Hızlı teknolojik gelişmeler ekonomik aktörleri dijital dünyaya uyum sağlamaya zorlamaktadır. Öte yandan, dijital erişimden yoksun bireyler ile dijital teknolojileri etkin biçimde deneyimleyenler arasındaki uçurumun ve dijital eşitsizliklerin ekonomik önemini ortaya çıkarmıştır. Bu çalışma, çok boyutlu bir dijital refah göstergesi oluşturarak Türkiye'de yaşam döngüsü boyunca dijital eşitsizliğin dinamiklerini araştırmaktadır. Dijital refah göstergesi; dijital araçlara erişimi, kullanım sıklığını, amaçlarını ve dijital deneyimi içerecek geniş bir çerçevede ele alınırken, TÜİK’in Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırmaları verileri kullanılmıştır. Çalışmada dijital eşitsizlik Gini katsayısıyla ölçülmekte ve yaş, cinsiyet ve eğitim seviyesine göre dijital eşitsizliğin değişimi incelenmektedir. Bulgular, Türkiye'de dijital eşitsizliğin son on yılda önemli ölçüde azaldığını, 2015'te 0,539 olan Gini katsayısının 2023'te 0,285'e düştüğünü göstermektedir. Yaşam döngüsü boyunca dijital eşitsizlik yetişkin ve yaşlılarda istikrarlı biçimde artmaktadır. Bununla birlikte dijital eşitsizlik yaşlı bireyler, kadınlar ve düşük eğitim seviyesine sahip bireyler arasında önemli ölçüde daha yüksektir. Kadınlar arasında dijital eşitsizlikler erkeklerden daha yüksek olmakla birlikte, aradaki fark son on yılda büyük ölçüde artmıştır. Dijital refah, yaşam döngüsü boyunca ters U şeklindeyken orta yaşlarda zirveye ulaşmaktadır. Eğitim; yaş ve cinsiyete dayalı dijital eşitsizlikleri önemli ölçüde azaltmaktadır. Politika önerileri arasında, yaşlılara yönelik dijital okuryazarlık programları, toplumsal cinsiyete duyarlı destek stratejileri ve dijital becerilerin yaşam boyu eğitim çerçevelerine entegre edilmesi ifade edilebilir.
Rapid technological developments have forced economic actors to adapt to the digital world, revealing the economic significance of digital inequalities. This study investigates digital inequality dynamics throughout the life cycle in Türkiye by creating a multidimensional digital welfare indicator. This indicator encompasses access to digital tools, usage frequency, purposes, and digital experience, using TURKSTAT's Household Information Technology Usage Surveys. Digital inequality is measured via the Gini coefficient across age, gender, and education. Findings show that digital inequality in Türkiye decreased significantly in the last decade, with the Gini coefficient falling from 0.539 in 2015 to 0.285 in 2023. Digital inequality increases steadily across age groups after youth and is significantly higher among elderly individuals, women, and those with low education. While digital inequalities among women exceed those among men, this gap has widened over the last decade. Digital welfare follows an inverted U-shape throughout the life cycle, peaking in middle age. Education significantly reduces age and gender-based digital inequalities. Policy recommendations include digital literacy programs for the elderly, gender-sensitive support strategies, and integration of digital skills into lifelong learning frameworks.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Developmental Economy - Micro, Welfare Economics |
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | September 30, 2025 |
Submission Date | April 30, 2025 |
Acceptance Date | July 31, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 10 Issue: 3 |