Evaluation of the Community-based Animal Genetic Improvement Studies: Kilis Goat
Yıl 2024,
Cilt: 4 Sayı: 2, 81 - 103, 14.12.2024
Abdurrahman Kara
Öz
This study examines the economic and technical impacts of the genetic improvement studies on Kilis Goat, commenced in Kilis, Türkiye in 2009 within the context of Community-based Animal Genetic Improvement National Scheme. This study also aims to provide a comprehensive overview of Kilis goat farming, and to establish a baseline for future assessments in this breed. The National scheme was first launched in 2006 and has since been extended in five-year intervals. Because genetic improvement studies commenced in 2009 in Kilis Goat, this study focuses only the first six years and considers the firstly included Kilis goat breeders into the scheme, excluding the later inclusions. The complete counts of the scheme-participating farmers (PFs) and randomly selected non-scheme-participating farmers (non-PFs) were the sources of the study data. Kilis goat breeders were interviewed face-to-face during 17 - 22 January 2015, resulting in 59 completed questionnaires (43 participants and 16 non-participant farmers). Descriptive statistics, t-tests, chi-square tests and Mann Whitney U tests were used for two group comparisons as one-way ANOVA with post-hoc LSD test and Krusskal Wallis tests were used for multiple group comparisons in data analysis. The results showed that PFs performed better but this was not enough to produce a significant difference in gross profit per female. The study concluded that own feed production, effective control of goat diseases and parasites and improvement of housing conditions are crucial for successful genetic improvement and overall goat production.
Etik Beyan
With the decree dated 01.10.2014 and numbered 1550, the Committee on Scientific Research and Publishing Ethics at Dicle University confirmed that the present study conforms to the generally accepted scientific and ethical principles.
Destekleyen Kurum
This work was supported by the General Directorate of Agricultural Research and Policies, Ankara, Türkiye [grant number TAGEM-14/AR-GE/55]. The content of this publication does not reflect the official opinion of the Ministry of Agriculture and Forestry, Türkiye. The responsibility for the information and views expressed lies entirely with the author.
Proje Numarası
TAGEM-14/AR-GE/55
Teşekkür
The author thanks the respected administrators of the General Directorate of Agricultural Research and Policies for their trust in the conduct of this study; the executives; the Kilis Goat Genetic Improvement Sub-Project leader and technical staff; for their support in any kind, and the Kilis goat breeders for their understanding and patience during the interviews.
Kaynakça
- Acar, M., & Ayhan, V. (2012). Isparta ili damızlık koyun keçi yetiştiricileri birliği üyesi keçicilik işletmelerinin mevcut durumu ve teknik sorunları üzerine bir araştırma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2), 98-101.
- Almoheer, R., Abd Wahid, M. E., Zakaria, H. A., Jonet, M. A. B., Al-Shaibani, M. M., Al-Gheethi, A., & Addis, S. N. K. (2022). Spatial, temporal, and demographic patterns in the prevalence of hemorrhagic septicemia in 41 countries in 2005-2019: a systematic analysis with special focus on the potential development of a new-generation vaccine. Vaccines, 10(2), 315. https://doi.org/10.3390/vaccines10020315.
- Aras, A. (1988). Tarım Muhasebesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. İzmir, Türkiye, p. 321.
- Atasoy, F. (2016). Koyunlarda döl verimi ve kuzu ölümleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 1, 15-21. http://cusbed.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/22914/379239.
- Behrem, S., & Keskin, M. (2013). Kilis ilinde keçi yetiştiriciliğinin mevcut durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18, 69-72.
- Caroprese, M., Casamassima, D., Pier Giacomo Rassu, S., Napolitano, F., & Sevi, A. (2009). Monitoring the on-farm welfare of sheep and goats. Italian Journal of Animal Science 8(sup1), 343-354. https://doi.org/10.4081/ijas.2009.s1.343.
