EGO SÖRFÜ TUTUMUNUN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI: AKADEMİK PERSONEL ÖRNEĞİ

Year 2025, Volume: 15 Issue: 30, 883 - 897

Ayşegül Duman , Yusuf Karaşin , Yalçın Karagöz

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1615216

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ego sörfü tutumunun belirlenmesine yönelik bir ölçüm aracının geliştirilmesidir. Bu doğrultuda örneklem kapsamına Türkiye’de akademik personel olarak hizmet sunan 552 kişi alınmıştır. Çalışma kapsamında, kavramsal yapının oluşturulup buna bağlı olarak taslak ölçeğin oluşturulması, uzman görüşü alınması ve pilot çalışmanın yapılması, örneklem grubuna ulaşılması ve veri analizi aşamalarını içeren ölçek geliştirme süreci uygulanmıştır. Veri analizinde ilk olarak açıklayıcı faktör analizi uygulanmış olup, 4 faktör 15 ifadeden oluşan bir yapı tespit edilmiştir. Faktörlere, altında toplanan ifadeleri en iyi açıklayacak şekilde “Tatmin”, “Arayanları Merak”, “Bilinirlik” ve “Öne Çıkma Arzusu” isimleri verilmiştir. Tespit edilen bu yapının doğruluğunun tespit edilmesi için doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Yapılan her iki analiz sonucunda modelin uyum geçerliliği olduğu tespit edilmiştir. Geliştirilen ölçeğin, ego sörfü tutumunun ölçülmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu tespit edilmiştir. Konu ile ilgili olarak daha önce geliştirilmiş bir ölçüm aracına rastlanmamıştır. Bu durum bu çalışmanın özgün yanını oluşturmaktadır. Ölçeğin ego sörfü davranışında bulunma ihtimali olan meslek gruplarında kullanılabileceği, bu konuda alana rehberlik edeceği öngörülmektedir.

Keywords

Ego Sörfü , Ölçek Geliştirme , Akademik Personel , Türkiye Akademisi

Project Number

Bu çalışma, 1919B012318419 numaralı “Ego Sörfü (Egosurfing) Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi” başlıklı proje ile TUBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencilerini Destekleme Projesi kapsamında desteklenmiştir.

A SCALE DEVELOPMENT STUDY TO DETERMINE EGO SURFING ATTITUDE: ACADEMIC STAFF EXAMPLE

Abstract

The aim of this study to develop a measurement tool to determine egosurfing attitude. For this purpose, 552 people serving as academic staff in Türkiye were included in the sample. Within the scope of study, scale development process was implemented, including the creation of conceptual structure and the creation of draft scale, obtaining expert opinion, conducting a pilot study, reaching sample group and data analysis stages. In the data analysis, exploratory factor analysis was first conducted, revealing a structure consisting of four factors and 15 items. The factors were named "Satisfaction," "Curiosity of Seekers," "Visibility," and "Desire to Stand Out," based on the items grouped under each factor. To verify the accuracy of the identified structure, confirmatory factor analysis was performed. Both analyses revealed that the model had good fit validity. The developed scale was found to be a valid and reliable measurement tool for assessing the egosurfing attitudes. It is envisaged that scale can be used in occupational groups that are likely to engage in egosurfing behavior and that it will guide the field in this regard.

Keywords

Egosurfing , Scale Development , Academic Staff , Turkish Academy

Project Number

Bu çalışma, 1919B012318419 numaralı “Ego Sörfü (Egosurfing) Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi” başlıklı proje ile TUBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencilerini Destekleme Projesi kapsamında desteklenmiştir.

