ÇALIŞAN YOKSULLARIN SOSYAL DESTEK SİSTEMLERİNİN İNCELENMESİ

Year 2023, , 283 - 305, 30.05.2023

Abdulkadir İnak , Bedrettin Kesgin

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1240380

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, çalışan yoksul katılımcıların formal ve informal kaynakları içeren sosyal destek sitemlerinin incelenmesidir. Yöntem: Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Bingöl ilindeki çalışan yoksul bireylerdir. Araştırmada ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırma; Bingöl ilinde araştırmacı tarafından belirlenen ölçütleri sağlayan 15 çalışan yoksul bireyin gönüllü katılımıyla yürütülmüştür. Çalışan yoksul olan katılımcıların sosyal destek sistemleri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırma sorularından elde edilen veriler sosyal destek gereksinimi, güvenli bir liman olarak aile, kentte bir destek aracı olarak köyler, sosyal yardımlara erişim ve din etkenli sosyal destek temaları altında toplanmıştır. Sonuç: Katılımcılar; sosyal çevrelerinden (arkadaş, komşu, akraba, aile vb.), kamu ve sivil toplum kurum ve kuruluşlarından, köylerden, inanç ritüellerinden kaynaklı belirli bir ölçüde sosyal destek almaktadır. Fakat küreselleşme, bireyselleşme, sosyal yardımların kapsayıcılığının yeterli olamayışı, kırsal nüfusun giderek azalması, aile kurumunun zayıflaması vb. etkenlerden ötürü katılımcıların söz konusu kaynaklardan elde ettikleri sosyal desteğin karşılaşılan sosyal sorunlardaki tampon işlevi giderek azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Çalışan Yoksul, Sosyal Destek, Sosyal Hizmet.

Keywords

Çalışan Yoksul, Sosyal Destek, Sosyal Hizmet

INVESTIGATION OF THE SOCIAL SUPPORT SYSTEMS OF THE WORKING POOR

Abstract

Purpose: The aim of this study is to examine the social support systems of the working poor participants, including formal and informal resources. Method: Qualitative research method was used in the study. Phenomenology design, one of the qualitative research designs, was used in the research. The population of the research is the working poor individuals in the province of Bingöl. Criterion sampling was used in the study. Research; It was carried out with the voluntary participation of 15 working poor individuals who met the criteria determined by the researcher in the province of Bingöl. The social support systems of the working poor participants were analyzed using semi-structured interview technique. Findings: The data obtained from the research questions were gathered under the themes of need for social support, family as a safe harbor, villages as a support tool in the city, access to social assistance and religion-driven social support. Conclusion: Participants; It receives a certain amount of social support from its social circles (friends, neighbors, relatives, family, etc.), public and non-governmental institutions and organizations, villages, and religious rituals. However, globalization, individualization, the inadequacy of social assistance, the gradual decrease in the rural population, the weakening of the family institution, etc. Due to these factors, the buffer function of the social support obtained by the participants from these sources is gradually decreasing.

