Research Article
BibTex RIS Cite

BİRLEŞEN PARÇALAR, YENİ BÜTÜNLER: KOLAJIN EVRİMİ

Year 2024, Issue: 7, 1 - 22, 30.03.2024

Abstract

Kolaj sanatı, resim sanatının köklü geçmişine uzanmaktadır. Sanatçılar, zaman içinde eserlerinde çeşitlilik arayışına girmişlerdir. Modern Çağ'ın başlangıcıyla birlikte, günlük hayata entegre edilen çeşitli malzemeler, sanatçıları eserlerinde kullanmaya teşvik etmiştir. Kübizm, Sürrealizm, Dada, Pop Sanat gibi akımların etkisi altında ortaya çıkan ve 1960 sonrası sanatta da yer edinen kolaj, fotomontaj ve asamblaj teknikleri, sanat dünyasında radikal bir dönüşümü tetiklemiştir. Makalede bu tekniklerin, özellikle de kolajın başlangıcından günümüze olan serüveni anlatılmış ve sanatın malzeme ve kavram bağlamındaki evrimi ele alınmıştır. Öte yandan, dijital teknolojilerin sanat alanındaki etkisi de araştırılmıştır. Çağdaş sanatın önemli bir ifade biçimi olan dijital sanatın, kolajın temel ilkelerini ele alarak nasıl evrildiği incelenmiş ve bu gelişimin sanat dünyasında önemli bir yer bulduğu vurgulanmıştır. Araştırmanın temel amacı, kolaj sanatının tarihsel evrimini, sanat alanına katkılarını ve dijitalleşme süreciyle etkileşimini analiz etmektir. Alt başlıklarda yer alan araştırmanın amaçları, konusu, önemi, yöntemi ve sınırlılıkları bu doğrultuda şekillendirilmiştir.

