5555 SAYILI YENİ VAKIFLAR KANUNU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Year 2007, Volume: 2 Issue: 1-2, 139 - 234, 30.06.2007

Demet Özdamar Senem Ermumcu , Mertkan Uçkan

Abstract

Son yıllarda çıkarılan "Avrupa Birliği'ne uyum yasaları ile birçok alanda olduğu gibi, "dernekler" ve "vakıflar hukuku" alanında da, gerek "şekil", gerekse"esas" açısından, önemli değişiklikler öngöıülmüştür. Son olarak, "Avrupa Birliği'nin 9. Uyum Paketi" içinde yer alan, 5555 sayılı Yeni Vakıflar Kanunu, 09.11.2006 tarihinde, TBMM tarafından kabul edilmiş ; ancak, Cumhurbaşkanı tarafından,"yeni düzenlemeyle cemaat vakıflarına Lozan Antlaşması ve Medeni Kanun'da çizilen sınırların dışında haklar tanındığı ve ayrıca bu düzenlemenin birçok açıdan ulusal çıkarlarla bağdaşmadığı'" gerekçeleriyle, 29.11.2006 tarihinde meclise geri gönderilmiştir. TBMM Adalet Komisyonu da; Cumhurbaşkam'mn geri gönderdiği bu Kanunu aynen, hiçbir değişiklik yapmadan tekrar kabul etmiştir .

Keywords

Yeni Vakıflar Kanunu, Mazbut Vakıflar, Mülhak Vakıflar, Cemaat Vakıfları, Vakıf Malları, Hayrat Taşınmazlar, Akar Cinsinden Mallar, Taviz Bedeli, Vakıf Eski Eserler, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Vakıflar Meclisi, Esnaf Vakıfları

An Evaluation on The New Foundations Law No. 5555

Abstract

With the "harmonization laws with the European Union" enacted in recent years, as in many areas, important changes have been envisaged in terms of both "form" and "substance" in the field of "associations" and "foundation law". Finally, the New Foundations Law No. 5555, included in the "9th Harmonization Package of the European Union", was accepted by the TBMM on 09.11.2006; however, it was sent back to the TBMM by the President on 29.11.2006 on the grounds that "with the new regulation, community foundations were granted rights outside the boundaries drawn in the Treaty of Lausanne and the Civil Code and that this regulation was also incompatible with national interests in many respects". The TBMM Justice Committee also accepted this Law sent back by the President as is, without any changes.

