KAVRAMSAL AÇIDAN ÇIPLAK GEMİ KİRA SÖZLEŞMESİ

Year 2024, Volume: 29 Issue: 51, 943 - 994, 31.12.2024

Duygu Turgut Günel

Abstract

Gemi kira sözleşmeleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun m. 1119-1130 hükümleri arasında düzenlenmiştir. Gemi kira sözleşmeleri, çıplak gemi kira sözleşmesi (bareboat charter) ve demise charter (charter with demise) şeklinde ikiye ayrılır. Bu çalışmada özellikle uluslararası alanda daha çok uygulama alanına sahip olan çıplak gemi kira sözleşmesi ele alınacaktır. Çıplak gemi kira sözleşmesinin tanımı, unsurları, kurulması, navlun sözleşmelerinden farkları incelenecektir. Ayrıca, İngiliz deniz hukuku çerçevesinde yapılan analizle, bu sözleşme türünün kiraya veren ve kiracı arasındaki ilişkiyi nasıl şekillendirdiği ile deniz ticaretindeki rolü ortaya konulacaktır. Bu açıdan, çıplak gemi kira sözleşmesi kavramının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlanacaktır.

Keywords

Çıplak Gemi Kira Sözleşmesi, deniz ticareti hukuku, tanımı, unsurları ve kuruluşu

CONCEPTUAL ASPECTS OF BAREBOAT CHARTER

Abstract

Ship charter agreements are regulated between Articles 1119-1130 of the Turkish Commercial Code No. 6102. Charter agreements are divided into two types: bareboat charter and charter with demise. This study will particularly focus on bareboat charter agreements, which have a more extensive application in international maritime practice. The definition, elements, formation, and distinctions from contracts of affreightment of bareboat charter agreements will be examined. Furthermore, through an analysis within the framework of English maritime law, this study will demonstrate how this type of contract shapes the relationship between the owner and the charterer, as well as its role in maritime commerce. In this respect, the study will contribute to a better understanding of the concept of bareboat charter agreements.

