İKTİSADİ, SOSYAL VE EĞİTİM PERSPEKTİFİNDEN AHİLİK KURUMUNA GÜNCEL BİR BAKIŞ

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 2, 158 - 175, 31.12.2022

İlhan Eroğlu , Çetin Bektaş

https://doi.org/10.55827/ebd.1092461

Öz

Ahilik kurumu altıyüzyıl Anadolu’da faaliyet göstermiştir. 13.yy dan 19. yy a kadar faaliyet gösteren bu kurum öncelikle meslek birliği olarak kurulmuştur. Bu kurum zamanla büyüyerek toplumun iktisadi sosyal ve eğitim yapısını da etkilemiştir. Bu kurumun ilkeleri sosyal ve iktisadi paylaşım üzerine kuruludur. İktisadi ve adil paylaşımla bireysel ve toplumsal mutluluk hedeflenmiştir. Aynı zamanda ahilik kurumu eğitim ve öğretime büyük önem vermiştir. Bu çalışmanın amacı; ahilik kurumunun iktisadi, sosyal ve eğitim uygulamarını incelemektir. Bununla birlikte ahilik kurumunu güncel bakış açısıyla değerlendirmektir. Bir diğer amaç ise elde edilen bulguları genç kuşaklara aktarmaktır. Ahilik kurumu ilkeleri toplumsal üretim ve paylaşım açısından önemli ilkeler sunmaktadır. Mesleki eğitimi ve hayatboyu öğrenmeği tavsiye etmektedir. Güncel bakış açısı ile ahilik kurumu yeniden değerlendirildiğinde, birey ve toplum için yararlı bilgiler elde edilecektir. Ortaya çıkan yeni fikirler toplumun ekonomik ve sosyal yaşamına olumlu katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ahilik, Ekonomik Hayat, Öğrenme, Sosyal hayat