Keywords

The New Foundations Law No. 5555

References

• AKİPEK, Jale G/AKINTÜRK, Turgut: Türk Medeni Hukuku, Yeni Medeni KanunaUyarlanmış, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, C.I, 4.B., (Betabasım), İstanbul 2002.
• AKYILDIZ, Ali: "Vakıflar Kanununun Getirdikleri ve Götürdükleri", Türk Hukuk Dergisi,Kasım 2006, S.116, s.4 vd.
• ARKAN, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, 7.B., (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Yayın No:404), Arıkara 2004.
• AVCI, M. Ö7giir: Türk Medeni Kanununa Göre Vakıf Yönetim Organı, (Beta Yayınevi),İstanbul 2006.
• BERKİ, Ali Himmet: Vakfa Dair Yazılan Eserlerle, Vakfiye ve Benzeri Vesikalarda Geçen Istılah ve Tabirler, (Doğuş Matbaası), Ankara 1966.
• BERKİ, Ali Himmet: Vakıflar (vakıf müessesesi insanların düşünebildikleri hukuki müesseselerin en hayırlısıdır), Bazı ilave ve tashihlerle ikinci tab'ı, (Aydınlık Basımevi), İstanbul 1946.
• BERKİ, Ali Himmet: Vakıflar, (İkinci Kitap, Medeni Kanun' da 'Tesis" ve Vakıflar KanunuHükümleri), l.B., (Nur Matbaası), Ankara 1950.
• BİLGE, Necip: Hukuk Başlangıcı, Hukukun Temel Kavram ve Kurumlan, (TurhanKitabevi), 10.B., Ankara 1995.
• CEMAL, Ekrem: Vakıflar, (Cihan Kitaphanesi), İstanbul 1935.
• CİN, Turgay: "83.Yılında Lozan ve Batı Trakya Gerçeği", İzmir Barosu Dergisi, Y.71, S.4, Ekim 2006, s.163 vd. (Lomn).
• CİN, Turgay: "Batı Trakya Türkleıinin Türkiye'de Acil Çözüm Bekleyen En ÖnemliSorunlari", http://bomova.ege.edu.tr/-cin/eser.html ( e.t.13.12.2006).
• CİN, Turgay: "Yunan Vatandaşlık Yasasına Göre Yunan Asıllılığının (Vatandaşlılığının)Kazanılması", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, İzmir 2003; ayrıca :http://bomova.ege.edu.tr/ -cin/ eser.htrnl (e.t.13.12.2006).
• CİN, Turgay: "Yunanistan' da Milli Kimlik Anlayışının Hukuki Boyutları ve En Temel Bir İnsan Haklan İhlali Örneği", İzmir Barosu Dergisi, Y:71, Temmuz 2006, Sayı: 3, s.142 vd.
• CİN, Turgay: 'Türk-Yunan İlişkilerinde Ege Sorunları Ve Avrupa Birliği",http://bomova.ege.edu.tr/-cin/eser.htrnl (e.t.13.12.2006).
• CİN, Turgay: Yunanistan'daki Müslüman Türk Azınlığın Din ve Vicdan Özgürlüğü,(Başmüftülük ve Müftülükler Sorunu), (Seçkin), Ankara 2003.
• ÇELİKEL, Aysel/GELGEL (ÖZTEKİN) Günseli: Yabancılar Hukuku, (BetaB), İstanbul 2004.
• DALAMANLI, Lütfi: Medeni Hukuk Davaları, Ankara 1968.
• DEMİR, İlhan: Yeni Vakıfların Temel Kitabı, (Matsa Basımevi), Ankara 2005.
• DOĞAN, Murat: Vakıflarda Mal Varlığı, (Seçkin Yayınevi), Ankara 2000.
• DOĞAN, Murat: Medeni Kanunun Belli Bir Cemaat Mensuplarını Destekleme Amacıyla Vakıf Kurulamayacağı Hükmü Üzerine Bir Değerlendirme, Erciyes Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S.1 (Detay Yayıncılık),Ankara 2006.
• DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan: Türk Özel Hukuku, C.11, Kişiler Hukuku, (FilizKitabevi), İstanbul 2006.
