İSLAM HUKUKUNDA VE MODERN HUKUKTA HAPİS CEZASI VE HAPİSHANELER

Year 2015, Volume: 10 Issue: 2, 173 - 194, 31.12.2015

Burcu Görkemli

Abstract

Hukuk güvenliğinin sağlanması toplumun huzuru için bir zorunluluktur. Hapishanelerin
doluluk oranlarının her geçen gün artması, ceza sisteminin güvenilir ve sağlam
olmadığını ortaya koymaktadır. Günümüzde işlenen suçlar için yaptırım olarak çoğunlukla
hapis cezalarının uygulanması suçluları, ıslah etmek yerine suç oranlarını artırmaktan
öteye gidememektedir. Söz konusu sebeplerle, Türkiye de dahil olmak üzere
ülkelerin alternatif ceza türlerine yönelmeleri gerekmektedir. Çalışmamızda, İslam
hukukunda ve modern hukukta hapis cezası ve hapishaneler incelenmiştir. Ayrıca, alternatif
ceza yöntemleri ve türleri tartışılmıştır. 

Keywords

Hapis Cezası, Hapishane, Yaptırım, Alternatif Ceza Türleri

References

• Abdülhay el-Kettani, II, 53-55.
• Abdürrezzak es-San’ani, el Muşannef, IX.
• Akgündüz Ahmed, İslam ve Osmanlı Hukuku Külliyatı Kamu Hukuku (Anayasa-İdare-Ceza Usul-Vergi Devletler Umumi), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İmak Ofset Basım Yayın, Cilt: 1, İstanbul, 2011.
• Artuk Mehmet Emin, Gökcen Ahmet, Yenidünya Caner, Ceza Hukuku Makaleleri, Güven Kitap Kırtasiye, İstanbul, 2002.
• Avcı Mustafa, Osmanlı Hukukunda Suç ve Cezalar, Gökkubbe Türk Hukuk Tarihi Dizisi: 1, İstanbul, 2004.
• Avcı Mustafa, Hukuk Tarihimizde Hapis, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, 2014, Ankara.
• Bardakoğlu Ali, Hapis, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt: 16, 1997.
• Bentham Jeremy, Pease-Watkin Catherine, Werret Simon, Çoban Barış, Özarslan Zeynep, Panoptikon, Hazırlayan: Barış Çoban, Zeynep Özarslan, Su Yayınları, İstanbul, 2008.
• Beyhaki, VI, 49.
• Bilmen Ömer Nasuhi, Hukukı İslamiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, Bilmen Yayı- nevi, Cilt: 3, İstanbul, 1968.
• Buhari, Şalat, 76, Huşumat, 7-8.
• Coyle Andrew, Cezaevi Yönetimine İnsan Haklarını Göz Önüne Alan Bir Yaklaşım, Uluslararası Cezaevi Araştırmaları Merkezi, İngiltere, 2002.
• Darekutni, es-Sünen (nşr. Haşim Yemani el-Medeni), III, Kahire, 1386/1966.
• Doğan Fatma Karakaş, Cezanın Amacı ve Hapis Cezası, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2010.
• Dolgun Uğur, Şeffaf Hapishane Yahut Gözetim Toplumu (Küreselleşen Dünyada Gözetim, Toplumsal Denetim ve İktidar İlişkileri), Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2008.
• Dönmezer Sulhi, Erman Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku (Genel Kısım), Beta Yayınları, I-III, İstanbul, 1997.
• Ebu Davud, Akzıye, 29, Hudud, 11.
• El-Elvani J. Taha, The Rights of The Accused in Islam, The American Journal of Islamic Social Sciences, XI/3, Herndon, 1994.
• Ergüden Işık, Hapishane Çağı Kapatılan İnsan, Versus Kitap, İstanbul, 2007.
• Erturan Sabri, İslam Ceza Hukuku Etrafındaki Tartışmalar, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2008.
• Fetava-yı Hindiyye (Fetava-yı Alemgiriyye), Çeviren: Mustafa Efe, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Foucault Michel, Hapishanenin Doğuşu, Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay, İmge Kitabevi, 3. Baskı, Ankara, 2006.
