Ayastefanos Antlasması'nın Gölgesinde ABD Eski Baskanı Grant'ın Türkiye Ziyareti

Year 2013, Volume: 13 Issue: 1, 37 - 54, 01.05.2013

Ali Sönmez

Abstract

Osmanlı-ABD diplomatik ilişkileri 18. yüzyılın sonlarından itibaren başlamış ve ABD’nin doğu sorununa taraf olmaktan uzak durduğu 19. yüzyılın son çeyreğine kadar, nispeten samimi bir çizgide devam etmiştir. Bu süre içerisinde ticaret ve misyonerlik faaliyetlerinin belirleyici unsur olduğu Osmanlı-ABD ilişkilerinde, ön plana çıkan hususlardan biri de ABD’nin, Osmanlı Devleti ile Avrupa devlet- leri arasındaki sorunlarda İstanbul’dan yana tavır takınmasının ya da en azından tarafsız kalmasının sağlanmaya çalışılmasıdır. Bu açıdan bakıldığında Osmanlı Devleti özellikle Tanzimat sonrası artan ticari ve siyasi ilişkilerin gelişmesine hizmet edecek tüm argümanları kullanmaya azami gayret göstermiştir. Bunun en somut göstergelerinden birisi de, 1869-1877 yılları arasında ABD Başkanlığı ya- pan Ulysses Simpson Grant’ın, 1-6 Mart 1878 tarihleri arasında İstanbul’a gelme- sidir. O tarihlerde Ayastefanos Antlaşması’nı imzalayan ve tarihinin en zor gün- lerinden birini yaşayan Osmanlı Devleti, başta Sultan Abdülhamid olmak üzere eski ABD Başkanı Grant’ı büyük bir diplomatik nezaketle ağırlamıştır. Bu ziyaret her ne kadar iki ülke arasındaki ilişkilerin seyrini değiştirici bir rol oynamamış olsa da, büyük devlet geleneğinin ve diplomatik nezaket usullerinin her şartta sürdürülebildiğini göstermesi açısından tarih sayfalarına önemli bir not düşülme- sine vesile olmuştur

Keywords

Osmanlı-Amerika İlişkileri, Ulysses Grant, Ayastefanos Antlaşması, Ziyaret

Former Us President Ulysses Grant’s Turkey Visit under the Shadow of San Stefano Treaty

Abstract

Ottoman-US relations began at the last quarter of the 18th century and
continued amicably for about a century during which the Ottomans pursued a
policy to ensure the US support or at least neutrality concerning their problems
with European states. During this phase of Ottoman-American relations, former
US president Ulysses Simpson Grant (President between 1869-1877) visited the
Ottoman capital between 1-6 March 1878. The visit coincided with gloomy days shortly after the Ottoman defeat in the Russo-Turkish War of 1877-1878.
Nevertheless the former US president was cordially received by Sultan
Abdulhamid II and Ottoman dignitaries. Although the visit did not play a pivotal
role in the relationship between the two countries, it remains an extraordinary
visit by a US statesman in the history of Turkish-American relations.

Keywords

Ottoman-American Relations, Ulysses Grant, San Stefano Treaty, Ulyssses Grant’s Overseas Travel