• DURAL, Mustafa/SARI, Suat: Türk Özel Hukuku, C.I, Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümler, (Filiz Kitabevi), İstanbul 2005.
• EBERLE, Robert: Die Behandlung der Stiftungen im schweizerischen Recht, (lnauguralDissertation zur Erlangung der Doktorwürde der hohen juristischen Fakultaet der Universitaet Bem), (Gedruckt bei Staempfli&Cie), Bem 1929.
• ERTAŞ, Şeref: "Osmanlı'da Mülkiyet, Yaşama ve İnanç Özgürlüğü", Prof.Dr. İrfanBAŞTUĞ Armağanı, (Yayınlayan: Prof.Dr. Bahri ÖZfÜRK), (Seçkin Yayınlan), Ankara 2001, s.59 vd.
• FAESSLER, Franz: Die Stiftung Ried in Appenzell, (Inaugural-Dissertation zur Erlangung der Doktorwürde der hohen juristischen Fakultaet der Universitaet Bem), (Druck der Genossenschaft-Buchdnıckerei), Appenzel 1927.
• GÖKTÜRK, Hüseyin Avni: Türk Medeni Hukuku, Birinci Kitap, Şahsın Hukuku (Kişiler Hukuku), 3.B., Ankara 1954.
• ;GÖZLER, Kemal: Anayasa Hukukuna Giriş, Genel Esaslar ve Türk Anayasa Hukuku, 5.B., (Ekin Kitabevi), Bursa 2004.
• GÜNERİ, Hasan: Türk Medeni Kanunu Açısından Vakıfta Amaç Kavramı ve AmacınaGöre Vakıf Türleri, (Sevinç Matbaası), Ankara 1976.
• HAERTL, Peter: Ist das Stiftungsrecht reformbedürftig?, Eine Vergleichende Untersuchung der Landesstiftungsgesetze unter Berücksichtigung der Stiftungspraxis bei den staatlichen Stiftungsgenehmigungs- und -aufsichtsbehörden, l.Autl, (NomosVerlagsgesellschaft) Baden-Baden 1990, s.78 vd.
• HATEMİ, Hüseyin: Medeni Hukuk Tüzel Kişileri, C.I, (Sulhi Garan Matbaası Koll.Şti.),İstanbul 1979.
• HATEMİ, Hüseyin: Cemaat Vakıfları Konusunda Düşünceler, Prof. Dr. Ergun Özsunay'aArmağan, İstanbul 2004.
• HEINI, Anton/PORTMANN, Wolfgang/SEEMANN, Matthias: Das Schweizerische Vereinsrecht, Band 11/5. der Buchreihe Schweizerisches Privatrecht, hrsg von TERCIER, Pierre; 3. Aufl., (Helbing,&Lichtenhahn Verlag), Basel 2005.
• HİLMİ, Ömer Karinabacmade/SUNGURBEY, İsmet: Eski Vakıfların Temel Kitabı,(Sulhi Garan Matbaası Varisleri Koll-Şt.), İstanbul 1978.
• İMAMOĞLU, M. Altuğ: Azınlık Vakıfları ve Yabancıların Taşınmaz Edinimleri, (YazıtYayıncılık), Ankara 2006.
• İŞERİ, Ahmet: Türk Medeni Kanunu'na Göre Vakıf (Tesis), (Sevinç Matbaası), Ankara 1968.
• İŞERİ, Ahmet: Türk Medeni Kanuna Göre Kurulan Vakıflar Hakkında Tüzük ve İlgili Hazırlık Çalışmaları, (Sevinç Matbaası), Ankara 1972.
• İŞERİ, Ahmet/AKÜNAL, Teoman/fEZEL, Adnan/BAYRAKERİ, Ferudun: Türkiye'de Medeni Kanuna Göre Kurulmuş Vakıflar ve Sorunları, (1926-1973), (Vehbi Koç Vakfı Yayınlan, No:l), 1975.
• KAÇAK, Nazif: Yeni İçtihatlarla Yeni Türk Medeni Kanunu, (Seçkin), Ankara 2004.
• KAPLAN, Yavuz: "Anayasa Mahkemesinin 2003no Esas Sayılı İptal Kararı ve 5444 Sayılı Kanun Işığında Yabancıların Türkiye' de Taşınmaz Mal ve Sınırlı Ayni Hak Edinmeleri", Erzincan Üniv. Hukuk Fak. Dergisi, Atatürk'ün 125. Doğum Yılına Armağan, C.X, S.3-4, Y2006, Erzincan, Aralık-2006, s.350 vd.
