9-12 Ay Arası Çocuklarda Profilaktik Demir Desteğine Uyumun ve Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 1 - 6, 15.03.2025

Taha Metin , Muharrem Bostancı , Arzu Ekici

Abstract

Giriş: Demir eksikliği anemisi (DEA) tüm dünyada yaygın bir beslenme sorunu olmakla birlikte özellikle gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha sık görülmektedir. Demir eksikliği (DE) özellikle 6 ay–2 yaş arası süt çocuklarında ve ergenlik çağında aneminin en önemli nedenidir. Bu çalışmada, 6-12 ay arası çocuklarda uygulanan demir proflaksisinin ne oran da uyguladığını, uygun dozda uygulanıp uygulanmadığını ve ilaca uyumu azaltan etkenlerin değerlendirilmesi amaçlandı.

Yöntemler: Ocak 2020-Aralık 2020 tarihleri arasında 9 ay ile 12 ay arası sağlam çocuk polikliniğine başvuran çocuklar dâhil edildi. Çocuklardan rutin kan sayımı yapılarak demir profilaksisini kullanıp kullanmadıkları, beslenme alışkanlıkları ve demir desteğini nasıl kullandıkları araştırıldı. Elde ettiğimiz verileri çocukları anemi durumuna göre sınıflandırarak değerlendirdik.

Bulgular: Olguların 548’ine (%98,6) demir profilaksisinin önerildiği saptandı. Olguların 349’unun (%62,8) demir profilaksisini haftada üç günden fazla aldığını, 207’sinin (%37,2) ise haftada üçten az ya da hiç kullanmadığını tespit ettik. Tüm araştırmaya katılanlar içinde düzenli ve uygun dozda kullanım 556 çocuk içinde 193 çocukta (%34,7) idi. 363 (%65,3) çocuk ya düzensiz ya da düşük dozda demir desteği almaktadır. Demir proflaksisini düzenli kullanmayanlarda %61,6 oranında anemi tespit ederken, demir proflaksisini düzenli kullanan %38,4 anemi tespit ettik.

Sonuç: Demir profilaksisi hemen hemen bütün ailelere önerilmektedir. Ailelerin önemli bir kısmı demir desteğine çeşitli nedenlerden dolayı devam edememektedir. Bununla birlikte düzenli olarak kullananlarında önemli bir kısmı yetersiz dozda demir desteği almaktadır. Bu durumunda demir eksikliği anemisinin görülme sıklığını arttırmaktadır ve uygulanan demir proflaksisi desteğinin yetersiz kalmasına neden olmaktadır. Demir desteğinin başarılı olması için demir profilaksisini başlamanın yanında büyüyen çocuklarda uygun dozda kullanıldığına da dikkat etmek ve çocukları takipte tutmak gerekmektedir.

Keywords

Demir profilaksisi, süt çocukluğu, Yetersiz kullanım, Demir eksikliği anemisi

Evaluation of Compliance and Effectiveness of Prophylactic Iron Supplementation in Children Between 9-12 Months

Abstract

Introduction: Iron deficiency anemia (IDA) is a common nutritional problem worldwide, but it is more common in underdeveloped and developing countries. Iron deficiency (ID) is the most important cause of anemia, especially in infants aged 6 months to 2 years and in adolescence. This study aimed to evaluate the rate of iron prophylaxis applied to children aged 6 to 12 months, whether it was applied in the appropriate dose, and the factors that reduce compliance with the medication.

Methods: We included children aged 9 to 12 months who applied to the well-child clinic between January 2020 and December 2020. Routine blood counts were performed on the children to investigate whether they used iron prophylaxis, their nutritional habits, and how they used iron supplements. We evaluated the data we obtained by classifying the children according to their anaemia status.

Results: It was found that iron prophylaxis was recommended in 548 (98.6%) of the cases. We found that 349 (62.8%) cases took iron prophylaxis more than three days a week, while 207 (37.2%) used it less than three times a week or not at all. Regular and appropriate dose use was in 193 (34.7%) of 556 children among all participants in the study. 363 (65.3%) children received irregular or low-dose iron supplements. While we detected anaemia in 61.6% of those who did not use iron prophylaxis regularly, we detected anaemia in 38.4% of those who used iron prophylaxis regularly.

Conclusions: Iron prophylaxis is recommended for almost all families. A significant portion of families cannot continue iron supplementation for various reasons. However, a significant portion of those who use it regularly receive insufficient doses of iron supplementation. In this case, the incidence of iron deficiency anemia increases and the applied iron prophylaxis support becomes inadequate. In order for iron supplementation to be successful, it is necessary to start iron prophylaxis and to pay attention to the appropriate dose in growing children and to keep the children under follow-up.