References

  • Altan, Ö. (2007). Özdemir Altan. T.İhtiyar,(Ed.). Rh+ sanat. Temmuz- Ağustos 42.Sayı. İstanbul,
  • Antmen, A. (2009). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İletişim Yayıncılık: İstanbul,
  • Antmen, A. (2010). Sanatçılardan Yazılar Ve Açıklamalarla 20. Yüzyil Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık,
  • Atan, A., Uçan, B., & Bilsel, Ç. (2015). Dijital Sanat Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi,
  • Beyoğlu, A. (2015). Sanat Eğitiminde Kolaj Tekniği Ve Richard Hamilton’ın Eser Örneğinin İncelenmesi, Ege Eğitim Dergisi, 16 (2),
  • Bitmez, M. H. (2008). Modern Çağda Kolaj, Asamblaj, Montaj Gibi Teknik ve Anlayışların Heykel Sanatına Etkileri, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Hatay,
  • Bozlak, B. (2020). Bilimsel Ve Teknolojik Gelişmeler Doğrultusunda Sanat Eğitimi Ve Materyallerinin Gelişimi, Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa,
  • Buchhloz, E. L., & Zimmermann, B. (2005). Pablo Picasso Hayatı ve Eserleri, Literatür Yayıncılık,
  • Burunsuz, M. (2020). Postmodern Sanatta Eser Ve Kavram Bileşenleri Üzerine Bir Değerlendirme,
  • Çağlayan, E. (2018) Sanat Eğitiminde Kolaj Tekniği ve Öğrencilerin Kompozisyon Kurma Becerilerine Katkısı, PAU Eğit Fak Derg, (43): 1-13, İstanbul,
  • Doğanay, E. (Ed.). (2011). Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Resim, Çin: Caretta Yayıncılık,
  • Ersoy, A. (2004). 500 Türk Sanatçısı. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi,
  • Güneş, N. (2013). Resim Sanatında Kolaj, Asamblaj Ve Türk Resmine Yansımalar, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne,
  • İnel, B. (2000). “Geçekçilikten Kübizm’e Obje’ye Bakışın Değişimi”, Türkiye’de Sanat, Sayı. 45, İstanbul,
  • Karslıgil, G. (2014). Güncel Sanatta Kurgusal Kolaj Okumaları, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Yükseklisans Tezi,
  • Kılınç, K. (2019). 2000’li Yıllarda Türkiye’de Kolaj: Sanatçılar ve Uygulamalar, Yüksek Lisans Tezi,
  • Lynton, N. (1991). “Modern Sanatın Öyküsü” Remzi Kitabevi, (çev. C. Çapan, S. Öziş), İstanbul,
  • Manovich, L. (2003). Introduction to new media reader. The new media reader. Edt. Noah Wardrip- Fruin and Nick Montfront. London: MIT Press Tom Hewett, Lougborough University, ACMPres: NewYork,
  • Noyan, Meltem (2001), “Kolaj, Asamblaj, Ready-Made”, Genç Sanat Dergisi, Sayı 86,
  • Osterwold, T. (2003). Pop Art, Köln, Taschengmbh,
  • Öztürk, S. (2011). Resimsel Öğe Olarak Parçalılık, Biçim ve Kolaj İlişkisi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anasanat Dalı, Yüksek Lisans Sanat Eseri Çalışması Raporu,
  • Palaz, E. (2014). 7. Sınıflarda Resim Eğitiminin Kolaj Tekniği ile Problem Çözme Becerisine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi,
  • Sözen, M. & Tanyeli, U. (1986) “Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü”, Remzi Kitabevi - İstanbul,
  • Turani, A. (2006). Sanat Terimleri Sözlüğü (11. Baskı), Remzi Kitabevi- İstanbul,
  • Tüzün, M., & Öztekin, F. (2020). Güncel Sanatta Bir İfade Aracı Olarak Kolaj, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
  • Usluca, Ö. (2011). Giyim Modası ve Güncel Sanat İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme- Pop Art. Akdeniz Sanat, 4(7).
  • İnternet Kaynakları Klos, A. (2016). MERZ – Kurt Schwitters’ combination of art and life,
  • https://www.retroavangarda.com/merz-kurt-schwitters-2/, Erişim tarihi: 23.12.2023,
  • The Museum of Modern Art, (2019). Chris Ofili The Holy Virgin Mary,
  • https://www.moma.org/collection/works/283373, Erişim tarihi: 15.01.2024,
