DOĞRUDAN VE DOLAYLI OLARAK ÇİNCEYE GEÇEN TÜRKÇE KELİMELER ÜZERİNE

Year 2006, Volume: 6 Issue: 1, 81 - 102, 01.03.2006

Alimcan İnayet

Abstract

Çincede diğer dillerden alınan binlerce alıntı kelime bulunmaktadır. Çinli dilcilerden
Liu Zhengyan, Gao Mingkai, Mai Yongqian, Shi Youwei muhtelif dillerden Çince'ye giren
10.000 kelime (ayni kelimenin değişik şekilleriyle birlikte) tesbit etmiş ve bunları bir sözlük
halinde 1984'te Shanghai Sözlük Neşriyatı’nca basılan HANYU WAILAICI CIDIAN
"Çincedeki Alıntılar Sözlüğü" (A Dictionary of Loan Words and Hybrid Words in Chinese)
adlı kitapta vermiştir. Bu kelimeler arasında tarihin çeşitli dönemlerinde Türkçe ve Türkçenin
çeşitli lehçelerinden doğrudan ve dolaylı olarak Çinceye geçen yüzlerce Türkçe kökenli
kelime vardır. Bu kelimelerin bir kısmı belirli dönemlerde değişik nedenlerle Çince’ye
geçmiş, ama fazla kullanılmamıştır. Bir kısım kelimeler ise bugünkü Çincede de yoğun olarak
kullanılmaktadır. Biz bu yazıda söz konusu kitaptan tespit ettiğimiz Türkçe kökenli kelimeleri
tasnife tabi tutarak gerekli açıklamalarıyla birlikte bir liste halinde vermeye çalıştık.

Keywords

Alıntı, Çince, Dolaylı, Türkçe.

Studies on Turkish Words Passing Directly or Indirectly into The Chinese

Abstract

There were thousands loan-words in Chinese. Chinese linguist Liu Zhengyan, Gao
Mingkai, Mai Yongqian, Shi Youwei determined 10 thousands loan-words in Chinese and
published them in “A Dictionary Of Loan Words and Hybrid Words in Chinese” in 1984. We
have determined a great many loan-words from Turkish and Turkic dialect by directly and
indirectly in this dictionary and classified and listed them in this article.

Keywords

Loan, Chinese, indirectly, Turkish