BİR TÜRK SİNOLOGUN GÖZÜNDEN DEVRİM ÖNCESİNİN ÇİN’İ: “ESKİ ÇİN’DEN NOTLAR”

Year 2011, Volume: 51 Issue: 2, 155 - 167, 01.01.2011

Seriye Sezen

Abstract

Türkiye, tarihsel kökenlerini araştırmada Çin kaynaklarını kullanmak amacıyla, Cumhuriyetin ilk fakültesi olan Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Sinoloji Kürsüsü’nü kuran bir ülkedir. Kürsü’nün ilk mezunu ve Türkiye’nin ilk Sinologu Prof. Dr. Muhaddere Nabi Özerdim’dir. 1946’da genç bir Sinolog olarak Milli Eğitim Bakanlığı’nca Çin Cumhuriyetine gönderilen ve orada iki yıl kalan Prof. Özerdim, bu seyahate ilişkin, ilkin gazete makalesi olarak yayınladığı gözlemlerini çok sonra “Eski Çin’den Notlar” başlıklı kitapta toplamıştır. Kitap, genç bir Türk Sinologun devrim öncesinin Çin’ine ilişkin kişisel gözlemlerini, görüşmelerini içermesi nedeniyle Türkçe Çin yazınında özel bir değere sahiptir. Makalede önce Türkiye’de Sinoloji eğitiminin başlangıç yılları üzerinde durulmakta ve günümüzde Sinoloji ve Çince eğitiminin genel bir çerçevesi çizilmektedir. Đkinci aşamada, Prof. Özerdim’in kısa yaşam öyküsünün verilmesinin ardından, “Eski Çin’den Notlar” kitabına dayalı olarak yazarın devrimden hemen önceki Çin’e ilişkin gözlemleri değerlendirilmektedir.

Keywords

Muhaddere Nabi Özerdim, Eski Çin’den Notlar, Türkiye’de Sinoloji Eğitimi, Çin Cumhuriyeti, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Türkiye’de Çince Öğretimi

The Pre-Revolution Era of China from a Turkish Sinologist’s Point of View: “Notes from the Former China”

Abstract

A Sinology Department was established in 1935 at the Faculty of Letters, in order to use Chinese resources for the research of Turkey’s historical background. Prof. Dr. Muhaddere Nabi Özerdim was the first graduate student and the first Turkish Sinologist. As a young Sinologist Prof. Özerdim was sent to the Republic of China by the Ministry of National Education in 1946. She stayed there for two years. Then she published a book titled “Notes from the Former China”, which included her observations during her visit. As this book reflects some personel observations and interviews on China, which was on the threshold of socialist revolution, it is of great importance in the Turkish literature on China. This article firstly emphasizes the beginning of Sinology education and gives an overall summary of current Sinology education and Chinese teaching in Turkey. Secondly, it gives a brief life story of Prof. Özerdim. Finally, it aims to interpret Prof. Özerdim’s observations in her book.

Keywords

Muhaddere Nabi Özerdim, Notes from the Former China, Sinology Education in Turkey, the Republic of China, the Faculty of Letters, Chinese Teaching in Turkey

References

• Beijing’s Siheyuan. (2008). Beijing: China Pistorical Publishing House.
• CAO, Ding. (2011). “2011 Joint Conference of Ibero-American Confucius Institutes. Held in Argentina”. Confucius Institute. 15(4 July): 20-21.
• CHIANG, Chung-Cheng (Çan Kay-Şek). (t.y.). Sovyet Rusya Çin’de: Yetmiş Yıllık Bir Ömrün Hikȃyesi. (Çev. Muhaddere N. Özerdim). İstanbul: Nebioğlu Yayınevi.
• COHEN, Alvin P. (1990). “In Memoriam: Wolfram Eberhard, 1909-1989”. Asian Folklore Studies. 49 (1): 125-133.
• ÇELEBİ, Nilgün. (2003). “Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ndeki Mülteci Profesörler”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 43(1): 259-272.
• EREN, Hasan. (1993). “Annemarie von Gabain (1901-1993)”. Türk Dili. 495: 213- 215.
• OKAY, Bülent. (1993). “Prof. Dr. Muhaddere Nabi Özerdim (1916-19.12.1991)”. Doğu Dilleri, 5(2): 87-95.
• ÖLMEZ, Mehmet. (1993). “Yitirdiklerimiz: Annemarie von Gabain (1901-1993)”. Türk Dilleri Araştırmaları. 3: 289-292.
• ÖZERDİM, Muhaddere Nabi. (1945). “Yayınlar Üzerine: Çin’in Mukadderatı”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 3(3): 339-341.
• ÖZERDİM, Muhaddere Nabi. (1987). Eski Çin’den Notlar. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• SEZEN, Seriye. (2009). Çin’in İkinci Uzun Yürüyüşü. Ankara: TODAİE.
• VON GABAIN, Annemarie. (2009). Türkoloji Makaleleri. (Der. ve şerh eden Y. Gedikli). İstanbul: Bilge Oğuz Yayınları.
• WASSERSTROM, Jeffrey N. (2010). 21. Yüzyılda Çin: Çin Hakkında Bilmek İstediğiniz Herşey. (Çev. Hür Güldü). İstanbul: İletişim.