Keywords

Working Poor, Social Support, Social Work

References

• Abay Alyüz, S.B. (2019). Sosyal çalışmada sosyal ağların gücünü keşfetmek: sosyal sermaye ve sosyal destek, Turkish Studies, 14(3), 953-975. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.22811
• Abay Alyüz, S. B. (2020). Sosyal desteğin birey yaşamında önemi ve sosyal hizmet, TALİM, 4(1), 115- 134. https://doi.org/10.37344/talim.2020.4
• Adaman, F., Keyder, Ç. (2005). Türkiye'de Büyük Kentlerin Gecekondu ve Çöküntü Mahallerinde Yaşanan Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma. TUBİTAK Projesi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PEGEM.
• Cassel, J. (1976). The Contribution of Social Enviroment to Host Resistance. The Johns Hopkins University School of Hygiene and Public Health. 104(1). USA.
• Erlemeier, N. (1995). Soziale unterstützung bei der auseinandersetzung älterer menschen mit belastungen. In A. Kruse ve H. Schmitz-Scherzer (Hrsg.). Psychologie der Lebensalter (253- 161). Darmstadt.
• Esping-Andersen, G. (1996). After the golden age? Welfare state dilemmas in a global economy. İçinde: G. Esping-Andersen (Ed.). Welfare State in Transition: National Adaptations in Global Economics (First published, ss. 1-31). London: Sage Publications.
• Duyan, V. (2001) Sosyal Desteğin Tanımı, Kaynakları, İşlevsel Boyutları, Yararları. Sağlık ve Toplum Dergisi,18,11.
• Erder, S. (1998). Köysüz köylü göçü, Görüş Dergisi, 18-42.
• Erder, S. (2015). Kentlerdeki Enformel Örgütlenmeler, "Yeni" Eğilimler ve Kent Yoksulları ya da Eski Hamamdaki Yeni Taslar. S. Erder içinde, İstanbul Bir Kervansary (Mı) (s. 42-52). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erdoğdu, S. ve Kutlu, D. (2014). Dünya'da ve Türkiye'de çalışan yoksulluğu: işgücü piyasası sosyal koruma politikaları bağlamında bir değerlendirme, Çalışma ve Toplum, 2 (41), 63-114.
• EuroFound. (2010). Working Poor in Europe, Luxembourg: European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Erişim adresi: http://www.Eurofound.europa.eu/pubdocs/2010/25 /en/1/EF1025EN.pdf. (Erişim Tarihi: 20/11/2018)
• EuroFound. (2013). Wages: A Working Conditions and industrial Relations Pers-pective. Dublin.
• Eurostat. (2021). EU Statistics On İncome And Living Conditions (EU-SILC) Methodology - İn-Work Poverty.
• Gönç Şavran, T. (2012). Nicel ve Nitel Araştırmalarda Kullanılan Araştırma Teknikleri. İçinde T. Gönç Şavran (Ed.), Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri (s. 64-104). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Granovetter, S. (1973). The Strength of weak ties. American Journal of Sociology. 78(6), 1360-1380.
• Gündoğan, N. (2007). Yoksulluğun Değişen Yüzü Çalışan Yoksullar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları.
• Kaboğlu, İ. (1999). Özgürlükler Hukuku İnsan Haklarının Hukuksal Yapısı. İstanbul: Afa Yayınları.
• Kahraman, F. (2011). Yoksulluğun Değişen Yüzü Çalışan Yoksullar: İstanbul Sancaktepe Kemal Türker Mahallesi Üzerine Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Kandiyoti, D. (1984). Aile Yapısında Değişme ve Süreklilik: Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım. (N. Erder) içinde, Türkiye'de Ailenin Değişimi (s. 15-34). Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği.
• Kaufmann, F. (1988). Netzwerkbeziehungen von Familien. Materialien zur Bevölkerungswissenschaft. Sonderheft 17(1). Wiesbaden.
• Kesgin, B. (2008). Yoksulluğa Yerel Müdahale "Sosyal Belediyecilik" Karşılaştırmasında Eminönü ve Beşiktaş Belediyeleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi SBE, İstanbul.
• Keyder, Ç. ve Buğra, A. (2003). New Poverty and the Changing Welfare Regime in Turkey. Ankara:UNDP.
• Şenkal, A. (2005). Sivil toplum ve sosyal sermaye: sosyal politikaya dayalı alternatif kalkınma modeli arayışları, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55(1), 791-810.
• Taşkesen, M. Ö. (2012). Türkiye'de Çalışan Yoksulluğu ve Yoksulluk Politikaları: Kapıcıların Çalışan Yoksulluğu Bağlamında Dğerlendirimesi (Isparta Örneği) (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Unger, D.G. ve Powell, D.R. (1980). Supporting families under stress: the role of social networks, Family Relations, 29(1), 566-574.
• Yaman, Ö. M. ve Kesgin, B. (2013). Sosyal Politikada Sosyal Güvensizliğe Karşı Sığınılacak Son Liman Aile mi? İçinde M. Şentürk, Ö. Yaman (Ed.), Kentleşme ve Sosyal Politikalar (s. 45-65). İstanbul: Esenler Belediyesi Şehir ve Düşünce Merkezi Şehir Yayınları.