- Cengiz, F., Karaca, S., Kor, A., Ertuğrul, M., Arık, İ. Z., & Gökdal, Ö. (2015). Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde değişimler ve yeni arayışlar. In: Ziraat Mühendisliği 8. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı 2, Ankara, Türkiye, 12-16 Ocak 2015.
- Challaton, K. P., Boko, K. C., Akouedegni, C. G., Alowanou, G. G., Kifouly, A. H., & Hounzangbé-Adoté, M. S. (2023). Common infectious and parasitic diseases in goats of tropical Africa and their impacts on production performance: A review. World's Veterinary Journal, (3), 425-440. https://dx.doi.org/10.54203/scil.2023.wvj47.
- Collinson, M. (1985). Farming systems research: Diagnosing the problems. In Research-Extension-Farmer: A Two-Way Continuum for Agricultural Development, (edited by M. M. Cernea, J. K. Coulter, J. F. A. Russell), A World Bank and UNDP Symposium, Washington D.C., USA, pp. 72-86.
- Cooper, T. (2022). How Much Space Do Goats Need? Goat Journal. https://goatjournal.iamcountryside.com/feed-housing/how-much-space-do-goats-need/. Accessed: 30.08.2024.
Çetin, B., & Tipi, T. (2007). Tarım Muhasebesi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, Türkiye, p. 209.
- Çiçek, A., & Erkan, O. (1996). Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Tokat, Türkiye, p. 118.
- Demirhan, S. A., & Erdem, M. (2019). The current state of goat raising in the city of Uşak problems and suggestions for solutions. Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology, 7 (sp1), 77-83. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7isp1.77-83.2718.
- Drummond, H. E., & Goodwin, J. W. (2004). Agricultural Economics Communications, (Second ed.) Upper Saddle River, New Jersey. Prentice Hall, p. 449.
- El Sabry, M. I., & Almasri, O. (2023). Stocking density, ambient temperature, and group size affect social behavior, productivity and reproductivity of goats-A review. Tropical Animal Health and Production, 55(3), 181. https://doi.org/10.1007/s11250-023-03598-0.
- Erkuş, A. (1979). Ankara İli, Yenimahalle İlçesinde Kontrollü Kredi Uygulaması Yapılan Tarım İşletmelerinin Planlanması Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Vol. 709. Ankara, Türkiye, p. 112.
- Erkuş, A., & Demirci, R. (1996). Tarımsal İşletmecilik ve Planlama, 2. Baskı, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Vol. 1435. Ankara, Türkiye, p. 158.
- Ertuğrul, M., Savaş, T., Dellal, G., Taşkın, T., Koyuncu, M., Cengiz, F., Dağ, B., Koncagül, S., & Pehlivan, E. (2010). Türkiye küçükbaş hayvancılığının iyileştirilmesi. In: Ziraat Mühendisliği 7. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı 2, Ankara, Türkiye, 11-15 Ocak 2010.
- ESK (2024). Kilis Keçisi. https://www.esk.gov.tr/tr/11126/Kilis-Kecisi. Accessed: 10.07.2024.
- FAO (2010). Breeding Strategies for Sustainable Management of Animal Genetic Resources; Food and Agriculture Organization of the United Nations: Rome, Italy, ISBN 978-92-5-106391-0.
- Gertler, P. J., Martinez, S., Premand, P., Rawlings, L. B., & Vermeersch, C. M. J. (2016). Impact Evaluation in Practice, second ed. Inter-American Development Bank, Washington, District of Columbia and World Bank. http://hdl.handle.net/10986/25030Licence: CC BY 3.0 IGO.
- Georgieff, M. K. (2020). Iron deficiency in pregnancy, American Journal of Obstetrics and Gynecology, 223(4), 516-524, https://doi.org/10.1016/j.ajog.2020.03.006.
- Gül, S., Keskin, M., Kaya, Ş., & Dikme, M. (2024). Investigation of some environmental factors on reproductive characteristics, milk traits and Kleiber ratios of Kilis goats reared in the fertile crescent of Türkiye. Livestock Studies, 64(1), 24-31. https://doi.org/10.46897/livestockstudies.1509804.
