UŞAK ŞEHİR MERKEZİNİN NÜFUS YAPISI (1831-1842)

Year 2019, Volume: 2 Issue: 2, 6 - 24, 29.11.2019

Mustafa Gençoğlu Kader Akkaya

Abstract

Bu makalede 1831-1842 yılları arasında Uşak şehir
merkezinin nüfus yapısı incelenmektedir. Uşak, o dönemde Kütahya sancağına
bağlı bir kazaydı. Bu araştırma, Osmanlı Arşivlerinde yer alan dört nüfus
defterine dayanmaktadır. İlk olarak, bu kayıtlar Osmanlı Türkçesinden Türkçeye
çevrilmiş ve kayıtlardaki veriler Access Veri Tabanına kaydedilmiştir. Daha
sonra bu veriler, sorgulama yöntemi ile incelenmeye çalışılmıştır. Böylece şehrin
nüfus yapısı tablolar ve grafiklerle analitik olarak değerlendirilmiştir. Nüfus
defterlerinde sadece erkeklerin kayıtlı olması, nüfus yapısına dair kapsamı
daraltmış, özellikle cinsiyet özelliklerinin belirlenmesinin önüne geçmiştir.
Dolayısıyla verilerin elverdiği ölçüde nüfustaki değişim, yaş, doğum ve ölüm
oranları incelenerek kent merkezinin nüfus yapısı belirlenmeye çalışılmıştır. 

Keywords

Uşak, Osmanlı Nüfus Sayımları

References

• BOA.NFS.d., 01553BOA.NFS.d., 01641BOA.NFS.d., 01644BOA.NFS.d., 01645BOA.NFS.d., 01647
• AKKAYA, Kader (2019), Uşak Şehir Merkezinin Nüfus Özellikleri (1831-1842), Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak.AYDIN, Mahir (1990), “Sultan II. Mahmud Döneminde Yapılan Nüfus Tahrirleri”, Sultan II. Mahmud ve Reformları Semineri (28-30 Haziran 1989), İstanbul, s.81-106BEHAR, Cem (2000), Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türkiye’nin Nüfusu 1500-1927, Tarihi İstatistikler Dizisi, C. II, Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, Ankara.Cumhuriyetin 50.Yılında Uşak 1973 İl Yıllığı (1973), UŞAK Valiliği, İzmir: Ticaret Matbacılık.ÇAKIR, İ. Ethem (2012), “Uşak Kazâsı (1676 Tarihli Avârız Defterine Göre)”, OTAM, s. 27-47.ÇAKMAK, Biray (2014), “Uşak Kazası’nda Mekânın Mülkî-İdarî-Askerî-Adlî-Ticarî Organizasyonu ve Mülkî Nahiyelerin Yönetimi (1870-1908)”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C. 31, S. 2, s. 47-76.ELİBOL, Numan (2007), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Nüfus Meselesi ve Demografi Araştırmaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 12, S.2, s. 135-160.Evliya Çelebi (1935), Seyahatname Anadolu, Suriye, Hicaz 1671-1672, C. 9, İstanbul: Devlet Matbaası.GÖKÇE, Turan (2002), “Tahrir Defterlerine Göre XVI. Yüzyılda Uşak Kazâsı Kır İskân Yerleri ve Nüfus”, XIII. Türk Tarih Kongresi (4-8 Ekim 1999-Ankara), C. 3, s. 1365-1387.KARAL, Enver Ziya. (1995), Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, Ankara: T.C Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.KARAYAMAN, Mehmet. (2010), Kuvâ-yı Milliye ve Milli Mücadele’nin Örgütlenişinin 90. Yılı Uşak’ta Kuvâ-yı Milliye, 2. baskı, Uşak: Uşak Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını.KARPAT, Kemal. (2010), Osmanlı Nüfusu (1830-1914), çev., Bahar Tırnakçı, 2. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları, KOÇ, Yunus (2013) “Ömer Lütfi Barkan’ın Tarihsel Demografi Çalışmalarına Katkısı ve Klasik Dönem Osmanlı Nüfus Tarihinin Sorunları”, Bilig, S. 65, s. 177-202.ÖZAV, Lütfi ve ÇAKMAK, Biray (2001), “Uşak Şehir Nüfusunun Tarihi Gelişimi”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 2, s. 137-148.ÖZDEĞER, Mehtap (2002), “19. Yüzyılda Uşak Şehrinde Ekonomik ve Sosyal Hayat”, Türk Dünyası Araştırmaları, S. 140, s. 92-116.ÖZDEĞER, Mehtap (2012), “Uşak”, TDVİA, C.42, s. 222-226.TANDOĞAN, Alaettin (1998), Demografik Temel Kavramlar ve Türkiye Nüfusu, Trabzon: Lega Kitabevi.TUTSAK, Sadiye (1994),"Uşak Kazasında Mülki Taksimatın Gelişimi", Tarih İncelemeleri Dergisi, S. IX, İzmir: 309-325.TÜMER, Haşim (1971), Uşak Tarihi, İstanbul: Gün Matbaası.YÜKSEL, Hasan (2006), “Osmanlı’da Modern Anlamda Yapılan İlk Nüfus Sayımına Göre Divriği’nin Demografik Yapısı”, Nüfusbilim Dergisi, S. 28-29, s. 73-79.