Keywords

Iron prophylaxis, infancy, underuse, iron deficiency anemia

References

• WHO. Anaemia in Women and Children. Available online: https://www.who.int/data/gho/data/themes/topics/anaemia in women_and_children (Accessed on 6 October 2023).
• Sirdah MM, Yaghi A, Yaghi AR. Iron deficiency anemia among kindergarten children living in the marginalized areas of Gaza Strip, Palestine. Rev Bras Hematol Hemoter 2014;36(2):132-8.
• World Health Organization. The global prevalence of anaemia in 2011. World Health Organization, 2015. Available at: http://www.who.int/vmnis/anaemia (Accessed February 15, 2016).
• Lolascon A, Andolfo I, Russo R et al. Recommendations for diagnosis, treatment, and prevention of iron deficiency and iron deficiency anemia. Hemasphere 2024;15:8(7):e108.
• Thomas MS, Demirchyan A, Khachadourian V. How Effective Is Iron Supplementation During Pregnancy and Childhood in Reducing Anemia Among 6–59 Months Old Children in India? Front Public Health 2020;8:234.
• Martinez-Torres V, Torres N, Davis JA, Corrales-Medina FF. Anemia and Associated Risk Factors in Pediatric Patients. Pediatric Health Med Ther 2023;14:267-80.
• Mattiello V, Schmugge M, Hengartner H, von der Weid N, Renella R SPOG Pediatric Hematology Working Group. Diagnosis and management of iron deficiency in children with or without anemia: consensus recommendations of the SPOG Pediatric Hematology Working Group. Eur J Pediatr 2020;179:527-45.
• T.C. Saglik Bakanligi, Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Demir Gibi Türkiye Projesi Genelgesi. 2004.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, A., Türkiye, 12-23 aylık çocuklarda demir kullanım araştırması raporu. 2009.
• Çullas-İlarslan NE, Günay F, İleri TA, Elhan AE, Ertem M, Arsan S. Investigation of the frequency of iron insufficiency among infants in a population in which routine iron supplementation is implemented. Turk J Pediatr 2018;60(1):22-31.
• Cetinkaya F, Yıldırmak Y, Kutluk G. Severe iron-deficiency anemia among hospitalized young children in an urban hospital. Pediatr Hematol Oncol 2005;22(1):77-81.
• 12. Kilic FE, Küçükkelepçe O, Tanrıverdi H, Öz E, Almış H. Evaluation of iron prophylaxis in children aged 4-24 months. ADYÜ Sağlık Bilimleri Derg 2023;9(2):74-81.
• Pasricha SR, Hayes E, Kalumba K, Biggs BA. Effect of daily iron supplementation on health in children aged 4–23 months: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Lancet Glob Health 2013;1:e77–86
• Yalçın SS, Tezel B, Yurdakök K, et al. A community-based iron supplementation program, "Iron-Like Turkey", and the following prevalence of anemia among infants aged 12-23 months. Turk J Pediatr 2013;55(1):16-28.
• Agrawal S, Berggren KL, Marks E, Fox JH. Impact of high iron intake on cognition and neurodegeneration in humans and in animal models: a systematic review. Nutr Rev 2017; 75(6):456-70.
• Yurdakök, K, Temiz F, Yalçın SS, Gümrük F. Efficacy of daily and weekly iron supplementation on iron status in exclusively breast-fed infants. J Pediatr Hematol Oncol 2004;26(5):284-8.
• Fewtrell M, Bronsky J, Campony C, et al., Complementary feeding: a position paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2017;64(1):119-32.
• Eussen S, Alles M, Uijterschout L, Brus F, van der Horst -Graat J. Iron Intake and Status of Children Aged 6-36 Months in Europe: A Systematic Review. Ann Nutr Metab 2015;66(2-3):80-92.
• Korğalı EÜ, Cihan MK. Altı Ay-5 Yaş Arası Çocuklarda Demir Eksikliği ve Beslenme İlişkisinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg 2020;14:174-84.
• Kranjcec I, Stjepovic NM, Buljan D, et al. Management of Childhood Iron Deficiency Anemia in a Developed Country-A Multi-Center Experience from Croatia Diagnostics. Diagnostics (Basel) 2023;13:3607.
• Keats EC, Neufeld LM, Garrett GS, Mbuya MNN, Bhutta ZA. Improved micronutrient status and health outcomes in low- and middle-income countries following large-scale fortification: evidence from a systematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr 2019;109:1696-708.