- Haden, K. L., & Johnson, L.A. (1989). Factors which contribute to the financial performance of selected Tennessee dairies. Southern Journal of Agricultural Economics, 21, 105-112.
Hale, M., & Coffey, L. (2011). Sustainable Control of Internal Parasites in Small Ruminant Production. Available online: https://www.sare.org/resources/sustainable-control-of-internal-parasites-in-small-ruminant-production/
- IBM Corp (2015). IBM SPSS Statistics for Windows, Version 23.0. Armonk, IBM Corp, New York
- James, J. W. (1986). Economic evaluation of breeding objectives in sheep and goats-general considerations. In: Proceedings of the Third World Congress on Genetics Applied to Livestock Production. Vol. 9, Lincoln, Nebraska, USA, 16-22 July, pp. 470-478.
- Keskin, M., & Tüney, D. (2016). Kilis keçilerinde vücut kondisyon puanı ve döl verimi arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 60-65.
- Keskin, M., Gül, S., & Kaya, Ş. (2022). Five-year term evaluation of the project named "Kilis Goat National Breeding Project in Kilis Province. Livestock Studies, 62(1), 7-15. https://doi.org/10.46897/livestockstudies.1077836.
- Karaca, O. (2014). Koyun Keçi Islahı ve Açık Çekirdek Yetiştirme Sistemi. Koyun – Keçi Genetik Islah Çalıştayı. Uşak Üniversitesi, 11-13 Haziran 2014. TÜDKİYEB Yayın No:1. s. 15-53.
- Karagölge, C. (2001). Tarımsal İşletmecilik, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, Türkiye, p. 139.
- Kaygısız, A., Yılmaz, İ., & Ceylan, S. (2024). Mersin ilindeki keçi işletmelerinin hayvan refahı bakımından değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29 (1), 1-13. https://doi.org/10.37908/mkutbd.1296386.
- Kaymakçı, M. (2016). İleri Koyun Yetiştiriciliği, Genişletilmiş 5. Baskı. Meta Basım Matbaacılık. İzmir, Türkiye, p. 370.
Keskin, M. (2000). Adana, Hatay bölgesinde yoğun yetiştirme koşullarında Damascus keçilerinin morfolojik ve fizyolojik özellikleri üzerinde bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1), 69-84.
- Keskin, M., Gökdal, Ö., & Konyalı, A. (2012). Türkiye’de yetiştirilen keçi ırkları. Tarım Türk, 35, 71-74.
- Keskin, M., & Tüney, D. (2016). Kilis keçilerinde vücut kondisyon puanı ve döl verimi arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 60-65.
- Keskin, M., Gül, S., Can, E., & Gündüz Z (2016). Yarı entansif koşullarda yetiştirilen Şam keçileri ile Kilis x kıl keçisi melez genotipinin süt ve döl verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 56(1), 20-24.
- Kıral, T., Kasnakoğlu, H., Tatlıdil, F. F., Fidan, H., & Gündoğmuş, E. (1999). Tarımsal Ürünler Için Gelir ve Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara, Türkiye, p. 132.
Kilis Valiliği (2024). Coğrafi Yapı. T.C. Kilis Valiliği. http://www.kilis.gov.tr/cografi-yapi. Accessed 20.07.2024.
- Koyuncu, M., Taşkın, T., & Nageye, F.İ. (2019). Effects and Sustainable Management of Internal Parasites in Sheep and Goats, Journal of Animal Production, 60(2), 145-158, https://doi.org/10.29185/hayuretim.553435.
- Kumar, N., Rao, T. K. S., Varghese, A., & Rathor, V.S. (2013). Internal parasite management in grazing livestock. Journal of Parasitic Diseases, 37, 151-157. https://doi.org/10.1007/s12639-012-0215-z.
- Levene, H. (1960) Robust Tests for Equality of Variances. In: Olkin, I., Ed., Contributions to Probability and Statistics, Stanford University Press, Palo Alto, 278-292.
