TERÖRİZM OLGUSUNA ELEŞTİREL REALİZM PERSPEKTİFİNDEN DALGA PARÇACIK İKİLİĞİ ARACILIĞIYLA ONTOLOJİK BAKIŞ

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 2, 80 - 101, 29.07.2022

Hüseyin Sürücü

https://doi.org/10.18354/esam.1104788

Cited By: 1

Öz

Çalışma, ortak bir terör ve terörizm tanımının yapılamamasınının nedenlerinden biri olarak olguya ontolojik bakış açısıyla yaklaşılmadığını iddia etmektedir. Çünkü teröre maruz kalanlar (gözlemci) olguyu kendi pencerelerinden tanımlamaya gitmiştir. Bu nedenle çalışma odak noktasını terörizm olgusunun değişmeyen tarafları olarak belirleyerek olgunun ontolojik tanımının oluşturulmasına katkı sağlamak hedefindedir. Bu amaçla Rapoport’un modern terörizmi incelediği dalga modeli seçilmiştir. Dalga modeli üzerinden ontolojik bir tanıma ulaşmak için bütünsel bir bakışı sağlamak amacıyla eleştirel realizmden ve gözlemlemcinin göreceliği açısından kuantum teorisinin dalga-parçacık ikiliğinden yararlanılmıştır. Çünkü dalga modeli incelendiğinde Rapoport olgunun açıklanmasına yönelik hem eleştirel realizm hem de kuantum teorisi açısından ipuçları vermektedir. Böylelikle üç hedefe ulaşılmak istenmiştir. Birincisi; Prozorov’un kuantumun sosyal bilimlerde kullanılması yönünde yaptığı eleştirilerden kaçınmak; ikincisi, olgunun ontolojik açıdan tanımını yapmak ve üçüncüsü ise ontolojik anlamda bilimin birliğine katkı vermektir.