  • Vartanian, H. (2011). What’s New With Collage?, https://hyperallergic.com/38876/whats-new-with-collage/, Erişim tarihi: 17.01.2024,
  • Surrealism, (2012). WWI & Art: Utopia and Dystopia,
  • https://utopiadystopiawwi.wordpress.com/surrealism/, Erişim tarihi: 02.01.2024,
  • Gestalten, (2015). 10 Questions with Julien Pacaud, https://gestalten.com/blogs/journal/10-questions-with-julien-pacaud, Erişim tarihi: 18.01.2024,
  • Ebert, (2021). Digital Renderings Collage 3D Objects into Futuristic Self-Portraits by Artist Omar Aqil, https://www.thisiscolossal.com/2021/05/omar-aqil-self-portraits/, Erişim tarihi: 08.03.2024,
  • İğrek, (2014). Matisse’in Makastan Çıkan Kolajları,
  • https://www.musaigrek.com/2014/05/matissein-makastan-ckan-kolajlar.html, Erişim tarihi: 09.03.2024.
  • Görsel Kaynaklar Görsel 1. Keçe Aplike, M.Ö. 5.yy, https://hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/25.+Archaeological+Artifacts/879940, Erişim tarihi: 04.12.2023,
  • Görsel 2. Pablo Picasso, Pipo İçen Adam, 1911, Tuval üzerine yağlı boya, Lynton, N. (1991). “Modern Sanatın Öyküsü” Remzi Kitabevi, (çev. C. Çapan, S. Öziş), İstanbul,
  • Görsel 3. Pablo Picasso, Bambu Sandalyeli Natürmort (Still Life with Chair Caning), 1912, https://www.papgift.com/kubizm-nedir-kubist-sanatcilar-ve-eserler/, Erişim tarihi: 06.12.2023,
  • Görsel 4. Henri Matisse, The Wolf, 1947, https://www.artgallery.nsw.gov.au/artsets/sqoweh, Erişim tarihi: 06.12.2023,
  • Görsel 5. Kurt Schwitters, Merzbau, 1933, https://www.retroavangarda.com/merz-kurt-schwitters-2/, Erişim tarihi: 20.12.2023,
  • Görsel 6. Max Ernst, Santa Conversazione, 1921, https://www.mutualart.com/Artwork/Santa-conversazione/6B8AE6EDC309FE19, Erişim tarihi: 05.01.2024,
  • Görsel 7. Richard Hamilton, Günümüz Evlerini Böyle Farklı ve Çekici Hale Getiren Nedir?, 1956, https://gaiadergi.com/richard-hamilton-bugunun-evlerini-denli-farkli-denli-cazip-kilan-nedir/, Erişim tarihi: 06.01.2024,
  • Görsel 8. Mary Beth Edelson, Death of the Patriarchy, 1976, Kolaj, https://brooklynrail.org/2021/11/in-memoriam/A-Tribute-to-Mary-Beth-Edelson, Erişim tarihi: 18.01.2024,
  • Görsel 9. Chris Ofili, The Holy Virgin Mary, 1996, https://www.moma.org/collection/works/283373, Erişim tarihi: 16.01.2024,
  • Görsel 10. Özdemir Altan, Soyut Kompozisyon, 1996, Karışık Teknik Kolaj, https://www.turkerart.com/arsiv/ustalar-ve-yukselenler/, Erişim tarihi: 07.03.2024,
  • Görsel 11. Burhan Doğançay, Life is a Traffic Jam, 2000, Karışık Teknik Kolaj, https://www.wikiart.org/en/burhan-dogancay/life-is-a-traffic-jam-2000, Erişim tarihi: 07.03.2024,
  • Görsel 12. Charles Wilkin, The Moment Your Truth Becomes A Lie, 2020, https://www.charlesscottwilkin.com/2020#/the-moment-your-truth-becomes-a-lie/, Erişim tarihi: 09.03.2024,
  • Görsel 13. Barbara Kruger, Who Owns What?, 2012, https://www.tate.org.uk/visit/tate-modern/display/media-networks/barbara-kruger, Erişim tarihi: 09.03.2024,
  • Görsel 14. Julien Pacaud, Architects of Entropy, 2024, https://julienpacaud.com/Artworks-2023, Erişim tarihi: 18.01.2024,
  • Görsel 15. Omar Aqil, Self-Portraits 2050, 2022, 3D Video Collage, https://www.behance.net/gallery/144301567/PORTRAITS-V2, Erişim tarihi: 08.03.2024,
  • Görsel 16. Seydi Murat Koç, Vertigo Serisi No 8, 2015, Dijital Kolaj, https://bluerhino.art/product/vertigo-series-no-8/, Erişim tarihi: 08.03.2024,
  • Görsel 17. Gülfem Karslıgil, Kim/Who?, 2014, https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/582047/yokAcikBilim_10056736.pdf?sequence=-1&isAllowed=y, Erişim tarihi: 08.03.2024.
Year 2024, Issue: 7, 1 - 22, 30.03.2024