Keywords

Bareboat Charter, maritime trade law, definition, elements and formation

References

• ACAR, Faruk, Kira Hukuku Şerhi, Yenilenmiş ve Geliştirilmiş 4. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2017.
• AKSOY, Sami, “ Taşıma Hukukunda Fiili Taşıyıcı” , Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk, İstanbul, 2007.
• ALTAŞ, Hüseyin, Hasılat ve Şirket Kirası, Yetkin Yayınları, 2009.
• ANTALYA, Gökhan, Borçlar Hukuku Genel Hükümleri, C. V/1,1, Geliştirilmiş 2. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2019.
• ARAL, Fahrettin/ AYRANCI, Hasan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Yetkin Yayınları, 9.bası, Ankara 2012.
• ATAMER, Kerim, Deniz Ticareti Hukuku I, C. I, I. Bası, İstanbul, 2017.
• BAUGHEN, Simon, Shipping Law, 8th ed. Routledge, London and New York, 2023.
• CHITTY, John W. , “ Bareboat Charters: Can a Shipowner Limit Liability to Third Parties - Answers for Owners Attempting to Navigate the Unsettled Waters in the Eleventh Circuit ” Georgia State University Law Review, Vol. 25, No. 2, 2008, ss. 477-502. https://heinonline.org/ (Erişim Tarihi: 17.10.2024)
• COGHLIN, Terence/ BAKER, Andrew W. / KENNY, Julian/ KIMBALL, JOHN D. K/ BELKNAP, THOMAS H. , Time Charters, Informa Law, 7th ed. , New York, 2014. (COGHLIN, et al. )
• COOKE, Julian/YOUNG, Timothy/TAYLOR, Andrew/ KIMBALL, John D. /MARTOWSKI, David/ LAMBERT, LeRoy/ASHCROFT, Michael/ STURLEY, Michael, Voyage Charters, 4th ed., Informa Law, London, 2014. (COOKE et al.)
• CUMALIOĞLU, Emre, Kırkambar Sözleşmesi, Turhan Kitapevi, Ankara, 2011.
• CUMALIOĞLU, Kırkambar Sözleşmesinde Taşıyanın Gemiyi Belirlemesinin Hukuki Niteliği, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 10, S. 2, 2008, s. 65-98.
• ÇAĞA, Tahir, Deniz Ticaret Hukuku II: Navlun Sözleşmesi, Filiz Kitapevi, İstanbul, 1995.
• ÇAĞA, Tahir/KENDER, Rayegan, Deniz Ticareti Hukuku: Navlun Sözleşmesi, C. II, Gözden Geçirilmiş 10. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2010.
• ÇALIK, Ahmet, “ Çarter Sözleşmeleri ve Yeni Yasal Düzenlemelerin Uygulamada Yaratacağı Yeni Sorunlar”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 18, S. 2, 2012, ss.443-450.
• DAVIS, Mark, Bareboat Charters, Second Edition, Informa Professional, London, 2005.
• EREN, Fikret/ DÖNMEZ, Ünsal, Eren Borçlar Hukuku Şerhi, C. I, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• GASCÓN, A. Gilabert, “ Insurance Related Problems In Bareboat Charter Agreements, “, Journal of Shipping and Trade, 6 (12), 2021, ss. 1-18. https://doi.org/10.1186/s41072-021-00093-3 (E.T: 16.10.2024)
• GEBB, Sheldon A., “ Demise Charter: A Conceptual and Practical Analysis,” Tulane Law Review , Vol. 49, N. 4, 1974-1975, s. 764-784.
• GÖKYAYLA, Emre, “Türk Borçlar Kanununun Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin 344. Maddesinin Değerlendirilmesi”, Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, C. 9, S. 103-104, 2013, ss.18-51.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper, Yeni 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi (TBK.m.299-356), 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012.
• KALPSÜZ, Turgut, Deniz Ticaret Hukuku Giriş Gemi, Birinci Cilt, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 1971.
• KANER, İnci Deniz, Deniz Ticaret Hukuku II Navlun Sözleşmeleri, Filiz Kitapevi, 4. Baskı, İstanbul, 2021.
• KENDER, Rayegan/ÇETİNGİL, Ergon, Deniz Ticareti Hukuku Temel Bilgiler, Gözden Geçirilmiş On Birinci Baskı, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2009.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş 26. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2022.
• KOCAAĞA, Köksal, “Sözleşmenin Kurulabilmesi İçin Tarafların İrade Beyanları Arasındaki Uygunluğun Kapsamında Yer Alması Gereken Noktalar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi , S. 79, 2008, s. 73-102.
• KULA DEĞİRMENCİ, Nil, Maritime Law In Turkey, 1. Bası, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2017.
• KURT, Hayrettin, Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu’nun Değerlendirilmesi, Ankara Barosu Dergisi, 2014/2.
