TÜRKİYE VE AVRUPA’DA BAKAN YARDIMCILIĞI MÜESSESESİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Year 2024, Volume: 8 Issue: 1, 23 - 40, 26.03.2024

Dilek Uçkaç Ertuğrul

https://doi.org/10.59274/enderun.1390637

Abstract

ÖZ
Türkiye’de uzun yıllar bakanlar, yürütme erki altında yasama ile bağı olacak şekilde milletvekilleri arasından seçilmiş, istisnai hallerde milletvekili sıfatını haiz olmayan kişilere de bakanlık görevi verilmiştir. İdarenin sürekliliği ilkesine göre hükümetler nezdinde sürekli değişen bakanların yanında kurumsal hafızaya sahip, anılan bakanlık hiyerarşisi altında çalışmış müsteşarlar da yer almıştır. Müsteşarlara da bağlı olarak hiyerarşik ast mahiyetinde müsteşar yardımcıları ile anılan bakanlıkların faaliyetleri süregelirken bakan ve müsteşar makamlarının arasında bakan yardımcısı şeklinde bir kadro daha ihdas edilmiştir. Bu makalede de bakan yardımcılığının tesis edilmesine dair ilgili mevzuat incelenerek söz konusu uygulamanın yarar ve sakıncalarına değinilmesi, anılan uygulamanın Avrupa’daki örnekleri ile mukayese edilmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Bakanlık, Bakan, Bakan Yardımcısı, Müsteşar.

Keywords

Bakanlık, bakan yardımcılığı, bakan, müsteşar

References

• Acar, U. (2016). İstikrar Sağlama Aracı Olarak Yarı-Başkanlık Sistemi: Fransa ve Rusya Örnekleri, Akademik Hassasiyetler Dergisi, 3(6), 0-0.
• Aydın, A. H.(2018) Kamu Yönetimine Giriş, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 174 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname İle 13/12/1983 Gün ve 174 Sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Kaldırılması ve Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında 202 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun. https://www.tmo.gov.tr/Upload/Document/mevzuat/ilgilikanunlar/3046kanun.pdf, (08.04.2022).
• Bölükbaşı, M. O. (2021). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemindeki Bakan Yardımcısı İle Önceki Sistemdeki Bakan Yardımcısı ve Müsteşarın Kıyaslanması, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(1), 287-303.
• Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, (2018). (26.04.2022).
• 3046 Sayılı Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname, (2011)., https://www.lexpera.com.tr/resmi-gazete/metin/3046-sayili-kanun-ile-bazi-kanun-ve-kanun-hukmunde-kararnamelerde-degisiklik-yapilmasina-dair-kanun-1, (02.04.2022). 2013/29 Sayılı Kararı - Resmi Gazete, (2013). (03.04.2022).
• Coşkun,Y. &Yorgancıoğlu, T. (2021). Westminster Modeline ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Dayalı Bakan Yardımcılığı İçin Karşılaştırmalı Analizi. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, (46), 75-122.
• Coşkun, Y. & Yorgancıoğlu, C. (2022). Spontane İzomorfizm Perspektifinden Bakan Yardımcılığı ve Müsteşarlık Pozisyonlarının Karsılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi:Türkiye Örneği.Türkiye Adalet Akademisi Dergisi , 0 (50) , 305-332 .
• Derdiman, R. C. (2015). Başbakanlık ve Bakanlık Teşkilatlarında Kanun Hükmünde Kararnamelerle Yapılan Değişiklikler ve Hukukî Sonuçları.Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(4), 189-226.
• Dik, E. (2013). 643 Sayılı KHK ile Düzenlenen Bakan Yardımcılığı ve Hiyerarşik Örgütlenme İçerisindeki Konumu, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(4), 121-145.
• Demirkaya, C. (2017). Başkanlık Sistemi ve Yarıbaşkanlık Sistemi Analizi:ABD ve Fransa Örneği, Nişantaşı Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Dommett, K., MacCarthaigh, M., & Hardiman, N. (2016). Reforming the Westminster model of agency governance: Britain and Ireland after the crisis. Governance, 29(4), 535-552.
• Gözler ,K., Kaplan, G .(2012). Bakan yardımcıları bakanlık hiyerarşisine dâhil midir?. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(98), 11 - 24.
• Güler, B. A. (2021). Türkiye’nin Yönetimi-Yapı, Ankara: İmge Kitapevi.
• Güler, T. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Kamu Yönetimine Etkileri, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 299-322.
• Kayar, N. (2012). Kamu Yönetiminde Yönetim Karmaşası ve Siyasallaşma: Bakan Yardımcıları [Çevrimiçi]. http://www.yayed.org/uploads/yuklemeler/ inceleme-bakanyardimcisi.pdf, (02.06.2019).
• Özkaral, M. (2008). Bürokrasi Siyaset İlişkisi Açısından Türkiye ve Fransa’nın Karşılaştırılması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Öztürk, N. K. (2019). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Temel Dinamikleri, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 6(15), 69-87.
• Sarı, C. (2019). Kamu Kurumlarında Küçülme Yaklaşımı:Türkiye ve Fransa Adalet Bakanlıkları Örneği, Akademi Sosyal Bilimler Dergisi 6(17), 340-351.
• Şengül, R. (2009). Fransa da Siyaset İle Yönetim Arasındaki Kavşakta Bir Kurum: Bakanlık Kabinesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (23), 195-200.
• Üst Derece Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, (2018). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.3.pdf, (26.04.2022).
• Yamaç, M. (2014). Tarihsel Gelişim İçinde Üniter Bir Yapıda Yerel Yönetim: İngiltere Örneği, Sosyal Bilimler Metinleri, (2), 1-21. Yılmaz, B. (2013). Türkiye'de Bakan Yardımcılığı Uygulamasına İlişkin Genel Bir Değerlendirme”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 33-41.
• Yong, B., Hazell, R. (2011). Putting Goats Amongst the Wolves: Apointing Ministers from outside Parliament, University Vollage London, London.
• Tataroğlu, M. (2016). Hükümet Yapısında Genişleme: Bakan Yardımcılığı, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(2), 519-544.
• TC. Anayasası, https://www.anayasa.gen.tr/1982ay.htm, (08.04.2022).Turan, M. (2018). Türkiye’nin Yeni Yönetim Düzeni: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(3), 42-91.
• Tunç, H., Ekinci, A., (2020). Farklı Hükümet Sistemlerimde Koalisyon İstikrarını Sağlamak İçin Kullanılan Bir Araç Olarak Bakan Yardımcılığı Kurumu, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(1), ss.80-108.