• KÖPRÜLÜ, Bülent: Evvelki Hukukumuzda Vakıf Nev'iyyetleri ve İcareteynli Vakıflar, (İsmail Akgün Matbaası), İstanbul 1952.
• OCAK, Nazmi: "Vakıf Çeşitleri ve Ticari İşletme İşleten Vakıfların Tacir Sıfatı", Selçuk Üniv. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Şakir Berki'ye Armağan, C.5, 1996, S.1-2, s.247 vd.
• OĞUZMAN, M. KemaJ/ OKTAY, Saibe/ SELİÇİ, Özer: Kişiler Hukuku (Gerçek ve- Tüzel Kişiler), 7.B., (Filiz Kitabevi), İstanbul 2002.
• ÖZDAMAR/ERTÜRK/fÜRK/İKİZLER/ÇAĞIRGAN/DEĞER: 5253 Sayılı YeniDernekler Kanunu ve İlgili Mevzuat, (Kartal Yayınevi), Ankara 2006.
• ÖZTAN, Bilge: Tüzel Kişiler, 4.B., (Turhan Kitabevi), Ankara 2001.
• ÖZTAN, Bilge: Medeni Hukuk Tüzel Kişilerinde Organ Kavramı ve Organın Fiillerinden Doğan Sorumluluk, (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınlan, No:272), Ankara 1970.
• PEMBEÇİÇEK, Fuat: Türk Hukukunda Ticari İşletme Kavramı ve Ticari İşletme İşleten Vakıflar, ( Adalet Yayınevi), Ankara 1999.
• REICHERT, Bernhard: Handbuch Vereins- und Verbandsrecht, 10. Aufl., München,(Neuwied Luchterhand) 2005.
• REYNA, Yuda/ZONANA, Ester Moreno: Son Yasal Düzenlemelere Göre Cemaat Vakıftan, (Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın AŞ.), İstanbul 2003.
• SCHWEİZER, Kurt: Rechtliche Grundlagen der Anwartschaft auf eine Stiftungsleitung in der beruflichen Vorsorge, Ermessensleitungen, abaenderbare Leistungen, Sozialplanleistungen un aehnliche Leistungsprobleme (Dissertation der Rechts- undstaatswissenschaftlichen Fakultaet der Universitaet Zürich zur Erlangung der Würde eines Doktors der Rechtswissenschaft), Schulthess Polygraphischer Verlag AG; Zürich 1985.
• SEİFART, Werner: Handbuch des Stiftungsrechts, C.H. Beck'sche Verlagsbuchhandlung, München 1987.
• SEZER, Sema: ''Belgeleriyle Arestis Davası ve Kıbns'ta Yağmalanan Türk Vakıf Mallan", http://www.asam.org.tr/temp/temp302.pdf. (e.t.25.05.2007).
• SEZER, Sema/ATUN, Ata: "Maraş'ı Artık Kimse Veremez ... "(Cumhuriyet Strateji - 20 Şubat 2005); www.ulit.org, ULİT (Ege Üniv. Uluslar arası İlişkiler Topluluğu), Y2, S.5, Uluslar arası İlişkiler Dosyası, Mart-Nisan 2006.
• SUNGURBEY, İsmet: Medeni Hukukun Temel Sorunları, (Adalet Yayınevi), Ankara 2003.
• SUNGURBEY, İsmet: Eski Vakıfların Yeni Sorunları, (Yazarın bundan önceki kitaplarına kimi eklerle), (T.C. Maltepe Üniversitesi Yayınlan, No:11; Hukuk Fak. Yayınlan No:3), İstanbul 2001.
• URAL, Engin: Vakıflar (Türkiye Kalkınma Vakfı Yayını), Ankara 1977.
• WIGET, Niklaus: Glaeubigerschutz bei nichtigen Farnilienstiftungen, (Dissertation der Rechts- und staatswissenschaftlichen Fakultaet der Universitaet Zürich), (Schulthess PolygraphischerVerlagAG), Zürich 1972.