- Lokamar, P. N., Kutwah, M. A., Atieli, H., Gumo, S., & Ouma, C. (2020). Socio-economic impacts of brucellosis on livestock production and reproduction performance in Koibatek and Marigat regions, Baringo County, Kenya. BMC Veterinary Research. 18, 16(1):61. https://doi.org/10.1186/s12917-020-02283-w.
- MGM (2024). Resmi İstatistikler. Kilis İline Ait Genel İstatistik Verileri. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanliği, Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=undefined&m=KILIS. Accessed: 20.07.2024.
- Mueller, J. P., Rischkowsky, B., Haile, A., Philipsson, J., Mwai, O., Besbes, B., Valle Zárate, A., Tibbo, M., Mirkena, T., Duguma, G., Sölkner, J., & Wurzinger, M. (2015). Community‐based livestock breeding programmes: Essentials and examples. Journal of Animal breeding and Genetics, 132, 155-168. https://doi.org/10.1111/jbg.12136.
- Philipsson, J., Rege, J. E. O., Zonabend, E., & Okeyo, A. M. (2011). Sustainable breeding programmes for tropical farming systems In: Animal Genetics Training Resource, version 3, Ojango, J.M., Malmfors, B. and Okeyo, A.M. (Eds). International Livestock Research Institute, Nairobi, Kenya, and Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala, Sweden.
- Polat, Y. (2021). Kilis İli DKKYB’ne Üye İşletmelerde Küçükbaş Hayvancılık Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 36(1), 49-58.
- Rişvanlı, A., Kalkan, C., Doğan, H., & Öcal, H. (2016). Koyun ve keçilerde infertilite ve yavru atma. Türkiye Klinikleri Veterinary Sciences-Obstetrics and Gynecology-Special Topics, 2, 18–28.
- Roeber, F., Jex, A. R., & Gasser, R. B. (2013). Impact of gastrointestinal parasitic nematodes of sheep, and the role of advanced molecular tools for exploring epidemiology and drug resistance - an Australian perspective. Parasit. Vectors, 6 (153), https://doi.org/10.1186/1756-3305-6-153.
- Rogers, E. M. (1983). Diffusion of innovations (3rd ed.). Free Press of Glencoe, New York.
Sevi, A., Massa, S., Annicchiarico, G., Dell’Aquila, S., & Muscio, A. (1999). Effect of stocking density on the ewes’ milk yield, udder health and micro-environment. Journal of Dairy Research, 66, 489-499.
- Sharma, N., Vashishta, M. S., Singh, A. P., & Singh, R. (2000). Clinical studies on allotriophagia in camels (Camelus dromedarius). Veterinary Practitioner, 1(2), 113-118.
- Sokal, R. R., & Rohlf, F. J. (1995). Biometry: The Principles and Practice of Statistics in Biological Research, 3rd edition. W.H. Freeman and Company, New York, USA
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (6th ed.) Pearson Education, Boston.
- TAGEM (2009). Türkiye Evcil Genetik Kaynakları Tanıtım Kataloğu, GTHB Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara
- TAGEM (2011). Domestic Animal Genetic Resources in Turkey, Republic of Turkey
Ministry of Food Agriculture and Livestock, General Dırectorate of Agricultural Research and Policy, Ankara.
- TAGEM (2012). Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesi Uygulama Esasları, GTHB Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara
- Taşkın, T., Kaymakçı, M., Bilgen, B., Gücel, M., & Ün, C. (2010a). Kıl keçi sürülerinde scrapie risk faktörlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma: “Manisa ve İzmir örneği”. Hayvansal Üretim, 51 (2), 7-15.
- Taşkın, T., Özdoğan, M., & Soycan Önenç, S. (2010b). Keçi Yetiştirme ve Besleme. Hasad Yayıncılık, İstanbul.
Tatar, A. M., Tuncer, S. S., & Şireli, H. D. (2019) Comparison of yield characteristics of Damascus and Kilis goats in dry climatic conditions. Austral Journal of Veterinary Sciences, 51: 61-66.
