TRİANON ANTLAŞMASI VE MACAR ŞİİRİNE YANSIMALARI

Year 2017, Volume: 57 Issue: 1, 89 - 101, 01.01.2017

Ayşe Öz

Abstract

20. yüzyıl olaylarına baktığımızda bu dönemde Macar tarihi açısından son derece önemli iki hadisenin yaşandığını görmekteyiz. Birinci Dünya Savaşı ve ardından büyük güçlerin Macaristan'a imzalattıkları Trianon Antlaşması ile birlikte Macarların kaderinin yeniden yazıldığına şahit oluyoruz. Macaristan, Birinci Dünya Savaşı gibi büyük bir yenilginin ardından bitap düşmüş, Trianon Antlaşması'yla darmadağın edilmiştir. Trianon, Macaristan'ın sadece topraklarının geniş bir bölümünü ve ekonomisini elinden almamış, Macarların büyük bir kısmının başka devletlerin egemenliği altında yaşamalarına da neden olmuştur. Dolayısıyla bu kayıplarla birlikte Macarların zihninde ve bedeninde derin yaralar açılmış, Macarlar toplumsal açıdan büyük bir travma yaşamışlardır. Bu çalışmada, yaşanan bu tarihsel ve trajik olgunun genel çerçevesi çizilmeye ve bunun Macarlar üzerinde bıraktığı etki ile Macar şiirine nasıl yansıdığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ancak bu konuyla ilintili sayısız şiir kaleme alındığından ve bu şiirler bir makaleden ziyade bir şiir kitabı oluşturacak nicelikte olduğundan, bilhassa 1920'li yıllarda irredantizm/kurtarımcılık ideolojisiyle kaleme alınan Macar şiirleri üzerinde durulacaktır.

Keywords

20. yüzyıl, Birinci Dünya Savaşı, Trianon Antlaşması, Macar Şiiri, İrredantizm

TRIANON AND ITS REFLECTION ON HUNGARIAN POEMS

Abstract

When we look at 20th century events, we see exrtemely two important developments in Hungarian history. With World War I and the Treaty of Trianon which Hungary was made to sign by great powers , we witness that the fate of Hungarians has been rewritten. Hungary became exhausted after World War I and was shattered with the Treaty of Trianon. This treaty led Hungary not only to lose a big part of land and their economy, but it also caused a large part of the Hungarians to live under the sovereignty of other states. Hence, with these losses, the Hungarians suffered profound wounds in their minds and bodies, and they experienced a great social trauma. This study aims to examine the general frame of this historical and tragic phenomenon and to point out how this has been reected on Hungarian poetry with its effects on the Hungarians. However, since there have been as many poems on this subject as in a book of poetry, this study mainly engage with the Hungarian poetry written from the irredentist ideological perspective in the 1920s.

Keywords

20 century, World War I, The Treaty of Trianon, Hungarian Poetry, Irredentism

References

• Altaylı, Yasemin. “Vásárnapi Ujság Örneğinde Macar Basınında I.Dünya Savaşı’nın İlk Yansımaları ve Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi.” Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 13.19 (2015): 65-83.
• Altaylı, Yasemin. “I. Dünya Savaşı’nın Macar Basını Üzerindeki Yansımaları.” II. Uluslararası Tarih Sempozyumu Bildiriler Kitabı (2015): 64-65.
• Babits, Mihály. ”Csonka Magyarország”. Nyugat XVI/7 (1923). Web. 08 Şubat 2017.
• Bíró-Balogh, Tamás. ”Egyszerű, rövid, populáris („Csonka Magyarország nem ország”: a revíziós propagandagépezet működése).” Forrás 39/7-8 (2007): 86- 105. Web. 09 Şubat 2017.
• Bori, István, Masát Ádám. A mai magyar társadalom. Budapest: L’Harmattan- Balassi Intézet, 2008.
• Güngörmüş, Naciye. Macaristan’da Değişim ve Demokrasiye Geçiş. Ankara: Köksav, 2010.
• József Attila összes költeménye. Magyar Elektronikus Könyvtár. Web. 09 Ocak 2017.
• Karpat, Kemal. “Erdel”. TDV İslam Ansiklopedisi. Ankara: TDV, 1995. 280-283.
• N. Pál, József. “Nem Nem Soha (Az “irredenta” József Attila).” Hitel folyóirat (2016):101-107. Web. 09 Şubat 2017.
• Özkan, Ayşe. “I. Dünya Savaşı’nda Sırbistan’ın Müslümanlara Karşı Tutumu.” Akademik Bakış 7.14 (2014): 49-70.
• Pomogáts, Béla. ”Trianon a történelemben és a magyar irodalomban.” Irodalomismeret 3 (2015): 62-68. Web. 09 Şubat 2017.
• Romsics, Ignác. A trianoni békeszerződés. Budapest: Osiris, 2005.
• --. Magyarország története. Budapest: Akadémia, 2010.
• --. “Trianon okai.” Grotius (2010). Web. 12. Aralık 2016.
• Saral, Emre. Türkiye-Macaristan İlişkileri (1920-1945). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, 2016.
• Stoll, Béla. “József Attila 1922-i verseinek şj időrendje.” Irodalomtörténeti Közlemények 94/4 (1990): 515-519. Web. 09 Şubat 2017.
• Üçok, Coşkun. Siyasal Tarih (1789-1960). Ankara: Sevinç Matbaası, 1975.
• Várdy, Steven Béla. ” The Impact of Trianon upon Hungary and the Hungarian Mind: The Nature of Interwar Hungarian Irredentism.” Hungarian Studies Review X.1 (1983): 21-42. Web. 09 Şubat 2017.
• Vonyó, József. “A magyar Hiszekegy születése.” História 2002/01. Web. 09 Ocak 2017.