• YILMAZ, Ejder: Hukuk Sözlüğü, 6.B., (Yetkin), Ankara 2001.
• ZEVKLİLER, Aydın/ACABEY, Beşir/ GÖKYAYLA, Emre: Medeni Hukuk, 6.B., (Seçkin), Ankara 2000.
• ZEVKLİLER, Aydın/HAVUTÇU, Ayşe: Medeni Hukuk, Temel Bilgiler, 5.B., (Seçkin) ,Ankara 2005.
• 20 Cumhuriyet Yılında Vakıflar, T.C. Vakıflar Umum Müdürlüğü), (Başvekalet Devlet Matbaası), Ankara 1943.
• Vakıflar Genel Müdürlüğü, 2006 Vakıf Medeniyeti Yılı ve Vakıflar Haftası Etkinlikleri Kitabı, Ankara 2007.
• Cumhuriyetten Önce ve Sonra Vakıflar, (Vakıflar Umum Müdürlüğü Neşriyatından), (Tarih Kongresi ve Sergisi Münasebile Türk Tarih Kuıumuna takdim edilen rapor), İstanbul 1937.
• http://www.agos.com tr/tr/arshiv/36/turgutozal.html ( e.t.1.11. 2006).
• http://www.agos.eom.tr/index.php?module=news&news_id=288 l&cat_id=l(e.t2.4.2007).
• http://agos.eom.tr/index.php?module=news&news_id=l&cat_id=l ( 12.04.2007).
• http://arsiv.sabah.com. tr/2005/03/25/dun107 .html ( e.t 17.5.2007).
• http://www.atonet.org.tr/turkce/bulten/bulten. php3 ?sira=47 4. ( e.t.1.11.2006).
• http://www.belgenet.com/yasa/k4771-y2.html ( e.t. 1.11.2006).
• http://www.darendehaber.com/a_article_ view.php?idx= 74. (e.t.1.11.2006).
• http://www.denetde.org.tr/gorus_degerlendirme.htm (e.t.2.4.2007).
• http://www.demekler.gov.tr/ _Demekler/W eb/Gozlern2.aspx?sayfaNo=363 ( e.t.1.11.2006).
• http://www.diyarbekir.net/cgi-bin/index.pl?mod=news;op=author_id;id=268 (e.t.1.11.2006).
• http://www.emlakcilarodasi.com/modules.php?name=News&:file=article&sid=65 (e.t.1.11.2006).
• http://www.habersutun.com/ (e.t.3.4.2007).
• http://www.haberler.com (e.t.3.4.2007).
• http://www.habersutun.com/. (e.t 3.4.2007).
• http:/ /www.hyetert.com/yazi.asp?s= 1 ( e.t. 1.11.2006).
• http://www.cankaya.gov.tr ( e.t.3.4.2007).
• http://makalearsivi.sitemynet.com/vakitlar/id2.htm(e.t.1.ll.2006).
• http://www.memurlar.net/haber/23680/. (e.t.1.11.2006).
• ttp://www.milliyet.com. tr(e.t.06.12.2006).
• http://www.radikal.eom.tr/haber.php?habemo=l56536 (e.t.1.11.2006).
• http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t= 7283 ( e.t.1.11 .2006).
• http://www.referansgazetesi.com/ (e.t.3.4.2007).
• http://www.siviltoplum.eom.tr/?ynt=icerikdetay&icerik=70&id=591 (e.t.2.4.2007).
• http://www.suatballar.av.trNakitlarKanunuTasarisiUzerineDusunceler.html. ( e.t.1.11.2006).
• http://www.tbbm.gov.tr, (e.t.3.4.2007).
• http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donern22/yil01/ss1239m.htm (e.t. 17.11.2006).
• http://www.tesev.org.tr/TESEV _ %20vakitlargorus.doc (e.t.1.11.2006).
• http://www.tusev.org.tr/user:files/imageNak%C4%B ltlar_ %20Kanunu_ vetomatrix. (e.t.2.4.2007).
• http://www.unyeiibfcom/modules.php?name=News&:file=article&sid=l2 (e.t.17.5.2007).
• http://www.yenisafak.eom.tr/yazarlar/?t=28.09.2006&y=HuseyinHaterni, (e.t.1.11.2006).