ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN TAHLİYE VE TOPLANMA ALANLARINA YÖNELİK BİLGİ DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 39 - 44, 18.09.2021

Halil İbrahim Kurtoğlu Merve Balıkçı Ayşe Nur Tıkır Aysun Güzel

Öz

Amaç: Bu çalışmada, bir üniversitede öğrenim gören öğrencilerin toplanma alanlarına yönelik bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Araştırma Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi öğrencileriyle 01.12.2019 ve 01.02.2020 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma tanımlayıcı tipte epidemiyolojik bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi’nin Burdur merkezde bulunan dört yıllık programlarında öğrenim gören 12,800 öğrenci oluşturmuştur. Örneklem büyüklüğü, evren büyüklüğünün bilindiği durumlarda kullanılan formül aracılığıyla 384 kişi olarak hesaplanmıştır. Örneklem yöntemi olasılığa dayalı olmayan yöntemler arasında yer alan kolayda örnekleme olarak belirlenmiştir. COVID-19 salgını ve okulların kapanması nedeniyle, ulaşılan 283 kişinin verileri değerlendirilmiştir. Araştırmada cinsiyet, ikamet yeri, sınıf düzeyi, algılanan aylık gelir durumu, öğretim durumu ve afete maruz kalma durumlarına yönelik 10 soru, tahliye ve toplanma alanlarına yönelik literatür taranarak oluşturulan 20 soru sorulmuştur. Veri analizi SPSS 21 programıyla yapılmıştır. Veri analizinde yüzdelik, ortalama ± standart sapma kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılanların %64,3’ü kadın, %44,2’si il (şehir) merkezinde yaşamaktadır. Katılımcıların %32,5’i Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde, %31,8’i dördüncü sınıfta ve %82,0’si birinci öğretimde öğrenim görmektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin %39,9’u afetlerde tahliye ile ilgili bilgiye, %42,4’ü afetlerde toplanma yeri ile ilgili bilgiye sahip olduklarını ifade etmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin %50,5’i eğitim gördükleri fakülte/yüksekokullarda toplanma yeri mevcudiyeti ile ilgili bilgisi olmadığını, %41,3’ü eğitim gördükleri fakülte/yüksekokullarında toplanma alanıyla ilgili eğitim ve tatbikatın yapılmadığını, %60,8’i eğitim gördükleri fakülte/yüksekokul binası içerisinde toplanma alanına yönlendiren tabelaların varlığı ile ilgili bilgisinin olmadığını ifade etmiştir. Sonuç: Öğrencilerin afetlerde tahliye, toplanma yeri, toplanma alanlarının varlığı, toplanma alanlarına yönelik eğitim ve tatbikatlar ile toplanma alanlarına yönlendiren tabelalar hakkında bilgilerinin yetersiz olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Afet, acil durum, öğrenciler, tahliye, toplanma alanı.

ASSESMENT OF LEVEL OF UNIVERSITY STUDENT'S INFORMATION REGARDING FOR EVACUATION AND MUSTER AREAS

Öz

Purpose: In this study, it is aimed the evaluation of students studying at a university level of knowledge regarding for disaster evacuate and muster areas. Methods: The research was conducted with students studying at Burdur Mehmet Akif Ersoy University between 11.12.2019 and 01.02.2020. The research is a descriptive epidemiological study. The universe of the research was formed by 12,800 students who are studying in Mehmet Akif Ersoy University's license programs in the city center of Burdur. The sample size had been calculated as 384 people using the formula which was used when the size of the universe was being learned. Sampling method was determined as convenience sampling, which is among the methods that are not based on probability. Due to the COVID-19 outbreak and school closures, it was evaluated the data of 283 people who were reached. In the study, 10 questions were asked about gender, place of residence, class level, perceived monthly income, education status and exposure to disasters; and 20 questions formed by scanning the literature on evacuation and muster areas were asked. Data analysis was done with SPSS 21 program. Percentage, mean ± standard deviation had used in data analysis. Results: Of participants in the research; 64.3% are women, and 44.2% live in the city center. Of participants; 32.5% study in the Faculty of Health Sciences, 31.8% in the fourth grade and 82.0% in the daytime education. Of participating students to the research had stated that 39.9% of them have information about evacuation in disasters and 42.4% of them have information about the meeting place in disasters. Participating students to the research stated that 50.5% of them had not had any knowledge about the availability of meeting places at the faculties / colleges where they were educated, 41.3% of them did not conduct training and exercises in the faculties / colleges where they were educated, 60.8% of them did not have information about the presence of the signs directing for disaster evacuation and muster area inside the school building. Conclusion: It was determined that the students had insufficient knowledge about the evacuation, mustering place, the existence of mustering areas, training and exercises for mustering areas and the signs directing them to the mustering areas.

