Turkey's Electricity Market Current Situation and Alternative Policy Recommendations

Year 2021, Volume: 6 Issue: 2, 304 - 321, 27.08.2021

İlknur Yeşim Dinçel

https://doi.org/10.30784/epfad.806965

Abstract

While electricity markets were in a vertically integrated structure in many countries, it became one of the sectors where neo-liberalization was reflected after 1980. Privatizations aimed to transform the electricity market into a competitive structure. In this study, the stages of the breaking of the monopoly structure in the Turkish electricity market and the gradual reduction of the public's share in the market were discussed. The process is described and based on official data and statistics on the recent situation reached by the electricity sector. The findings reveal that expectations did not meet as a result of privatization in the Turkish electricity market. The increases in retail electricity prices, the excess amount of spare power that is idle due to the excess supply, the production with imported resources when there is the possibility of using domestic resources, and the high share of energy imports in the foreign trade deficit naturally indicate that the expected output as a result of privatization has not been achieved. It reveals that the package of energy policies that take care of resource efficiency and efficiency should be implemented in a short time and long term in domestic electricity production, which is far from rational.

Keywords

Privatization, Regulation, Electric Power Market

Türkiye Elektrik Enerjisi Piyasasında Mevcut Durum ve Alternatif Politika Önerileri

Abstract

Elektrik enerjisi piyasaları birçok ülkede dikey bütünleşik yapı halindeyken, 1980 yılı sonrasında neo-liberalleşmenin yansıdığı sektörlerden olmuştur. Özelleştirmeler ve reformlar ile elektrik enerjisi piyasasının rekabetçi bir yapıya dönüştürülmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada Türkiye elektrik enerjisi piyasasındaki monopol yapının kırılma aşamaları ve kamunun piyasadaki payının kademeli olarak azalma süreci ele alınmıştır. Süreç ayrıntıları ve elektrik enerjisi sektörünün ulaştığı son durum resmî veri ve istatistiklere dayanılarak anlatılmıştır. Elde edilen bulgular, Türkiye elektrik enerjisi piyasasında özelleştirmeler sonucunda beklentilerin karşılık bulamadığını ortaya koymaktadır. Perakende elektrik fiyatlarındaki artışlar, oluşan arz fazlalığı nedeniyle atıl bekleyen yedek güç miktarının fazla oluşu, yerli kaynak kullanılma imkanı varken ithal kaynaklar ile üretim yapılması ve doğal olarak dış ticaret açığındaki enerji ithalatının payının yüksek oluşu özelleştirmeler sonucu oluşması beklenen çıktılara ulaşılamadığını göstermektedir. Rasyonellikten uzak olarak yapılan yurtiçi elektrik üretiminde kısa sürede ve uzun vadeli olarak kaynak etkinliği ve verimliliği gözeten enerji politikaları paketinin uygulamaya alınması gerekliliği görülmektedir. Bu bağlamda çeşitli politika önerileri geliştirilmiştir.

