2017 YÜZEY BULUNTULARI IŞIĞINDA KIZILİN YONTMATAŞ ENDÜSTRİSİNİN TEKNO-TİPOLOJİSİ

Year 2019, Volume: 59 Issue: 1, 398 - 427, 01.01.2019

Gizem Kartal

Abstract

Antalya'da Batı Toroslar üzerinde yer alan ve Katran Dağı Mağaralarından biri olan Kızılin'de 2017 yılında kazı alanının açılması ve çevre düzenlemesi çalışmaları sırasında yüzeyde görülen çok sayıdaki malzemenin toplanması gerekmiştir. Tekno-tipolojik açıdan oldukça nitelikli olan bu parçalar üzerinde yapılan analiz çalışmaları önemli sonuçlar vermiştir. 2017 yılında yapılan bu çalışmalar sonucunda ele geçen yontmataş buluntuların teknolojik ve tipolojik özelliklerinin belirlenmesi ve sunulması bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu yerleşimden yüzey toplaması sonucu elde edilen yontmataş materyalin tekno-tipolojik açılardan tanımlanmasının ardından bölgede yer alan diğer yerleşimlerden ele geçen materyal ile karşılaştırılması da amaçlanmaktadır. Bu karşılaştırmalar yapılırken Kızılin'den elde edilmiş herhangi bir tarih olmaması nedeniyle kesin yorumlamalardan ziyade teknolojik ve tipolojik olarak görece yorumlamalara gidilecektir. Yerleşimin Anadolu Paleolitik'i açısından yerinin kesin bir şekilde belirlenebilmesi için ileriki yıllarda yapılacak sistematik kazılardan ele geçen buluntular ile bunlardan elde edilecek sonuçlar oldukça önemlidir. Öncelikle in situ tabakalardan elde edilecek mutlak tarihlendirmeler yontmataş materyalin kronolojik açıdan yerinin konumlandırılmasında önemli bir rol oynayacaktır.

Keywords

Kızılin, Epi-paleolitik, Yontmataş, Teknoloji, Tipoloji, Yontmataş Alet

KIZILİN TECHNO-TYPOLOGY OF CHIPPED STONE INDUSTRY IN THE LIGHT OF 2017 SURVEY FINDINGS

Abstract

In Kızılin, one of the cave caves of Antalya, situated on the western Taurus Mountains in Antalya, it was necessary to collect a large number of materials seen on the surface during the opening of the excavation area and environmental regulation studies in 2017. Analysing studies on these findings, which are very qualified in terms of technotypological, gave important results. Determination and presentation of the technological and typological characteristics of the chipped stone finds obtained as a result of these studies made in 2017 constitute the main purpose of this work. After the technotypological identification of the chipped stone material obtained as a result of the survey collection from this settlement, it is also aimed to compare the material obtained from the other settlements in the region. As these comparisons are made, because there is no date from the Kızılin, interpretations will be made comparatively technologically and typologically. The findings obtained from the systematic excavations to be carried out in the following years and the results to be obtained from these findings are very important for determining the location of the settlement in terms of Anatolian Paleolithic. First, the absolute dates from the in-situ strata will play an important role in positioning the chronological location of the chipped stone material.

Keywords

Kızılin, Epi-paleolithic, Chipped Stone, Technology, Typology, Chipped Stone Tool