- Wang, X., Qin, T., Xu, H., Liu, P., Wu, Y., Zhang, D., & Qi, Z. (2022). Effects of stocking density on growth performance, digestive function and immune performance of Matou goats. Italian Journal of Animal Science, 21(1), 782–791. https://doi.org/10.1080/1828051X.2021.1968772
Evaluation of the Community-based Animal Genetic Improvement Studies: Kilis Goat
Yıl 2024,
Cilt: 4 Sayı: 2, 81 - 103, 14.12.2024
Abdurrahman Kara
Öz
This study examines the economic and technical impacts of the genetic improvement studies on Kilis Goat, commenced in Kilis, Türkiye in 2009 within the context of Community-based Animal Genetic Improvement National Scheme. This study also aims to provide a comprehensive overview of Kilis goat farming, and to establish a baseline for future assessments in this breed. The National scheme was first launched in 2006 and has since been extended in five-year intervals. Because genetic improvement studies commenced in 2009 in Kilis Goat, this study focuses only the first six years and considers the firstly included Kilis goat breeders into the scheme, excluding the later inclusions. The complete counts of the scheme-participating farmers (PFs) and randomly selected non-scheme-participating farmers (non-PFs) were the sources of the study data. Kilis goat breeders were interviewed face-to-face during 17 - 22 January 2015, resulting in 59 completed questionnaires (43 participants and 16 non-participant farmers). Descriptive statistics, t-tests, chi-square tests and Mann Whitney U tests were used for two group comparisons as one-way ANOVA with post-hoc LSD test and Krusskal Wallis tests were used for multiple group comparisons in data analysis. The results showed that PFs performed better but this was not enough to produce a significant difference in gross profit per female. The study concluded that own feed production, effective control of goat diseases and parasites and improvement of housing conditions are crucial for successful genetic improvement and overall goat production.
Proje Numarası
TAGEM-14/AR-GE/55
Kaynakça
- Acar, M., & Ayhan, V. (2012). Isparta ili damızlık koyun keçi yetiştiricileri birliği üyesi keçicilik işletmelerinin mevcut durumu ve teknik sorunları üzerine bir araştırma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2), 98-101.
- Almoheer, R., Abd Wahid, M. E., Zakaria, H. A., Jonet, M. A. B., Al-Shaibani, M. M., Al-Gheethi, A., & Addis, S. N. K. (2022). Spatial, temporal, and demographic patterns in the prevalence of hemorrhagic septicemia in 41 countries in 2005-2019: a systematic analysis with special focus on the potential development of a new-generation vaccine. Vaccines, 10(2), 315. https://doi.org/10.3390/vaccines10020315.
- Aras, A. (1988). Tarım Muhasebesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. İzmir, Türkiye, p. 321.
- Atasoy, F. (2016). Koyunlarda döl verimi ve kuzu ölümleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 1, 15-21. http://cusbed.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/22914/379239.
- Behrem, S., & Keskin, M. (2013). Kilis ilinde keçi yetiştiriciliğinin mevcut durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18, 69-72.
- Caroprese, M., Casamassima, D., Pier Giacomo Rassu, S., Napolitano, F., & Sevi, A. (2009). Monitoring the on-farm welfare of sheep and goats. Italian Journal of Animal Science 8(sup1), 343-354. https://doi.org/10.4081/ijas.2009.s1.343.
- Cengiz, F., Karaca, S., Kor, A., Ertuğrul, M., Arık, İ. Z., & Gökdal, Ö. (2015). Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde değişimler ve yeni arayışlar. In: Ziraat Mühendisliği 8. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı 2, Ankara, Türkiye, 12-16 Ocak 2015.
- Challaton, K. P., Boko, K. C., Akouedegni, C. G., Alowanou, G. G., Kifouly, A. H., & Hounzangbé-Adoté, M. S. (2023). Common infectious and parasitic diseases in goats of tropical Africa and their impacts on production performance: A review. World's Veterinary Journal, (3), 425-440. https://dx.doi.org/10.54203/scil.2023.wvj47.