Abstract

References

  • Altan, Ö. (2007). Özdemir Altan. T.İhtiyar,(Ed.). Rh+ sanat. Temmuz- Ağustos 42.Sayı. İstanbul,
  • Antmen, A. (2009). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İletişim Yayıncılık: İstanbul,
  • Antmen, A. (2010). Sanatçılardan Yazılar Ve Açıklamalarla 20. Yüzyil Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık,
  • Atan, A., Uçan, B., & Bilsel, Ç. (2015). Dijital Sanat Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi,
  • Beyoğlu, A. (2015). Sanat Eğitiminde Kolaj Tekniği Ve Richard Hamilton’ın Eser Örneğinin İncelenmesi, Ege Eğitim Dergisi, 16 (2),
  • Bitmez, M. H. (2008). Modern Çağda Kolaj, Asamblaj, Montaj Gibi Teknik ve Anlayışların Heykel Sanatına Etkileri, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Hatay,
  • Bozlak, B. (2020). Bilimsel Ve Teknolojik Gelişmeler Doğrultusunda Sanat Eğitimi Ve Materyallerinin Gelişimi, Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa,
  • Buchhloz, E. L., & Zimmermann, B. (2005). Pablo Picasso Hayatı ve Eserleri, Literatür Yayıncılık,
  • Burunsuz, M. (2020). Postmodern Sanatta Eser Ve Kavram Bileşenleri Üzerine Bir Değerlendirme,
  • Çağlayan, E. (2018) Sanat Eğitiminde Kolaj Tekniği ve Öğrencilerin Kompozisyon Kurma Becerilerine Katkısı, PAU Eğit Fak Derg, (43): 1-13, İstanbul,
  • Doğanay, E. (Ed.). (2011). Ölmeden Önce Görmeniz Gereken 1001 Resim, Çin: Caretta Yayıncılık,
  • Ersoy, A. (2004). 500 Türk Sanatçısı. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi,
  • Güneş, N. (2013). Resim Sanatında Kolaj, Asamblaj Ve Türk Resmine Yansımalar, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne,
  • İnel, B. (2000). “Geçekçilikten Kübizm’e Obje’ye Bakışın Değişimi”, Türkiye’de Sanat, Sayı. 45, İstanbul,
  • Karslıgil, G. (2014). Güncel Sanatta Kurgusal Kolaj Okumaları, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Yükseklisans Tezi,
  • Kılınç, K. (2019). 2000’li Yıllarda Türkiye’de Kolaj: Sanatçılar ve Uygulamalar, Yüksek Lisans Tezi,
  • Lynton, N. (1991). “Modern Sanatın Öyküsü” Remzi Kitabevi, (çev. C. Çapan, S. Öziş), İstanbul,
  • Manovich, L. (2003). Introduction to new media reader. The new media reader. Edt. Noah Wardrip- Fruin and Nick Montfront. London: MIT Press Tom Hewett, Lougborough University, ACMPres: NewYork,
  • Noyan, Meltem (2001), “Kolaj, Asamblaj, Ready-Made”, Genç Sanat Dergisi, Sayı 86,
  • Osterwold, T. (2003). Pop Art, Köln, Taschengmbh,
  • Öztürk, S. (2011). Resimsel Öğe Olarak Parçalılık, Biçim ve Kolaj İlişkisi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anasanat Dalı, Yüksek Lisans Sanat Eseri Çalışması Raporu,
  • Palaz, E. (2014). 7. Sınıflarda Resim Eğitiminin Kolaj Tekniği ile Problem Çözme Becerisine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi,
  • Sözen, M. & Tanyeli, U. (1986) “Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü”, Remzi Kitabevi - İstanbul,
  • Turani, A. (2006). Sanat Terimleri Sözlüğü (11. Baskı), Remzi Kitabevi- İstanbul,
  • Tüzün, M., & Öztekin, F. (2020). Güncel Sanatta Bir İfade Aracı Olarak Kolaj, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
  • Usluca, Ö. (2011). Giyim Modası ve Güncel Sanat İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme- Pop Art. Akdeniz Sanat, 4(7).
  • İnternet Kaynakları Klos, A. (2016). MERZ – Kurt Schwitters’ combination of art and life,
  • https://www.retroavangarda.com/merz-kurt-schwitters-2/, Erişim tarihi: 23.12.2023,
  • The Museum of Modern Art, (2019). Chris Ofili The Holy Virgin Mary,
  • https://www.moma.org/collection/works/283373, Erişim tarihi: 15.01.2024,
  • Vartanian, H. (2011). What’s New With Collage?, https://hyperallergic.com/38876/whats-new-with-collage/, Erişim tarihi: 17.01.2024,
  • Surrealism, (2012). WWI & Art: Utopia and Dystopia,
  • https://utopiadystopiawwi.wordpress.com/surrealism/, Erişim tarihi: 02.01.2024,