References

• Bulut, Hande. “Batı Toros Mağaraları Kemik Bızlarına İlişkin Tekno-Tipolojik ve Fonksiyonel Değerlendirmeler.” Anadolu / Anatolia 42 (2016): 29-48.
• --. “Kemik Alet Üretiminde Kullanılan Taş Aletler: Batı Toros Mağaraları Örnekleri.” IV. ODTÜ Arkeometri Çalıştayı, Türkiye Arkeolojisinde Taş: Arkeolojik ve Arkeometrik Çalışmalar Bildiriler Kitabı. Ed. Pelin Ayter ve Şahinde Demirci. Ankara: Bilgin Kültür Sanat, 2016.195-200.
• --. “Kemik Aletlerden Taşa Bakış: Teori ve Metod Analizi”, Anadolu Arkeolojisinde Taş Aletler: Teori, Metod, Pratik. Ed. Adnan Baysal. İstanbul: Ege Yayınları, 2018. 147-165.
• Kartal, Metin. “Anadolu’nun Epi-paleolitik Dönem Buluntu Toplulukları: Sorunlar, Öneriler, Değerlendirmeler ve Çeşitli Yaklaşımlar / Anatolian Epi-paleolithic Period Assemblages: Problems, Suggestions, Evaluations and Various Approaches.” Anadolu / Anatolia 24 (2003): 35-61.
• --. “Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü 2017 Yılı Kazı ve Yüzey Araştırmaları-2017 Yılı Kızılin Kazıları.” Anadolu / Anatolia 43 (2017): 219-220.
• --. “Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü 2018 Yılı Kazı ve Yüzey Araştırmaları-2018 Yılı Kızılin Kazıları.” Anadolu / Anatolia 44 (2018): 394.
• --. “The Microliths of Öküzini Cave.” La Grotte d’Öküzini: Evolution du Paléolithique final du sud-ouest de l’Anatolie - Öküzini: Final Paleolithic evolution in southwest Anatolia, Liége: ERAUL 96. Ed. Işın Yalçınkaya ve diğerleri. 2002. 235-252.
• Kökten, İsmail Kılıç. “Bazı Prehistorik İstasyonlar Hakkında Yeni Gözlemler.” Türk Arkeoloji Dergisi VIII.2 (1959): 10-16. lev. X-XV.
• Kösem, Makbule Beray. “Öküzini Mağarası Ön Kazıyıcılarının Tipolojik Gözlemi.” Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 38. 1-2 (1998): 187-203.
• --. “The Macrolithic Industry of Öküzini Cave.” La Grotte d’Öküzini: Evolution du Paléolithique final du sud-ouest de l’Anatolie - Öküzini: Final Paleolithic evolution in southwest Anatolia, Liége: ERAUL 96. Ed. Işın Yalçınkaya ve diğerleri. 2002. 253-273.
• Özçelik, Kadriye. “Ege Bölgesi'nde Neandertal İnsanın İzleri.”DTCF Dergisi 57.1 (2017): 524-537.
• --. “Karain Mağarası B Gözü’nde Üst Paleolitik Sorunu.” Anadolu / Anatolia 25 (2003): 83-95.
• --. “Karain Mağarası B Gözü Epi-paleolitik Dönem Yontmataş Endüstrisi.” Işın Yalçınkaya’ya Armağan / Studies in Honour of Işın Yalçınkaya. Ed. Harun Taşkıran ve diğerleri. Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları, 2011. 213-225.
• Taşkıran, Harun. “The Supply Areas of Karain Cave in Southwest Anatolia.” Raw Material Supply Areas and Food Supply Areas, Integrated approach of the Behaviours. Ed. Marie Héléne Moncel ve diğerleri. Lizbon: BAR International Series, 1725. 2007. 207 - 211.
• Taşkıran, Harun ve diğerleri. “2015 Yılı Karain Mağarası Kazıları.” 38. Kazı Sonuçları Toplantısı 1 (2017): 521-538.
• Taşkıran, Harun ve diğerleri. “2016 Yılı Karain Mağarası Kazıları.” 39. Kazı Sonuçları Toplantısı 1 (2018): 285-304.
• Yalçınkaya, Işın. “Batı Toroslarda Paleolitik Çağ Yüzey Araştırması (1984).” III. Araştırma Sonuçları Toplantısı (1986): 429 - 447.
• --. “La Grotte d'Öküzini: généralités dans le contexte Anatolien.” Préhistoire D'Anatolie. Genèse de deux mondes, (Anatolian Prehistory. at the Crossroads of two Worlds). ERAUL 85. II (1998): 489-499.
• Yalçınkaya, Işın ve Kadriye Özçelik. “Karain Mağarası’nın Kültürel ve Çevresel Verileri Işığında Anadolu Orta Paleolitik’inin Değerlendirilmesi.” Adalya XV (2012):1-12.
• Yalçınkaya, Işın ve diğerleri. “2003 Yılı Karain Mağarası Kazısı.” 26. Kazı Sonuçları Toplantısı 2 (2005): 215-224.
• Yalçınkaya, Işın ve diğerleri. “2004 Yılı Karain Mağarası Kazıları.” 27. Kazı Sonuçları Toplantısı 1 (2006): 403-418.
• Yalçınkaya, Işın ve diğerleri. “2005 Yılı Karain Mağarası Kazıları.” 28. Kazı Sonuçları Toplantısı 1 (2007): 539-558.