Keywords

Elektrik Enerjisi Piyasası, Özelleştirme, Regülasyon

References

• Accenture. (2013). Türkiye elektrik piyasası, türkiye elektrik piyasası’nda elektrik ticareti. Retrieved from https://www.accenture.com/us-en/industries/energy-index
• Akçollu, Y. (2003). Elektrik sektöründe rekabet ve regülasyon (Rekabet Kurumu, uzmanlık tezleri serisi, 117).
• Atiyas, İ., Çetin, T. and Gülen, G. (2012). Reforming Turkish energy markets: Political economy, regulation and competition in the search for energy policy. New York: Springer Science.
• Chang, H. (1997). The economics and politics of regulation. Cambridge Journal of Economics, 21(6), 703-728. https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.cje.a013694
• Çakal, R. (1996). Doğal tekellerde özelleştirme ve regülasyon (DPT uzmanlık tezi). Retrieved from http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp-content/uploads/2014/04/Recep-Cakal_Doga_ Tekellerde_ Regulasyon.pdf
• Çakarel, E. and House, J. (2004). IPP investment in Turkey’s electric power industry (Working Paper. No. 32). Retrieved from https://fsi-live.s3.us-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/wp32_turkish_IPPs.pdf
• Çetintaş, H. and İ. Bicil. (2015). Elektrik piyasalarında yeniden yapılanma ve Türkiye elektrik piyasasında yapısal dönüşüm [Restructuring in the electricity markets and structural transformation in Turkish electricity market]. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 1-15. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/optimum
• Engin, N. (2010). Enerji kaynağı olarak doğalgaz ve Türkiye [The naturel gas as an energy sources and Turkey]. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 233-244. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/igge
• International Energy Agency. (2016). Energy policies of IEA countries: Turkey. Retrieved from https://www.iea.org/reports/energy-policies-of-iea-countries-turkey-2016-review
• Köklükaya, E., Yıldız, M., Kahraman, S. and Bayrak, M. (n.d.). Kaçak elektrik kullanımının belirlenmesi ve matlab ile benzetimi. Retrieved from https://www.emo.org.tr/ekler/b380939c45478d2_ek.pdf
• Ministry of Development. (2013). Tenth development plan (2014-2016). Retrieved from https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Orta-Vadeli-Program_2014-2016.pdf
• Ministry of Development. (2015). Medium term program 2015-2017. Retrieved from https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Orta-Vadeli-Program-2015-2017.pdf
• Ministry of Development. (2018). Medium term program 2018-2020. Retrieved from https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Medium_Term_Programme_2018-2020.pdf
• Ministry of Development. (2019). Medium term program 2019-2021. Retrieved from https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/YeniEkonomiProgram%C4%B1_OVP_2019-2021.pdf
• Ministry of Energy and Natural Resources. (2015). 2015-2019 stratejik planı. Retrieved from http://www.sp.gov.tr/upload/xSPRapor/files/WQD0S+enerji_gov_tr_File_path_ROOT_1_Documents_Mali_Tablo_Performans_Programi_2015.pdf
• Özdemir, B. (2014). Türkiye’de elektrik enerjisi piyasasında regülasyon uygulamaları (Unpublished doctoral dissertation). Kırıkkale University, Turkey.
• Özel, Ç., Özcan Büyüktanır, B. G. and Özel, F. (2013). Elektrik piyasalarında elektrik sağlama amaçlı sözleşmeler [Contract for electricity supply in electricity markets] [Special issue]. Journal of Yaşar University, 8, 2075-2126. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/jyasar/issue/ 19146/203211
• Pamir, N. (2017). Enerjinin iktidarı. İstanbul: Hayy Kitap.
• TMMOB. (2018). Türkiye’nin enerji görünümü 2018 Oda Raporu. Retrieved from https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/EnerjiGorunumu2018_1.pdf
• Toledo, P. (2005). Classic realism and the balance of power theory. Glendon Journal of International Studies, 4, 52-63. Retrieved from https://gjis.journals.yorku.ca/index.php/gjis/
• Turkey Electricity Transmission Company. (2019). 2019 faaliyet raporu. Retrieved from http://www.sp.gov.tr/upload/xSPRapor/files/29SPg+TEIAS_2019_Faaliyet_Raporu.pdf
• Türkoğlu, G. (2005, Aralık). Ülkemiz elektrik sektöründe özelleştirme uygulaması üzerine düşünceler. Paper presented at the TMMOB Türkiye V. Enerji Sempozyumu. Ankara, Turkey. Retrieved from https://www.emo.org.tr/ekler/e0721b2c6977135_ek.pdf
• Ünal, O. (2007). Elektrik piyasası oluşumu. Ankara Barosu Dergisi, 65(4), 83-98. Retrieved from http://www.ankarabarosu.org.tr/e-yayin/dergi/ankara-barosu-dergisi/
• War Academies Command. (2006). Türkiye’nin enerji stratejisi ne olmalıdır?. Retrieved from https://www.msu.edu.tr/saren2/files/sempozyum_yayinlari/Turkiyenin_Enerji_Stratejisi_Ne_Olmalidir_Ocak2006.pdf
• World Bank. (2015). Turkey’s energy transition milestones and challenges. Retrieved from https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports
• Zenginobuz, Ü. (2000). Elektrik sektöründe özelleştirme, rekabet ve regülasyon. Rekabet Kurumu Perşembe Konferansları. Retrieved from https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/persembe-konferanslari-yayinlari/perskonfyyn76.pdf