Suriye Seyahati Gözlemleri

Year 2025, Issue: 11, 25 - 46, 29.06.2025

Aydın Açıkel

Abstract

Bu çalışma, 2009–2012 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Şam Büyükelçiliği’nde Müsteşar olarak görev yapan yazarın, 13 yıl aradan sonra 2025 yılında Suriye’ye gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında edindiği gözlemleri içermektedir. Suriye iç savaşı öncesi ve sonrası arasındaki sosyo-politik dönüşüm, diplomatik ilişkiler ve toplumsal yapıdaki değişimlere odaklanılmaktadır. Çalışma, katılımcı gözlem ve anı temelli izlenimlere dayanmaktadır. Ziyareti Şam ve çevresindeki bölgeleri kapsamakta; İdlip-Şam güzergâhı, Doğu Guta gibi yıkım bölgeleri ve Şam’ın farklı sosyo-ekonomik sınıflara hitap eden mahalleleri üzerinden değerlendirmeler yapılmaktadır. Ziyaret sırasında tespit edilen başlıca olgular şunlardır: İç savaşın yol açtığı ciddi yıkımın fiziksel, ekonomik ve sosyal etkileri halen hissedilmektedir. Buna rağmen halk arasında yeni yönetime yönelik temkinli bir umut hâkimdir. Kamu düzeni ve temel devlet işleyişi korunmakla birlikte, enerji, su ve ulaşım gibi alanlarda ciddi yapısal sorunlar gözlenmiştir. Türkiye’ye yönelik toplumsal algı genel olarak olumlu olup, ikili ilişkilerin yeniden canlandırılmasına dönük güçlü bir beklenti mevcuttur. Suriye’nin savaş sonrası yeniden inşa süreci, yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda siyasal, toplumsal ve diplomatik düzeyde çok katmanlı bir yapılanmayı zorunlu kılmaktadır. Gözlemler, yeni yönetimin toplumsal meşruiyet arayışı içinde olduğunu ve halktan henüz eleştiri almamakla birlikte büyük bir beklentiyle karşılandığını ortaya koymaktadır. Türkiye’nin hem insani hem de diplomatik katkıları, bu sürecin yönünü belirlemede kritik rol oynamaktadır. Ancak ülke dışındaki Suriyelilerin geri dönüşü, yalnızca güvenlikle değil, yapısal rehabilitasyonla mümkün olacaktır.

Keywords

Suriye İç Savaşı, Şam, Yeniden İnşa, Türkiye-Suriye İlişkileri.

Ethical Statement

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde etik ilkelere uyulmuştur/This study was conducted in accordance with ethical research principles

Supporting Institution

Herhangi bir fon, hibe veya başka bir destek alınmamıştır/No funds, grants, or other support was received

Thanks

Çıkar çatışması beyan edilmemiştir/The Author(s) declare(s) that there is no conflict of interest

OBSERVATIONS FROM A TRIP TO SYRIA

Abstract

This study presents the observations of the author, who served as the Deputy Chief of Mission at the Embassy of the Republic of Türkiye in Damascus between 2009 and 2012, during his visit to Syria in 2025—thirteen years after his diplomatic tenure. The work focuses on the socio-political transformation between the pre- and post-civil war periods, changes in diplomatic relations, and shifts within the social structure. The study is based on participant observation and memory-driven impressions. The visit covered Damascus and its surrounding areas, including war-ravaged zones such as the Idlib–Damascus route and Eastern Ghouta, as well as neighborhoods of Damascus representing different socio-economic segments. The main findings identified during the visit are as follows: The physical, economic, and social consequences of the civil war are still visibly present. Nevertheless, there exists a cautious sense of hope among the public toward the new administration. While public order and basic state functions have been preserved, significant structural deficiencies remain in areas such as energy, water, and transportation. The general perception of Türkiye among the Syrian public is positive, and there is strong anticipation for a revival of bilateral relations. Syria’s post-war reconstruction process requires a multi-layered restructuring not only on the physical front but also politically, socially, and diplomatically. The observations suggest that the new administration is actively seeking societal legitimacy. Although it is not currently subject to public criticism, it faces high expectations from the populace. Türkiye’s humanitarian and diplomatic contributions will be critical in shaping the trajectory of this process. However, the return of Syrians living abroad will depend not only on security guarantees but also on comprehensive structural rehabilitation.

Keywords

Damascus, Reconstruction, Türkiye-Syria Relations, Syrian Civil War

References

• Seyahat gözlemlerine dayanan bir düşünce yazısı olduğundan kaynakça herhangi bir kaynak yer almamaktadır.