- Collinson, M. (1985). Farming systems research: Diagnosing the problems. In Research-Extension-Farmer: A Two-Way Continuum for Agricultural Development, (edited by M. M. Cernea, J. K. Coulter, J. F. A. Russell), A World Bank and UNDP Symposium, Washington D.C., USA, pp. 72-86.
- Cooper, T. (2022). How Much Space Do Goats Need? Goat Journal. https://goatjournal.iamcountryside.com/feed-housing/how-much-space-do-goats-need/. Accessed: 30.08.2024.
Çetin, B., & Tipi, T. (2007). Tarım Muhasebesi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, Türkiye, p. 209.
- Çiçek, A., & Erkan, O. (1996). Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Tokat, Türkiye, p. 118.
- Demirhan, S. A., & Erdem, M. (2019). The current state of goat raising in the city of Uşak problems and suggestions for solutions. Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology, 7 (sp1), 77-83. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7isp1.77-83.2718.
- Drummond, H. E., & Goodwin, J. W. (2004). Agricultural Economics Communications, (Second ed.) Upper Saddle River, New Jersey. Prentice Hall, p. 449.
- El Sabry, M. I., & Almasri, O. (2023). Stocking density, ambient temperature, and group size affect social behavior, productivity and reproductivity of goats-A review. Tropical Animal Health and Production, 55(3), 181. https://doi.org/10.1007/s11250-023-03598-0.
- Erkuş, A. (1979). Ankara İli, Yenimahalle İlçesinde Kontrollü Kredi Uygulaması Yapılan Tarım İşletmelerinin Planlanması Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Vol. 709. Ankara, Türkiye, p. 112.
- Erkuş, A., & Demirci, R. (1996). Tarımsal İşletmecilik ve Planlama, 2. Baskı, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Vol. 1435. Ankara, Türkiye, p. 158.
- Ertuğrul, M., Savaş, T., Dellal, G., Taşkın, T., Koyuncu, M., Cengiz, F., Dağ, B., Koncagül, S., & Pehlivan, E. (2010). Türkiye küçükbaş hayvancılığının iyileştirilmesi. In: Ziraat Mühendisliği 7. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı 2, Ankara, Türkiye, 11-15 Ocak 2010.
- ESK (2024). Kilis Keçisi. https://www.esk.gov.tr/tr/11126/Kilis-Kecisi. Accessed: 10.07.2024.
- FAO (2010). Breeding Strategies for Sustainable Management of Animal Genetic Resources; Food and Agriculture Organization of the United Nations: Rome, Italy, ISBN 978-92-5-106391-0.
- Gertler, P. J., Martinez, S., Premand, P., Rawlings, L. B., & Vermeersch, C. M. J. (2016). Impact Evaluation in Practice, second ed. Inter-American Development Bank, Washington, District of Columbia and World Bank. http://hdl.handle.net/10986/25030Licence: CC BY 3.0 IGO.
- Georgieff, M. K. (2020). Iron deficiency in pregnancy, American Journal of Obstetrics and Gynecology, 223(4), 516-524, https://doi.org/10.1016/j.ajog.2020.03.006.
- Gül, S., Keskin, M., Kaya, Ş., & Dikme, M. (2024). Investigation of some environmental factors on reproductive characteristics, milk traits and Kleiber ratios of Kilis goats reared in the fertile crescent of Türkiye. Livestock Studies, 64(1), 24-31. https://doi.org/10.46897/livestockstudies.1509804.
- Haden, K. L., & Johnson, L.A. (1989). Factors which contribute to the financial performance of selected Tennessee dairies. Southern Journal of Agricultural Economics, 21, 105-112.