• LIGHT ALGANTÜRK, Didem, “CMI Tarafından Gemi İşletme Müteahhidinin (Bareboat Charterer) Tesciline İlişkin Yapılan Çalışmalar ve Değerlendirme”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 8, Güz 2005/2, s. 149-172.
• ODEKE, Ademuni, The National and International Legal Rengime of Bareboat Charter Registrations, Ocean Development & International Law, Vol. 28, No. 4, 1997, s. 329-367.
• OĞUZMAN, M. Kemal/ SELİCİ, Özer/ ÖZDEMİR-OKTAY, Saibe, Eşya Hukuku, 19. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2016.
• ÖNDER, Salih; Gemi Kira Sözleşmeleri, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, Mayıs 2016.
• ÖZDEMİR KOCASAKAL, Hatice, “Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun MÖHUK. m. 24 Çerçevesinde Tespiti ve Üçüncü Devletin Doğrudan Uygulanan Kuralları”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C. 30, S.1, s. 27-62.
• PLOMARİTOU, Evi, A Review of Shipowner's & Charterer's Obligations in Various Types of Charter, Journal of Shipping and Ocean Engineering, No. 4, 2014, s. 307-321. http://www.david.publisher.org (Erişim Tarihi: 27.10.2024)
• SARGIN, Bengi, “Yabancılık Unsuru Taşıyan Gemi Kira Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 206, 2022, s. 201-246.
• SCRUTTON, Thomas Edward, Charterparties and Bills of Lading, EDER, B./ BENNET, H. /BERRY, S./FOXTON, D. / SMITH, C.F., Sweet&Maxwell, 23rd ed. , London, 2015.
• SÖZER, Bülent, Deniz Ticaret Hukuku I, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2022.
• SÖZER, Bülent, Gemi, Geminin Mütemmim Cüzü ile Teferruatı ve Bunların Finansal Kiralama Sözleşmesi İle Temini Halinde Ortaya Çıkabilecek Sorunlar, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• ŞEKER ÖĞÜZ, Zehra, Gemi Yönetimi Sözleşmesi, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2013.
• TEKİL, Fahiman, Deniz Hukuku, 6. Bası, İstanbul 2001.
• TOKER, Ali Gümrah, “Yabancı Unsurlu Teminat Mektubuna Uygulanacak Hukuk”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 12, Özel Sayı, 2010, s. 991-1052.
• TOPSOY, Fevzi, Deniz Ticaret Hukuku I, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• ULUĞ, İlknur, “Taşıyanın Mutlak Sorumsuzluk Halleri”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.6, S.1-2, 2012. https://dergipark.org.tr/ (Erişim Tarihi: 16.09.2024)
• ÜLGENER, M. Fehmi, Çarter Sözleşmeleri (Genel Hüküm ve Sefer Çarteri Sözleşmeleri), C. I, Der Yayınları, İstanbul 2000.
• ÜLGENER, M. Fehmi, Çarter Sözleşmeleri, C. II, Der Yayınları, İstanbul, 2016.
• ÜLGENER, M. Fehmi, Taşıyanın Sorumsuzluk Halleri, Der Yayınları, İstanbul, 1991.
• ÜNAL, Mehmet/BAŞPINAR, Veysel, Şekli Eşya Hukuku, Yetkin Yayınları, 6. Bası, Ankara, 2012.
• ÜNAN, Samim, “Bareboat and Time Charters in the New Turkish Code of Commerce (a short comparison to German draft dated 2011)”, in Recent Developments in Maritime Law, Papers Submitted to the Joint Seminars of the German and Turkish Maritime Law Associations, Held in Hamburg on 25 August 2011 and in İstanbul on 6 October 2011, Turkish Maritime Law Association &Germany Maritime Law Association, İstanbul, 2012, s. 25-32.
• YAZICIOĞLU, Emine, Kender- Çetingil Deniz Ticaret Hukuku, Gözden Geçirilmiş 16 Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020.
• YETİŞ ŞAMLI, Kübra, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Taşıyanın Zıya, Hasar ve Geç Tesliminden Doğan Sorumluluğu, 2. Bası, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2013.
• ZEVKLİLER, Aydın/ GÖKYAYLA, Emre K., Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 22. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2024.
• ZHANG, Pengfei/ TANG, Lijun, Ship Management Theory and Practice, Routledge, London and New York, 2022.
• WILSON, John F., Carriage of Goods By Sea, 7th ed., Great Britain, 2010.
• WILLINGALE, Malcolm, Ship Management, Third Edition, Hong Kong, 1998.
• Diğer Kaynaklar
• https://karararama.yargitay.gov.tr/
• https://www.legislation.gov.uk/
• https://www.wfw.com/wp-content/uploads/2019/04/WFW-Briefing-BARECON-2017.pdf