References

• Antony, M. M., & Swinson, R. P. (2009). When perfect isn't good enough: Strategies for coping with perfectionism. New Harbinger Publications.
• Baytemir, K., Karaşar, B., & Öğülmüş, S. (2017). Ebeveyne bağlanma ve sosyal onay ihtiyacının kişilerarası yeterliği yordayıcılığı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 949-960. https://doi.org/10.17860/mersinefd.305546.
• Betoncu, O. & Özdamli, F. (2019). The disease of 21 st century: Digital disease. TEM Journal, 8(2), 598-603. https://doi.org/10.18421/TEM82-37
• Browne, M. W. & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit, In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models, (136–162). Newbury Park, CA: Sage.
• Bryman, A. & Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for windows: A guide for social scientists. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203471548.
• Çiçek, E. (2023). Dijital çağda medya ve hastalıkları. Journal of Awareness (JoA), 8(1), 69-75. https://doi.org/10.26809/joa.1976
• Elciyar, K., & Küçük, M. (2020). Sosyal ağ kullanımı: Sosyal kazanımlar, kendini gerçekleştirme ve aidiyet. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (33), 198-210. https://doi.org/10.31123/akil.617079.
• Fehr, E., & Falk, A. (2002). Psychological foundations of incentives. European economic review, 46(4-5), 687-724. https://doi.org/10.1016/S0014-2921(01)00208-2.
• Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research, 18, 382-388. https://doi.org/10.2307/3150980.
• Gabay, J. (2015). Brand psychology: Consumer perceptions, corporate reputations. Kogan Page Publishers.
• Hebert, J. R., Ma, Y., Clemow, L., Ockene, I. S., Saperia, G., Stanek III, E. J., ... & Ockene, J. K. (1997). Gender differences in social desirability and social approval bias in dietary self-report. American journal of epidemiology, 146(12), 1046-1055. https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.aje.a009233.
• Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electron J Bus Res Methods, 6(1): 53–60.
• Horzum Taylor, I. (2015). Facebook and the being liked motive. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 1216-1227. https://doi.org/10.24289/ijsser.279131.
• Hu, L, T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariances structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives, Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Kalip, K. & Çöl, M. (2020). Teknolojiyle bağlantılı yeni davranışsal bozukluklar. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5(2), 318-333. https://doi.org/10.35232/estudamhsd.712134.
• Karagöz, Y. (2021). SPSS ve AMOS uygulamalı nitel-nicel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karagöz, Y., & Bardakçı, S. (2020). Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Ölçme Araçları ve Ölçek Geliştirme. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karaşar, B., & Öğülmüş, S. (2016). Sosyal onay ihtiyacı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizi. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 84-104. https://doi.org/10.12984/eed.38607.
• Kaşıkara, G., & Doğan, U. (2017). Beğenilme arzusu: Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 51-60. https://doi.org/10.21666/muefd.345573.
• Klıne, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling, New York: Guilford Press.
• Küçükvardar, M. (2019). Bilişim çağında teknoloji bağımlılığı ve dijital istila üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No.588652).
• Marshall, C. C. & Lindley, S. E. (2014). Searching for myself: motivations and strategies for self-search. In Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 3675-3684. https://doi.org/10.1145/2556288.2557356.
• Munro, B. H. (2005). Statistical methods for health care research (Vol. 1). lippincott williams & wilkins.
• Nicolai, T., Kirchhoff, L., Bruns, A., Jason, W. ve Saunders, B. (2009). The self-Googling phenomenon: Investigating the performance of personalised information resources. First Monday, 14(12), 1-9.
• Özmen, S., & Çelik, F. (2024). Gençlerde sosyal görünüş kaygısı ve beğenilme arzusunun estetik cerrahiyi kabul etme üzerine etkisi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 12(32), 61-81. https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1357731.
• Özsoy, T. (2009). Fastfood’dan facebook’a: internet bağımlılığı. Akademik Bilişim, XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 11-13 Şubat 2009 Harran Üniversitesi, Şanlıurfa
• Plotnik, R. (2009). Psikolojiye Giriş. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Schumacher, R. E. ve Lomax, R. G. (2010). A beginners guide to structural equation modeling: SEM. NewJersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Şahin, D. (2019). Ergenlerde sosyal medyaya yönelik tutumların, yalnızlık, depresyon ve beğenilme arzusuyla ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yakın Doğu Üniversitesi. https://docs.neu.edu.tr/library/6816084312.pdf adresinden erişilmiştir.
• Şavklı, G., & Koç, M. (2023). Sosyal medyada görünür olma ve beğenilme: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 31-49.
• Tang, X., & Duan, W. (2023). Cyber-ostracism mediates the relationship between perceived stress and emotional well-being among college students. Journal of American College Health, 71(2), 355-362. https://doi.org/10.1080/07448481.2021.1891914.
• Timeo, S., Riva, P., & Paladino, M. P. (2020). Being liked or not being liked: A study on social-media exclusion in a preadolescent population. Journal of adolescence, 80, 173-181. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2020.02.010.
• Twenge, J. M., & Im, C. (2007). Changes in the need for social approval, 1958–2001. Journal of Research in Personality, 41(1), 171-189. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2006.03.006.
• Veneziano, L. & Hooper, J. (1997). A method for quantifying content validity of health related questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21, 67-70.
• Worthington, R. L. & Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806-838. https://doi.org/10.1177/0011000006288127
• Yonetani, R., Kitani, K. M. ve Sato, Y. (2015). Ego-surfing first-person videos. In Proceedings of the IEEE Conference on Computer Vision and Pattern Recognition, 5445-5454.
• Yonetani, R., Kitani, K. M. ve Sato, Y. (2017). Ego-surfing: Person localization in first-person videos using ego-motion signatures. IEEE transactions on pattern analysis and machine intelligence, 40(11), 2749-2761.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.