Hale, M., & Coffey, L. (2011). Sustainable Control of Internal Parasites in Small Ruminant Production. Available online: https://www.sare.org/resources/sustainable-control-of-internal-parasites-in-small-ruminant-production/
- IBM Corp (2015). IBM SPSS Statistics for Windows, Version 23.0. Armonk, IBM Corp, New York
- James, J. W. (1986). Economic evaluation of breeding objectives in sheep and goats-general considerations. In: Proceedings of the Third World Congress on Genetics Applied to Livestock Production. Vol. 9, Lincoln, Nebraska, USA, 16-22 July, pp. 470-478.
- Keskin, M., & Tüney, D. (2016). Kilis keçilerinde vücut kondisyon puanı ve döl verimi arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 60-65.
- Keskin, M., Gül, S., & Kaya, Ş. (2022). Five-year term evaluation of the project named "Kilis Goat National Breeding Project in Kilis Province. Livestock Studies, 62(1), 7-15. https://doi.org/10.46897/livestockstudies.1077836.
- Karaca, O. (2014). Koyun Keçi Islahı ve Açık Çekirdek Yetiştirme Sistemi. Koyun – Keçi Genetik Islah Çalıştayı. Uşak Üniversitesi, 11-13 Haziran 2014. TÜDKİYEB Yayın No:1. s. 15-53.
- Karagölge, C. (2001). Tarımsal İşletmecilik, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, Türkiye, p. 139.
- Kaygısız, A., Yılmaz, İ., & Ceylan, S. (2024). Mersin ilindeki keçi işletmelerinin hayvan refahı bakımından değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29 (1), 1-13. https://doi.org/10.37908/mkutbd.1296386.
- Kaymakçı, M. (2016). İleri Koyun Yetiştiriciliği, Genişletilmiş 5. Baskı. Meta Basım Matbaacılık. İzmir, Türkiye, p. 370.
Keskin, M. (2000). Adana, Hatay bölgesinde yoğun yetiştirme koşullarında Damascus keçilerinin morfolojik ve fizyolojik özellikleri üzerinde bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1), 69-84.
- Keskin, M., Gökdal, Ö., & Konyalı, A. (2012). Türkiye’de yetiştirilen keçi ırkları. Tarım Türk, 35, 71-74.
- Keskin, M., & Tüney, D. (2016). Kilis keçilerinde vücut kondisyon puanı ve döl verimi arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 60-65.
- Keskin, M., Gül, S., Can, E., & Gündüz Z (2016). Yarı entansif koşullarda yetiştirilen Şam keçileri ile Kilis x kıl keçisi melez genotipinin süt ve döl verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 56(1), 20-24.
- Kıral, T., Kasnakoğlu, H., Tatlıdil, F. F., Fidan, H., & Gündoğmuş, E. (1999). Tarımsal Ürünler Için Gelir ve Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara, Türkiye, p. 132.
Kilis Valiliği (2024). Coğrafi Yapı. T.C. Kilis Valiliği. http://www.kilis.gov.tr/cografi-yapi. Accessed 20.07.2024.
- Koyuncu, M., Taşkın, T., & Nageye, F.İ. (2019). Effects and Sustainable Management of Internal Parasites in Sheep and Goats, Journal of Animal Production, 60(2), 145-158, https://doi.org/10.29185/hayuretim.553435.
- Kumar, N., Rao, T. K. S., Varghese, A., & Rathor, V.S. (2013). Internal parasite management in grazing livestock. Journal of Parasitic Diseases, 37, 151-157. https://doi.org/10.1007/s12639-012-0215-z.
- Levene, H. (1960) Robust Tests for Equality of Variances. In: Olkin, I., Ed., Contributions to Probability and Statistics, Stanford University Press, Palo Alto, 278-292.
- Lokamar, P. N., Kutwah, M. A., Atieli, H., Gumo, S., & Ouma, C. (2020). Socio-economic impacts of brucellosis on livestock production and reproduction performance in Koibatek and Marigat regions, Baringo County, Kenya. BMC Veterinary Research. 18, 16(1):61. https://doi.org/10.1186/s12917-020-02283-w.