Kaynakça

• 1. Ekşi A. Afetlerden sonra ortaya çıkabilecek çevresel risk- lerin yönetimi. Hastane Öncesi Dergisi. 2016;1(2):15-25. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/253591
• 2. Erkal T, Değerliyurt M. Türkiye’de afet yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi. 2009;14(22):147-164.
• 3. Tekeli-Yeşil S, Üner S. (2020). Sağlık sisteminin afet ve acil durumlara hazırlığı. P Okyay, S Üner (ED). Türkiye Sağlık Raporu içinde (1081-1085ss). Ankara: Hipokrat Yayıncılık.
• 4. Naghdi K, Mansourian A, Valadanzoej MJ, Saadatseres- ht M. Evacuation Planningin Eartquake Disasters, Using RS and GIS. The International Archives of the Photog- rammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences. 2008;1671-1676. https://www.isprs.org/proce- edings/XXXVII/congress/4_pdf/292.pdf
• 5. Kawasaki H, Yamasaki S, Rahman M, Murata Y, Iwasa M, Teramoto C. Teachers parents cooperation in disaster preparation when schools become as evacuation cen- ters. International Journal of Disaster Risk Reduction. 2020;44:1-7. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2019.101445
• 6. International Finance Corporation. Disaster and Emer- gency Preparedness: Guidance for Schools. Erişim Ta- rihi: 22.01.2021. https://www.preventionweb. net/files/13989_ifcdisasteremergencyhandbook63010. pdf
• 7. İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Merkezi. Eg- zersiz ve Tatbikat Tasarımı. İkinci Baskı. 2005. ISBN 975-561-212-2.
• 8. Yıldız S. Sosyal bilimlerde örnekleme sorunu: nicel ve nitel paradigmalardan örnekleme kuramına bütüncül bir ba- kış. Kesit Akademi Dergisi. 2017:3(11):421-442. https:// kesitakademi.com/?mod=tammetin&makaleadi=&ma- kaleurl=1163295904_1279%20SEVG%C4%B0%20YIL- DIZ.pdf&key=1015
• 9. Özcan NS, Erdin HE, Zengin H. Kentlerde açık ve yeşil alan sistemlerinin afet yönetimi bağlamında kullanılabilirliğinin değerlendirilmesinde coğrafi bilgi sistemleri (CBS): İzmir örneği. TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 2013. 11-13 Kasım 2013, Ankara. http://www. hkmo.org.tr/resimler/ekler/240f6f89212165a_ek.pdf
• 10. Çelik HZ, Özcan NS, Erdin HE. Afet ve acil durumlarda halkın toplanma alanlarının kullanılabilirliğini belirle- yen kriterler. 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı. 11-13 Ekim 2017 Anadolu Üni- versitesi, Eskişehir. http://www.tdmd.org.tr/TR/Ge- nel/4UDMSK/pdf2017/3885.pdf
• 11. Şahin Y, Lamba M, Öztop S. Üniversite öğrencilerinin afet bilinci ve afete hazırlık düzeylerinin belirlenmesi. Medeniyet Araştırmaları Dergisi. 2018:3(6);149-159. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/612822
• 12. Tkachuck MA. Natural Disaster preparedness in college students: Implications for institutions of higher learning. Electronic Theses and Dissertations. University of Mis- sissippi, 2016. https://egrove.olemiss.edu/cgi/viewcon- tent.cgi?article=1801&context=etd
• 13. Atalay, H. Deprem Durumunda Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Kullanımı Küçükçekmece Cennet Mahallesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008.
• 14. OSHA (U.S. Department of Labor Occupational Safety and Health Administration). How to Plan for Workpla- ce Emergenciens and Evacuations (2001). Erişim Tari- hi: 02.05.2021. https://www.osha.gov/sites/default/files/ publications/osha3088.pdf
• 15. Ersoy Ş, Koçak A. Disasters and earthquake prepared- ness of children and schools in Istanbul, Turkey. Geo- matics, Natural Hazards and Risk. 2016:7(4):1307-1336. https://doi.org/10.1080/19475705.2015.1060637
• 16. Cvetković VM, Öcal A, Ivanov A. Young adults’ fear of disasters: A case study of residents from Turkey, Serbia and Macedonia. International Journal of Disaster Risk Reduction. 2019;35:1-9. https://core.ac.uk/download/ pdf/288008307.pdf
• 17. Güzel A, Akdur R (2020). Jeolojik Kaynaklı Afetler ve Halk Sağlığına Etkileri. P Okyay, S Üner (Ed). Türkiye Sağlık Raporu içinde (1051-1061ss). Ankara: Hipokrat Yayıncılık.
• 18. İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Merkezi. Afet Tatbikatlarına Hazırlık. İkinci Baskı. 2005. ISBN 975- 561-210-6.
• 19. Şahin Ş, Üçgül İ. Türkiye’de Afet Yönetimi ve İş Sağlığı Güvenliği. Afet ve Risk Dergisi. 2019;2(1):43-63. https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/700144