BEŞERİ SERMAYE OLGUSU IŞIĞINDA TÜRKİYE’NİN 2010’LU YILLARDAKİ ULUSLARARASI ÖĞRENCİ POLİTİKASINA GİRİŞ

Year 2019, Volume: 11 Issue: 2, 79 - 92, 01.07.2019

Mehmet Birekul Ruhi Can Alkın

Abstract

Beşeri sermaye, sosyal bilimlerde tartışıla gelen farklı sermaye çeşitleri arasında ‘eğitim’ olgusuyla en fazla ilişkilendirilebilecek olan sermaye çeşididir. Bilhassa William Schultz’un çalışmaları, sosyal bilim literatüründe beşeri sermaye ve eğitim arasındaki ilişkiyi teorik alanda daha da yakınlaştırmıştır. 2010’lu yıllarda bu ilişki, küreselleşme ve mobilite süreçleri ile birlikte çok daha fazla pratik yansıma alanı bulmaktadır. Küreselleşmenin en görünür sonuçlarından birisi olan uluslararası eğitim olgusu, ‘beşeri sermayenin küresel ölçekteki dolaşımı’ ya da ‘küresel ölçekli bir mobilizasyon yoluyla beşeri sermaye kazanımı’ perspektiflerinden okunabilir. Bu sebeple, farklı ülkelerin geliştirdiği uluslararası öğrenci politikalarının, ‘beşeri sermaye ve eğitim ilişkisi’ne dair özgün veriler sunduğu iddia edilebilir. Bu politikalar, aynı zamanda ülkelerin tarihsel, ekonomik, siyasi ve bilimsel özelliklerine, beklentilerine ve kapasitelerine göre değişkenlik göstermektedir.

Bu çalışma, yukarıda özetlenen küreselleşme ve mobilite olguları ışığında, Türkiye’nin 2010’lu uluslararası öğrenci politikasının ‘beşeri sermaye’ boyutuna ışık tutmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’nin uluslararası öğrenci politikasındaki tarihsel, siyasal, sosyolojik ve ekonomik arka plan göz önünde bulundurulacaktır. Bu yolla, Türkiye’nin eğitim politikası ve uluslararası eğitimin bu politikadaki yeri ortaya konmuş olacaktır.

Çalışmada, Türkiye’nin uluslararası öğrenci politikası ile beşeri sermaye ve birey ilişkisinin iki yönlü yapısı ele alınacaktır. İlk olarak, bir ulus devletin, farklı ülkelerden gelen lisans ve lisansüstü öğrencileri hangi politikalar ve faaliyetlerle beşeri sermaye olarak değerlendirmeye çalıştığı, bu öğrencilere yönelik beklentiler ele alınacaktır. İkinci yöndeyse, Türkiye’de eğitim görmeye gelen uluslararası öğrencilerin kendi beşeri sermaye birikimlerinde Türkiye’nin politikalarının oynadığı rol ve öğrencilere oluşturduğu platform analiz edilecektir. Söz konusu analizde ve iki yönlü ilişkide, Türkiye’deki bazı resmi ve sivil kurumların (Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Yunus Emre Enstitüsü, Uluslararası Öğrenci Dernekleri Federasyonu (UDEF),vb.) uluslararası öğrencilerle ve uluslararası öğrenciler üzerine yürüttüğü faaliyetlere yer verilecek, böylece beşeri sermaye ve eğitim ilişkisinin pratik yansımaları da tartışmaya sunulacaktır.

Keywords

Beşeri Sermaye, Eğitim, Türkiye, Uluslararası Öğrenci

References

• Aydın, Mustafa (2011), Güncel Kültürde Temel Kavramlar, İstanbul: Açılım Kitap.
• Bauman, Zygmunt (2010), Küreselleşme -Toplumsal Sonuçları, 3. Baskı, Çeviren: Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Becker, Gary (1993), Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education, 3rd Edition, Chicago: Chicago University Press.
• Çapçıoğlu, İhsan (2008), “Küreselleşme, Kültür ve Din”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt. 49, Sayı. 2, ss.153-183.
• Doğan, Seyhun ve Şanlı, Bahar (2003), “İktisadi Kalkınmada Beşeri Sermaye”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 8, Sayı 1, ss.173-196.
• Florida, Richard (2002), The Rise of The Creative Class: And How It's Transforming Work, Leisure, Community and Everyday Life, New York: Basic Books.
• Özel, Mehmet (2003), “Avrupa Birliğinde Bölge, Bölgeselleşme, Bölge Yönetimleri Kavramları Üzerine”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt. 58, No. 1, ss.98-117.
• Paksoy, Mustafa ve Özbezek, Dilek (2013), “Örgütsel Değişimde Beşeri Sermayenin Rolü”, Akademik Bakış, Cilt. 6, Sayı. 12, ss.293-331.
• Robertson, Roland (1994), Globalization or Glocalization?,Journal of International Communication, Vol. 1, No. 11, pp.33-52.
• Schultz, Theodore William (1971), Investment in Human Capital: The Role of Education and of Research, New York: Free Press.
• Web Kaynakları YÖK (2016), Yabancı Uyruklu Öğrenci İstatistikleri,https://istatistik.yok.gov.tr/ [Son erişim tarihi: 28.09.2017]
• YTB (2017), Türkiye Burslusu Öğrenciler,https://www.turkiyeburslari.gov.tr/ [Son erişim tarihi: 28.09.2017]
• UDEF (2017), Biz Bir Milletiz ,https://www.youtube.com/watch?v=Qb3TtCTJkTo [Son erişim tarihi: 28.09.2017]