna dikkat çekmekte; varlık ve insan algısına odaklanmaktadır. Türk siyasal hayatının en çalkantılı dönemlerinin birinde üst düzey devlet görevi alan Kalın, ilmi alandan kopmamış ve eserler vermeye devam etmiştir. Kalın içinde bulunduğu reel politiğe rağmen ontoloji, teoloji, kozmoloji, epistemoloji, psikoloji ve eskatoloji gibi konular üzerine eserler neşretmiştir. Kalın’ın düşünsel eserlerinde özellikle varlık ve insan konuları oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Kalın bu konulara açıkça kendi dinî/İslamî bakış açısını yansıtmaktadır. Bu dinî/İslamî bakış açısının içinde de Molla Sadra ayrı bir öneme sahiptir. Kalın’ın düşünce hayatında önemli bir yeri olan Molla Sadra’nın düşüncesi, pek çok kavramın izahında Kalın’a yol gösterici olduğu görülmektedir. Kalın Molla Sadra dışında pek çok İslam âlimini düşünsel havuzunda sentezlemekte, eğitimini aldığı Batı düşüncesini de yabana atmadan değerlendirmeler yapmaktadır. Kalın varlığı ve insanı Allah’ın salt iyilik olarak yarattığı birer fenomen olarak algılamakta ve kötülüğü ise iyiliğin mevcut olmaması olarak açıklamaktadır.

Keywords

İbrahim Kalın, Molla Sadra, Teodise, İnsan, Varlık

References

• Akdağ, Özcan. “Kötülük Sorunu ve Teodise”. The Journal of Academic Social Science Studies. (38). (2015). 473-480.
• Açıkgenç, Alparslan. “Molla Sadrâ”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt: 30. (259-265). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2020.
• Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2005.
• Darwin, Charles Robert. İnsanın Türeyişi. Çev. Öner Ünalan. Ankara: Onur Yayınları, 1975.
• Delanty, Gerard , Avrupa’nın İcadı. Çev. Hüsamettin İnaç. Ankara: Adres Yayınları, 2005.
• El-İsfahani, Rağıp. Müfredât. Çev. Abdullah Baki Güneş ve Mehmet Yolcu. İstanbul: Çıra Yayınları, 2010. Esed, Muhammed. Kuran Mesajı Meal Tefsir. Çev. Cahit Koytak – Ahmet Ertürk İstanbul: İşaret Yayınları, 2008
• Esposito, John L. - Kalın, İbrahim. The Challenge of Pluralism in the 21. Century: Islamophobia. New York: Oxford University Press,2011.
• Fernandez-Armesto, Felipe. Civilizations. New York: The Free Press, 2001.
• Gafarov, Anar. “Râgıb el-İsfahânî’de İnsan Tasavvuru”. M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi 30/1 (2006), 187-214.
• Kalın, İbrahim. “Between Physics And Metaphysics: Mulla Sadra On Nature And Motion”. Islam and Science 1/1 (2003), 59-90.
• Kalın, İbrahim. “İslam ve Barış: Temel Kaynaklara Bir Bakış”. Ter. Rahim Acar. Siyasi, Tarihi, Dinî ve Kültürel Boyutlarıyla İslam ve Şiddet. Ed. Mümtaz’er Türköne. İstanbul: Ufuk Kitap. 2007a.
• Kalın, İbrahim. “Mulla Sadra On Thodicy And The Best Of All Possible Worlds”. Journal of Islamic Studies 18/2 (2007b). 183-201.
• Kalın, İbrahim vd.. Aşk ile Nefret Arasında Türkiye’de Toplumun Batı Algısı. Ankara: SETA Yayınları, 2008.
• Kalın, İbrahim. Knowledge In Later Islamic Philosophy: Mulla Sadra On Existence, Intellect And Intuition New York: Oxford University Press, 2010.
• Kalın, İbrahim. “Kâtip Çelebi ve Orta Yol Bulma Sanatı”. Mîzânü’l-Hak İslami İlimler Dergisi, 1 (2016). 21-24.
• Kalın, İbrahim. Akıl ve Erdem: Türkiye’nin Toplumsal Muhayyilesi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2020.
• Kalın, İbrahim. Varlık ve İdrak Molla Sadra’nın Bilgi Tasavvuru. Ter. Nurullah Koltaş. İstanbul: Klasik Yayınları, 2021a.
• Kalın, İbrahim. İslâm ve Batı. Ankara: İSAM Yayınları, 2021b.
• Kalın, İbrahim. Barbar, Modern, Medeni: Medeniyet Üzerine Notlar. İstanbul: İnsan Yayınları, 2021c.
• Kalın, İbrahim. Açık Ufuk: İyi, Doğru ve Güzel Düşünmek Üzerine. İstanbul: İnsan Yayınları, 2021d.
• Kalın, İbrahim. Ben, Öteki ve Ötesi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2022a.
• Kalın, İbrahim. Perde ve Mânâ: Akıl Üzerine Bir Tahlil. İstanbul: İnsan Yayınları, 2022b.
• Kalın, İbrahim. Gök Kubbe Altında. İstanbul: Mecra Kitap, 2022c.
• Kavafis, Konstantinos. Poemas, Rio de Janeiro: Editora Nova Fronteira, 1982.
• Kaya, Mahmut. “Meşşâiyye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt: 30. (259-265). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
• Mulla Sadra. The Book Of Metaphysical Penetrations, Trans. Seyyed Hossein Nasr. Ed. İbrahim Kalın. Utah: Brigham Young University Press, 2014.
• Şenel, Alaeddin. Siyasal Düşünceler Tarihi. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 1995.