• Giordano Mario, Deney, Çeviren: Regaip Minareci, Sel Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• Gökcen Ahmet, Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Kanunları ve Bu Kanunlardaki Ceza Müeyyideleri, İstanbul, 1989.
• Gramsci Antonio, Hapishane Defterleri, Çeviren: Adnan Cemgil, Belge Yayınları, 6. Baskı, İstanbul, 2011.
• Günay Mehmet, “İslam Hukuk Doktrininde Hapis Müessesi ve Mahpuslara Yapılacak Muamele”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2/2000 fifah.
• http://istatistikler.uyap.gov.tr/.
• http://www.cte.adalet.gov.tr/.
• http://www.prisonstudies.org/sites/default/files/resources/downloads/wppl_10.pdf.
• http://www.abgm.adalet.gov.tr/gundemanaliz/6-13subat2015/avrupa_cezaevleri.html.
• İbni Abdun, Çeviren: Lewy Prowençal, Seville Musülmane au debut du XII. Siecle, Paris, 1947.
• İbnü’t Talla, Akziyetü Resülillah (nşr. M. Ziyaurrrahman el- A’zami), Beyrut, 1982.
• İçel Kayıhan, Akıncı Füsun Sokullu, Özgenç İzzet, Sözüer Adem, Mahmutoğlu S. Fatih,
• Ünver Yener, Yaptırım Teorisi, Beta Yayınları, İstanbul, 2000.
• İnce Hüseyin, Kısa Süreli Hürriyeti Bağlayıcı Cezalara Seçenek Yaptırımlar, Seçkin Yayınları, Ankara, 2007.
• İsveç’te Cezaevleri Kapanıyor, http://www.milliyet.com.tr/isvec-te-cezaevleri kapaniyor/dunya/detay/1793566/default.htm.
• Karaman Hayreddin, Mukayeseli İslam Hukuku, Nesil Yayınları.
• Kodaman Bayram, Osmanlı Devleti’nin Yükseliş ve Çöküş Sebeplerine Genel Bakış, Süleyman Demiral Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16, Aralık 2007.
• Konan Belkıs, Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Hukuki Durumuna İlişkin Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 64, Sayı: 1, 2015.
• Kurtaran Uğur, Osmanlı İmparatorluğu’nda Millet Sistemi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 8, Sonbahar 2011.
• Muhammed bin Cerir Taberi, Tarihu’l -Ümem ve’l-Muluk, Yay. De Gogje ve Ötekiler, Leiden 1879-1901.
• Nesai, Sarık, 2.
• Önder Ayhan, Ceza Hukuku Dersleri, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1992.
• Reşit Mustafa, Mufassal Ceza Kanunu, İstanbul, 1341 (Eski Yazı).
• Rosenthal Franz, İslam’da Özgürlük Kavramı, Çeviren: Vecdi Akyüz, Ayışığıkitapları, İstanbul, 2000.
• Sarıhan Şenal, Cezaevi Gerçeği, (I), in: Cumhuriyet, 13.01.2000 tarihli nüsha.
• Shain İbni, Book of Comfort, ed. I. Oberman, New Haven- Paris, 1933.
• Şekerci Osman, İslam Ceza Hukukunda Ta’zir Suçları ve Cezaları, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul, 1996. Tirmizi, Diyat, 20.
• Udeh Abdulkadir, Seküler Ceza Hukuku Kurumlarıyla Mukayeseli İslam Ceza HukukuGenel Hükümler, Mütercim: Ali Şafak, Kayıhan Yayınları, 2. Baskı, Cilt: 1, İstanbul, 2012.
• Yazır Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Yayıncılık, Cilt: 6 ve 8, İstanbul, 2011.
• Yılmaz Metin, “İslam Tarihinin İlk Üç Asrında Hapishanelere ve Mahkumların Durumlarına İnsan Hakları Bağlamında Genel Bir Bakış”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 12-13, 2001.
• Zimbardo Philip, Craig Haney, W. Curtis Banks, “Tutuk Evi - Bir Deney”, Çeviren: Ali Dönmez, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/514/6414.pdf.