Anahtar Kelimeler

Terör, Terörizm, Eleştirel Realizm, Dalga/Parçacık İkiliği, Bilimin Birliği

Kaynakça

• Albert, M., ve Bathon, F. M. (2020), "Quantum and systems theory in world society: Not brothers and sisters but relatives still?" , Security Dialogue, 51(5): 434-449. https://doi.org/10.1177/0967010619897874
• Archer, M. S. (2000), Being human: The problem of agency (Cambridge: Cambridge University Press).
• Archer, M. S. (2010), "Routine, Reflexivity, and Realism" , Sociological Theory, 28(3): 272-303. https://doi.org/10.1111/j.1467-9558.2010.01375.x
• Ashby, W. R. (1962), "Principles of the self-organizing system", Foerster H. V. ve Jr. G. W. Zopf (Ed.), Principles of Self-Organization: Transaction of the Univerity of Illinois Symposium (New York: Pergamon Press): 255-278.
• Badiou, A. (2022), The Immanence of Truths Being and Event III. (Bloomsbury Publishing Plc.) (Çev. K. Reinhard ve S. Spitzer).
• Bhaskar, R. (2017), İnsan Bilimlerinin Felsefi Eleştirisi: Natüralizmin Olanaklılığı ( Ankara: Nika Yayınevi) ( Çev. V. S. Öğütle).
• Bhaskar, R. (2018), Gerçekçi Bilim Teorisi (Ankara: Akılçelen Kitaplar).
• Brzezinski, Z. (1998), Büyük Satranç Tahtası (İstanbul: Sabah Kitapçılık).
• Brzezinski, Z. (2005), Tercih: Küresel Hakimiyet mi Küresel Liderlik mi? (İstanbul: İnkılap Kitabevi).
• Byrne, D. (1998), Complexity Theory and The Social Sciences: An Introduction (London: Routledge).
• Chailand, G. ve A. Blin (2007), "From 1968 to Radical Islam" G. Chailand & A. Blin (Ed.), The History of Terrorism: From Antiquity to Al Qaeda (Berkeley: University of California Press).
• Cilliers, P. (1998), Complexity and Postmodernism: Understanding complex systems (London: Routledge).
• Cohen, E. A. (2004), "History and the Hyperpower", Foreign Affairs, 83(4): 49-63. https://doi.org/10.2307/20034046
• Coles, P. J., Kaniewski, J., ve Wehner, S. (2014), "Equivalence of wave–particle duality to entropic uncertainty", Nature Communications, 5(1): 5814. https://doi.org/10.1038/ncomms6814
• Dunne, T. (2003), "Society and Hierarchy in International Relations", International Relations, 17(3): 303-320. https://doi.org/10.1177/00471178030173004
• Ekşioğlu Emir. (2014), "Pol Pot’un Ölüm Tarlaları", Radikal Gazetesi İnternet Sayfası. http://www.radikal.com.tr/hayat/pol-potun-olum-tarlalari-1186748/ (06.07.2016).
• Emirbayer, M., ve A. Mische (1998), "What Is Agency?", American Journal of Sociology, 103(4): 962-1023. https://doi.org/10.1086/231294
• Forst, B. (2009), Terrorism, Crime and Public Policy (New York:Cambridge University Press).
• Forster, T. (2012). "The Khmer Rouge and the Crime of Genocide. Issues of Genocidal Intent With Regard to the Khmer Rouge Mass Atrocities" (Berne: University of Berne).
• Gabriel, M. (2015). Why the world does not exist (Cambridge: Polity Press).
• Goertz, G. (2006). Social science concepts: A user’s guide (Princeton: Princeton University Press).
• Huntington, S. P. (2010), "Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması" (İstanbul: Okuyan Us Yayıncılık) (Çev. M. Turhan ve Y. Z. C. Soydemir).
• Illınois Legıslative Investigating Commission,. (1976), “Ku Klux Klan: A Report to the Illinois General Assembly" (Chicago: The Illinois Legislative Investigating Commission).
• Jervis, R. (1968), "Hypotheses on Misperception", World Politics, 20(3): 454-479. https://doi.org/10.2307/2009777
• Joose, P. (2017), "Leaderless Resistance and the Loneliness of Lone Wolves: Exploring the Rhetorical Dynamics of Lone Actor Violence", Terrorism and Political Violence, 29(1): 52-78.
• Kaplan, J. (1997), "Leaderless Resistance", Terrorism and Political Violence, 9(3): 80-95.
• Kaplan, J. (2012), Terrorist groups and the new tribalism: Terrorism’s Fifth Wave (London: Routledge).
• Kaplan, J. ve C. P., Costa (2015), "The Islamic State and the New Tribalism", Terrorism and Political Violence, 27(5): 926-969. https://doi.org/10.1080/09546553.2015.1094306
• Kongar, E. (2003, Kasım 24), "Beşinci Terör Dalgası: Soğuk Savaş Kalıntısı Örgütler" (İstanbul: Cumhuriyet Gazetesi): 3.
• Krauthammer, C. (1990), "The Unipolar Moment", Foreign Affairs, 70(1): 23-33.
• Laqueur, W. (2002), A History of Terrorism (3.bs) (London: Transaction Publishers).