  • Gestalten, (2015). 10 Questions with Julien Pacaud, https://gestalten.com/blogs/journal/10-questions-with-julien-pacaud, Erişim tarihi: 18.01.2024,
  • Ebert, (2021). Digital Renderings Collage 3D Objects into Futuristic Self-Portraits by Artist Omar Aqil, https://www.thisiscolossal.com/2021/05/omar-aqil-self-portraits/, Erişim tarihi: 08.03.2024,
  • İğrek, (2014). Matisse’in Makastan Çıkan Kolajları,
  • https://www.musaigrek.com/2014/05/matissein-makastan-ckan-kolajlar.html, Erişim tarihi: 09.03.2024.
  • Görsel Kaynaklar Görsel 1. Keçe Aplike, M.Ö. 5.yy, https://hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/25.+Archaeological+Artifacts/879940, Erişim tarihi: 04.12.2023,
  • Görsel 2. Pablo Picasso, Pipo İçen Adam, 1911, Tuval üzerine yağlı boya, Lynton, N. (1991). “Modern Sanatın Öyküsü” Remzi Kitabevi, (çev. C. Çapan, S. Öziş), İstanbul,
  • Görsel 3. Pablo Picasso, Bambu Sandalyeli Natürmort (Still Life with Chair Caning), 1912, https://www.papgift.com/kubizm-nedir-kubist-sanatcilar-ve-eserler/, Erişim tarihi: 06.12.2023,
  • Görsel 4. Henri Matisse, The Wolf, 1947, https://www.artgallery.nsw.gov.au/artsets/sqoweh, Erişim tarihi: 06.12.2023,
  • Görsel 5. Kurt Schwitters, Merzbau, 1933, https://www.retroavangarda.com/merz-kurt-schwitters-2/, Erişim tarihi: 20.12.2023,
  • Görsel 6. Max Ernst, Santa Conversazione, 1921, https://www.mutualart.com/Artwork/Santa-conversazione/6B8AE6EDC309FE19, Erişim tarihi: 05.01.2024,
  • Görsel 7. Richard Hamilton, Günümüz Evlerini Böyle Farklı ve Çekici Hale Getiren Nedir?, 1956, https://gaiadergi.com/richard-hamilton-bugunun-evlerini-denli-farkli-denli-cazip-kilan-nedir/, Erişim tarihi: 06.01.2024,
  • Görsel 8. Mary Beth Edelson, Death of the Patriarchy, 1976, Kolaj, https://brooklynrail.org/2021/11/in-memoriam/A-Tribute-to-Mary-Beth-Edelson, Erişim tarihi: 18.01.2024,
  • Görsel 9. Chris Ofili, The Holy Virgin Mary, 1996, https://www.moma.org/collection/works/283373, Erişim tarihi: 16.01.2024,
  • Görsel 10. Özdemir Altan, Soyut Kompozisyon, 1996, Karışık Teknik Kolaj, https://www.turkerart.com/arsiv/ustalar-ve-yukselenler/, Erişim tarihi: 07.03.2024,
  • Görsel 11. Burhan Doğançay, Life is a Traffic Jam, 2000, Karışık Teknik Kolaj, https://www.wikiart.org/en/burhan-dogancay/life-is-a-traffic-jam-2000, Erişim tarihi: 07.03.2024,
  • Görsel 12. Charles Wilkin, The Moment Your Truth Becomes A Lie, 2020, https://www.charlesscottwilkin.com/2020#/the-moment-your-truth-becomes-a-lie/, Erişim tarihi: 09.03.2024,
  • Görsel 13. Barbara Kruger, Who Owns What?, 2012, https://www.tate.org.uk/visit/tate-modern/display/media-networks/barbara-kruger, Erişim tarihi: 09.03.2024,
  • Görsel 14. Julien Pacaud, Architects of Entropy, 2024, https://julienpacaud.com/Artworks-2023, Erişim tarihi: 18.01.2024,
  • Görsel 15. Omar Aqil, Self-Portraits 2050, 2022, 3D Video Collage, https://www.behance.net/gallery/144301567/PORTRAITS-V2, Erişim tarihi: 08.03.2024,
  • Görsel 16. Seydi Murat Koç, Vertigo Serisi No 8, 2015, Dijital Kolaj, https://bluerhino.art/product/vertigo-series-no-8/, Erişim tarihi: 08.03.2024,
  • Görsel 17. Gülfem Karslıgil, Kim/Who?, 2014, https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/582047/yokAcikBilim_10056736.pdf?sequence=-1&isAllowed=y, Erişim tarihi: 08.03.2024.
There are 54 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Screen and Digital Media (Other), Fine Arts, Plastic Arts (Other)
Journal Section Research Article
Authors

Gülnihal Köken This is me 0009-0000-9236-153X

Hami Onur Bingöl 0000-0003-1522-6419

Publication Date March 30, 2024
Submission Date February 1, 2024
Acceptance Date March 19, 2024
Published in Issue Year 2024 Issue: 7

Cite

APA Köken, G., & Bingöl, H. O. (2024). BİRLEŞEN PARÇALAR, YENİ BÜTÜNLER: KOLAJIN EVRİMİ. D-Sanat(7), 1-22.