Miras Hukukuna Dair Bir İnceleme: Nisâ ve Enfâl Sûreleri Özelinde

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 144 - 157, 31.12.2020

Rifat Uslu

Öz

Tarih boyunca, ölen insanın geride bıraktığı mallarını kimlere, ne oranda taksim edileceği üzerinde durulmuş ve çözümler bulunmuştur. Her devirde değişik milletlerin farklı uygulamaları olmuştur. İslam’ın da kendisine özgü miras hukuku vardır. İslam, ana rahmine düşmesinden itibaren, insan hayatının her safhasını ilgilendiren hükümler koyduğu gibi, kişinin ölümünden sonra geride bıraktığı malların taksimini de belirli kurallara bağlamıştır. İslam âlimleri, mal taksimini ele alan feraiz ilmini geliştirmişlerdir. İslam miras hukukunun kaynakları Kur’an, sünnet ve içtihattır. Miras ile hükümler, Kur’an’da geniş bir şekilde açıklanmış, Kur’an’da yer almayan hükümler de hadis ve içtihatla çözüme bağlanmıştır. Bu çalışmamızda İslam miras hukuku için birinci kaynak olan Kur’an-ı Kerim’deki miras ile ayetler üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

islam hukuku, hak sahibi, miras, tereke

Kaynakça

• Berki, Ali Himmet, İslam Hukukunda Feraiz ve İntikal, (sadeleştiren İrfan Yücel) Ankara, 1985.
• Beyzavi, Ebu Said Abdullah b. Ömer, Envaru’t-Tenzil ve Esraru’t-Te’vil, (Mecmeu’t-Tefasir içinde), İstanbul, tsz.
• Cürcani, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed b. Ali Seyyid Şerif, Şerhu’s-Siraciye fi’l-Feraiz, İstanbul, tsz.
• Çolak, Abdullah, İslam Aile Hukuku, İstanbul, 2019.
• Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili Türkçe Tefsir, İstanbul, 1978.
• Firuzabadi, Ebu Tahir Muhammed b. Ya’kub, Tenviru’l-Mikbas min Tefsiri İbn Abbas, (Mecmeu’t-Tefasir içinde), İstanbul, tsz.
• Hazin, Alaeddin Ali b. Muhammed b. İbrahim, Lübabü’t-Te’vil fi Meani’t-Tenzil, (Mecmeu’t-Tefasir içinde), İstanbul, tsz.
• Koçak, Muhsin-Dalgın, Nihat- Şahin, Osman, İSLAM HUKUKU İslam Hukukuna Giriş/Aile Hukuku/ Miras ve Ceza Hukuku, İstanbul, 2017.
• Kuduri, Ebu’l-Hüseyin Ahmed b. Muhammed, el-Muhtasar, İstanbul, 1966.
• Kurtubi, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed, el-Camiu li Ahkami’l-Kur’an, Kahire, 1967.
• Nesefi, Ebu’l-Berekat Abdullah b. Ahmed b. Mahmud, Medarikü’t-Tenzil ve Hakaiku’t-Te’vil, İstanbul, tsz.
• Razi, Fahreddin Muhammed b. Ömer, Mefatihu’l-Ğayb, Mısır, 1305.
• Şürrünbilali, Hasan b. Ammar, Nuru’l-İzah ve Necatü’l-Ervah, İstanbul, 1985.
• Taberi, Ebu Ca’fer Muhammed b. Cerir, Camiu’l-Beyan an Te’vili Âyi’l-Kur’an, Kahire, 1968.
• Zuhayli, Vehbe, et-Tefsiru’l-Münir fi’l-Akide ve’ş-Şeria ve’l-Menhec, Beyrut, 1991.