• Marshall, I. ve D. Zohar (2020). Kim Korkar Schrödinger’in Kedisinden? A’dan Z’ye Yeni Bilimin Rehberi (İstanbul: Ayrıntı Yayınları) (Çev. Orhan Düz).
• Marshall, P. (2003), Anarşizmin Tarihi: İmkansızı İstemek (Ankara: İmge Kitabevi) (Çev.Y. Alogan).
• Mengüşoğlu, T (1968), Felsefeye Giriş (2. bs.) (İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları).
• Nassar, J. R. (2005), Globalization &Terrorism: The Migration of Dreams and Nightmares (Maryland: Rowman & Littlefield Publishers Inc.).
• Nedal, D. (2011), "On ‘Theorising Terrorism’: A Reply to Colin Wight", International Relations, 25(2): 263-266. https://doi.org/10.1177/0047117811404447
• Neocleous, M. (2014), Devleti Tahayyül Etmek (Ankara: Notabene) (Çev. Akın Sarı).
• Nye, J. S., ve D. A. Welch (2010), Küresel Çatışmayı ve İşbirliğini Anlamak (İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) (Çev. R. Akman).
• Patomaki, H. ve C. Wight (2000), "After Postpositivism? The Promises of Critical Realism", International Studies Quarterly, 44(2): 213-237. https://doi.org/10.1111/0020-8833.00156
• Prigogine, I. ve I. Stengers (1996), Kaostan düzene: Insanın tabiatla yeni diyaloğu (İstanbul: İz Yayıncılık) (Çev. S. Demirci).
• Prozorov, S. (2022), "Otherwise than quantum", International Theory, 14(1): 159-168. https://doi.org/10.1017/S1752971921000051
• Ranstorp, M. (1996), "Terrorism in the Name of Religion", Journal of International Affairs, 50(1): 41-62.
• Rapoport, D. C. (2004), "The Four Waves of Modern Terrorism", Cronin, A. K. ve J. M. Ludes (Ed.), Attacking Terrorism: Elements of A Grand Strategy (Washington DC: Georgetown University Press): 46-73
• Rüstemova, S. (2006), Küresel Terörizm [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sander, O. (2013a), Siyasi Tarih (1918-1994) (22. bs.) (Ankara: İmge Kitabevi).
• Sander, O. (2013b), Siyasi tarih: Ilkçağlardan 1918’e (25. bs) (Ankara: İmge Kitabevi).
• Sedgwick, M. (2007), "Inspiration and the Origins of Global Waves of Terrorism", Studies in Conflict and Terrorism, 30(2): 97-112.
• Spruyt, H. (1996), The sovereign state and its competitors: An analysis of systems change (Princeton: Princeton Univ. Press).
• Stewart, S. (2014), "Jihadism in 2014: Defining the Movement" Stratfor. http://www.stratfor.com/weekly/jihadism-2014-defining-movement (20.07.2016).
• Sürücü, H. (2021), "Terörizm Olgusuna Schrödinger’in Kedisi Olarak Bakmak", Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13): 375-413.
• Tahko, T. E. (2021), Unity of Science (1. bs.) (London: Cambridge University Press). https://doi.org/10.1017/9781108581417
• The Staff Of The Klanwatch Project Of The Southern Poverty Law Center (2011), Ku Klux Klan: A History of Racism and Violence (6. bs.) (Alabama: The Southern Powerty Law Center).
• Toffler, A. (2008), Üçüncü Dalga (1. bs.) (İstanbul: Koridor Yayıncılık).
• Toye, J. (2013). "Keynes’in Kalkınma İktisadı için Önemi" F. Şenses (Ed.), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar (2. bs.) (İstanbul: İletişim Yayınları): 31-61).
• Türk, D. (2012), "Eleştirel Gerçekçilik Üzerine", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(3): 189-217.
• UCLA (2019), "David Rapoport" https://polisci.ucla.edu/content/david-rapoport (08.03.2019).
• Wallerstein, I. (2014), Dünya Sistemleri Analizi: Bir Giriş (3. bs.) (İstanbul: BGST Yayınları).
• Waltz, K. (1979), Theory of International Politics (London: Addison-Wesley Publishing Company).
• Wendt, A. (2015), Quantum mind and social science: Unifying physical and social ontology (Cambridge: Cambridge University Press).
• Wight, C. (2001), "The Continuity of Change, or a Change in Continuity?", International Studies Review, 3(1): 81-89. https://doi.org/10.1111/1521-9488.00226
• Wight, C. (2009), "Theorising Terrorism: The State, Structure and History", International Relations, 23(1): 99-106. https://doi.org/10.1177/0047117808100615
• Yalvaç, F. (2012), "Uluslararası İlişkiler Teorisindeki Temel Tartışmalar ve Eleştirel Gerçeklik" Arı, T. (Ed.), Uluslararası İlişkilerde Post-Modern Analizler-1 (Bursa: MKM Yayıncılık): 1-37).
• Yılmaz, S. (2007), 21’inci Yüzyılda Güvenlik ve İstihbarat (İstanbul: Milenyum Yayınları).
• Zohar, D. (2018), 21. Yüzyılda Liderlik (İstanbul:The Kitap) (Çev. İ. Haydaroğlu).