Paulo Coelho’nun kaleme aldığı Simyacı romanının dünya çapında bir üne kavuşmasıyla birlikte, Paulo’nun eserini oluştururken çeşitli eserlerden ilham aldığı, farklı eserlerden aktarımlar yaptığı tarzındaki söylentiler de yaygınlaşmıştır. Özellikle Simyacı romanının ilk ve son bölümünün Mesnevi’de yer alan bir hikâyeyle benzerliği; İranlıları ve Mesnevi okurlarını, Simyacı romanının Mevlana’nın mezkûr hikâyesinden etkilenerek yazıldığı düşüncesine sevk etmişidir. Gerçek şu ki, bir taraftan Paulo’un Binbir Gece Masalları’ndan esinlendiğini dile getirmesi, diğer taraftan da İranlıların, onun Mesnevi’nin tek bir hikâyesinden etkilendiğini düşünmesi; Paulo’un İran edebiyatının diğer şaheserlerinden de etkilenmiş-esinlenmiş olabileceği düşüncesinin gör ardı edilmesine neden olmaktadır. Karşılaştırmalı metot dikkate alınarak hazırlanan bu makaleyle, Simyacı romanıyla İran mistik-didaktik edebiyatında kullanılan ortak motif ve mazmunların daha geniş bir yelpazede araştırılması ve ayrıca İran edebiyatında yer alan önemli eserlerinin etki alanı ve potansiyellerinin incelenmesi hedeflemektedir.
همگام با توفيقي چشمگير كه رمان كيمياگر اثر پائولو كوئيلو در دهه¬هاي اخير كسب نموده است، بازار گمانه¬زني¬ها در باب اقتباس وي از فلان و بهمان اثر نيز رونقي بي سابقه داشته است؛ چنانكه شباهت تام ميان آغاز و پايان ماجرا در رمان كيمياگر و حكايتي از مثنوي معنوي، بسياري از فارسي¬زبانان و مثنوي-دوستان را بر آن داشته كه كوئيلو شاهكار خود را تحت تأثير حكايت مذكور از مولانا پرورده است. حقيقت آن است كه از يك سو كوئيلو خود از الگوبرداري از كتاب هزار و يك شب سخن مي¬گويد و از سوي ديگر، قلم¬فرسايي ايرانيان درباره اثرپذيري وي از مثنوي مولوي (آن هم در مقياس يك حكايت)، غفلت از همساني¬ها و الهام¬پذيري¬هاي احتمالي كوئيلو از ديگر شاهكارهاي ادب فارسي است. اين نوشتار در پي آن است كه با رويكردي تطبيقي و با گستردن دامنه بازنمايي همساني¬ها ميان رمان كيمياگر و ادب عرفاني و تعليمي فارسي به حيطه درون¬مايه¬ها، شعارپردازي ها و پيام هاي ضمني، گامي مثبت در جهت واكاوي و بازشناساندن هرچه بيشتر ظرفيت¬هاي الهام¬بخشي گنجينه¬هاي ادب پارسي بردارد.
As the Alchemist novel written by Paulo Coelho gained a worldwide reputation, the rumors that Paulo was inspired by various works and that he made transfers from different works became widespread. Especially the similarity of the first and last chapter of the Alchemist novel with a story in Mesnevi; It led Iranians and the readers of Mesnevi to think that the Alchemist novel was written by being influenced by the aforementioned story of Mevlana. The truth is that, on the one hand, Paulo expressed his inspiration from Tales of One Thousand and One Nights, on the other hand, Iranians think he was influenced by a single story of the Mesnevi; It causes the idea that Paulo may have been influenced-inspired by other masterpieces of Iranian literature is ignored. This article, which was prepared by taking into account the comparative method, aims to investigate the common motifs and similes used in Iranian mystic-didactic literature in a wider range with the novel Alchemist, as well as to examine the domains and potentials of important works in Iranian literature.
Primary Language | Persian |
---|---|
Subjects | Linguistics |
Journal Section | Article |
Authors | |
Publication Date | January 31, 2021 |
Submission Date | September 21, 2020 |
Published in Issue | Year 2021 Issue: 14 |
Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License