Kaynakça

• Akat, İlter. İşletme Yönetimi, Üçel Yayıncılık Dağıtım, İzmir, 1984.
• Akbaş, Halil Emre, Serdar Bozkurt & Kübra Yazıcı. “Osmanlı Devletinde Lonca Teşkilatı Yapısı Ve Yönetim Düşüncesi İle Karşılaştırılması” Muhasebe Ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi Eylül 2018 Özel Sayı, ss.165-202
• Alpugan Oktay, Mete Oktav, M. Hulusi Demir & Nurel Üner. İşletme Ekonomisi Ve Yönetimi, Beta Basım Yayım, No:393, İstanbul, 1993.
• Anadol, Cemal. Ahilik Kültürü Ve Fütüvvetnameler, Türk Tarihi Kurumu Basımevi, Ankara, 1991.
• Babacan, Muazzez & Engin Deniz Eriş. “Pazarlamada Vekâlet Teorisi Ve Kavramsal Bir Model Geliştirme” H.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı 1, 2006, ss. 89-110
• Bektaş, Çetin. İş Ahlakı ve Sosyal Sorumluluk, Beta Basım, Yayım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul, 2016
• Bektaş, Çetin. “Ahilik Kurumunun İslami Temelleri Ve Günümüze Yansımaları”, içinde:İslami Düşünce Ekseninde İktisadi-Mali-Politik Meseleler (Editör: İlhan Eroğlu, Serkan Kekevi, Yusuf Temur), Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2018, ss.53-80.
• Bennet, Alex & M. Shane Tomblin. “A Learning Network Framework For Modern Organizations” The Journal Of Information And Knowledge Management Systems, 36, 2006, ss. 289-303.
• Bingöl, Dursun. İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Basım Yayım A.Ş., 5.Basım, İstanbul, 2003.
• Carmeli, Abraham. Social Capital, Psychological Safety And Learning Behaviors From Failure İn Organizations, Long Range Planning, 40 (1), 2007, ss. 30-44.
• Chen, Li-Yueh. Effect Of Knowledge Sharing To Organizational Marketing Effectiveness İn Large Accounting Firms That Are Strategically Aligned, The Journal Of American Academy Of Business, 9(1), 2006, ss. 176-182.
• Chermack, Thomas, J. Susan Lynham & Louis Van Der Merwe. Exploring The Relationship Between Scenario Planning And Perceptions Of Learning Organization Characteristics, Futures, 38, 2006, ss. 767-777.
• Chınowsky, P.S., K. Molenaar & A.Bastıas. Measuring Achievement Of Learning Organizations İn Construction, Engineering, Construction And Architectural Management, 14(3), 2007, ss. 215-227.
• Çağatay, Neşet. Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, Ttk Basımevi, Ankara, 1989.
• Çağatay, Neşet. Ahilik Nedir?, TTK Basımevi, Ankara, 1990.
• Donnellon, Anne. Takım Dili, (Çev: Osman Akınhay), Sistem Yayıncılık, İstanbul, 1998.
• Dovey Ken & Richard Whıte. “Learning About Learning İn Knowledge-Intense Organizations”, The Learning Organization, 12(3), 2005, ss. 246-260.
• Durak, İbrahim & Atilla Yücel; “Ahiliğin Sosyo-Ekonomik Etkileri Ve Günümüze Yansımaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 2010, ss. 151-168.
• Ekinci, Yusuf. Ahilik, TTK Basımevi, Ankara, 1989.
• Erbaşı, Ali. “Ahi Teşkilatında Yönetim Fonksiyonlarıyla İlgili Uygulamalar”, Turkish Studies, 7(2), 2012, ss. 1321-1331.
• Garvin, A. David. Öğrenen Bir Organizasyon Kurmak, Bizden Haberler Özel Eki, Ağustos-Eylül, 1993.
• Gephart Martha A. & Victoria J. Marsich. “Learning Organizations Come Alive” Training & Development, 50(12), 1996, ss. 34-46.
• Hodgetts Richard M., Fred Luthans & Sang M. Lee. New Paradigm Organizations: From Total Quality To Learning To World-Class, Organizational Dynamics, 23(3), Winter 1994, ss. 4-19.
• http://www.tarimkutuphanesi.com/kooperatif_nedir?_kooperatifciligin_tarihcesi_00474.html (Erişim: 20.03.2022)
• Kalder. Öğrenen Organizasyonlar, Kalder Yay., No:16, 2.Basım, İstanbul 1998.
• Kapu, Hüsnü & Meryem Aybas. “Yahudi, Hıristiyan Ve İslam Geleneklerinde İş Ahlakına Bakış: Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım”, Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 2009, ss. 73-94.
• Karagül, Mehmet. “Ahilik Ve Sosyal Sermaye Bağlamında İş Ahlakı Ve Üretim İlişkisi”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 32,2012, ss.1-16.
• Khandekar, Aradhana & Anuradha Sharma. “Organizational Learning İn Indian Organizations: A Strategic Hrm Perspective”, Journal Of Small Business And Enterprise Development, 12(2), 2005, ss. 211-226.
• Kuran-I Kerim. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Yayın No:217, Ankara, 1986.
• O’keeffe Ted. Toward Zero Management Learning Organizations, Handbook Of Busıness Strategy, Emerald Group Publishing Limited, 2006.
• Orman, Sabri & Zeki Parlak; İşletmelerde İş Etiği, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No:2009-23, İstanbul, 2009.
• Özerkmen, Necmettin. “Ahiliğin Tarihsel-Toplumsal Temelleri Ve Temel Toplumsal Fonksiyonları-Sosyolojik Yaklaşım”, Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, C:44, Sayı:2, 2004, ss. 57-78.
• Öztürk, Nurettin. “Ahilik Teşkilatı ve Günümüz Ekonomisi Çalışma Hayatı Ve İş Ahlakı Açısından Değerlendirilmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:7, 2002, Ss. 43-56.
• Russel, Kenneth Edward. Examinations Of Leader Effect Behavior Within Successful Fortune 100 Companies, Doctoral Dissertation, Capella University, Umı Number: 3237802, 2006.
• Sancaklı, Saffet. “Ahilik Ahlâkının Oluşumunda Hadislerin Etkisi”, İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı:1, 2010, ss. 1-28.
• Schıanetz, Karin, Lydia Kavanagh & David Lockıngton. “The Learning Tourism Destination: The Potential Of A Learning Organization Approach For Improving The Sustainability Of Tourism Destinations”, Tourism Management, 2007, ss. 1485-1496.
• Schulz, Klaus-Peter. “Learning In Complex Organizations As Practicing And Reflecting A Model Development And Application From A Theory Of Practice Perspective”, Journal Of Workplace Learning, 17(8), 2005, ss. 493-507.
• Senge, Peter M. Beşinci Disiplin, (Çev: Ayşegül İldeniz, Ahmet Doğukan), Yapı Kredi Yay. 3. Baskı, İstanbul, 1996.
• Soysal, Abdullah. “İşletmelerin Başarısında Ahilik İlke Ve Uygulamalarının Önemi: Bir Değerlendirme”, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası, Cilt:27, Sayı:2, 2013, ss.6-19.
• Tatlılıoğlu, Kasım. “Ahi Evran’ın Öğretileri Bağlamında Günümüzün Sosyoekonomik Sorunlarına Genel Bir Bakış”, Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması, 26-28 Mayıs 2014, Eskişehir.
• Tetik, Serdar. “İşletmelerde İşbaşı Eğitim Programı Ve Bir Otelde Uygulama”, Turizm Eğitimi Konferansı, Turizm Bakanlığı, 9-11 Aralık, 1992, ss. 143-158.
• Ulrıch, Dave., Glinov Von & Ann Mary. High-Impact Learning: Building And Diffusing Learning Capability, Organizational Dynamics, 22(2), Autumn, 1993, ss. 52-67.
• Ünsür, Ahmet. “Ahilik Sistemi Değerleri Yönetim ve Eğitimi”, Değerler Eğitimi Dergisi,18 (39), 2020, ss.297-337.
• Wall, Stephen J. “The Protean Organization: Learning to Love Change”, Organizational Dynamics, 34(1), 2005, ss. 37-46.