- MGM (2024). Resmi İstatistikler. Kilis İline Ait Genel İstatistik Verileri. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanliği, Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=undefined&m=KILIS. Accessed: 20.07.2024.
- Mueller, J. P., Rischkowsky, B., Haile, A., Philipsson, J., Mwai, O., Besbes, B., Valle Zárate, A., Tibbo, M., Mirkena, T., Duguma, G., Sölkner, J., & Wurzinger, M. (2015). Community‐based livestock breeding programmes: Essentials and examples. Journal of Animal breeding and Genetics, 132, 155-168. https://doi.org/10.1111/jbg.12136.
- Philipsson, J., Rege, J. E. O., Zonabend, E., & Okeyo, A. M. (2011). Sustainable breeding programmes for tropical farming systems In: Animal Genetics Training Resource, version 3, Ojango, J.M., Malmfors, B. and Okeyo, A.M. (Eds). International Livestock Research Institute, Nairobi, Kenya, and Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala, Sweden.
- Polat, Y. (2021). Kilis İli DKKYB’ne Üye İşletmelerde Küçükbaş Hayvancılık Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 36(1), 49-58.
- Rişvanlı, A., Kalkan, C., Doğan, H., & Öcal, H. (2016). Koyun ve keçilerde infertilite ve yavru atma. Türkiye Klinikleri Veterinary Sciences-Obstetrics and Gynecology-Special Topics, 2, 18–28.
- Roeber, F., Jex, A. R., & Gasser, R. B. (2013). Impact of gastrointestinal parasitic nematodes of sheep, and the role of advanced molecular tools for exploring epidemiology and drug resistance - an Australian perspective. Parasit. Vectors, 6 (153), https://doi.org/10.1186/1756-3305-6-153.
- Rogers, E. M. (1983). Diffusion of innovations (3rd ed.). Free Press of Glencoe, New York.
Sevi, A., Massa, S., Annicchiarico, G., Dell’Aquila, S., & Muscio, A. (1999). Effect of stocking density on the ewes’ milk yield, udder health and micro-environment. Journal of Dairy Research, 66, 489-499.
- Sharma, N., Vashishta, M. S., Singh, A. P., & Singh, R. (2000). Clinical studies on allotriophagia in camels (Camelus dromedarius). Veterinary Practitioner, 1(2), 113-118.
- Sokal, R. R., & Rohlf, F. J. (1995). Biometry: The Principles and Practice of Statistics in Biological Research, 3rd edition. W.H. Freeman and Company, New York, USA
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (6th ed.) Pearson Education, Boston.
- TAGEM (2009). Türkiye Evcil Genetik Kaynakları Tanıtım Kataloğu, GTHB Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara
- TAGEM (2011). Domestic Animal Genetic Resources in Turkey, Republic of Turkey
Ministry of Food Agriculture and Livestock, General Dırectorate of Agricultural Research and Policy, Ankara.
- TAGEM (2012). Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesi Uygulama Esasları, GTHB Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara
- Taşkın, T., Kaymakçı, M., Bilgen, B., Gücel, M., & Ün, C. (2010a). Kıl keçi sürülerinde scrapie risk faktörlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma: “Manisa ve İzmir örneği”. Hayvansal Üretim, 51 (2), 7-15.
- Taşkın, T., Özdoğan, M., & Soycan Önenç, S. (2010b). Keçi Yetiştirme ve Besleme. Hasad Yayıncılık, İstanbul.
Tatar, A. M., Tuncer, S. S., & Şireli, H. D. (2019) Comparison of yield characteristics of Damascus and Kilis goats in dry climatic conditions. Austral Journal of Veterinary Sciences, 51: 61-66.
- Wang, X., Qin, T., Xu, H., Liu, P., Wu, Y., Zhang, D., & Qi, Z. (2022). Effects of stocking density on growth performance, digestive function and immune performance of Matou goats. Italian Journal of Animal Science, 21(1), 782–791. https://doi.org/10.1080/1828051X.2021.1968772