MİR HAMZA SEYYİD NİGÂRÎ ŞİİRİNDE ATTAR VE MEVLÂNÂ ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 18, 30.03.2024

Nezaket Memmedli

https://doi.org/10.58659/estad.1398283

Öz

19.Asır Türk Tasavvuf Edebiyatının kendine özgü uslubu ile çağdaşları arasında seçilen temsilcisi Mir Hamza Seyyid Nigâri arkasında zengin edebi miras bırakmıştır. Şair kendinden önce yaranan klasik Divan şiirine, tasavvufi edebiyata derinden hâkim olmuş ve eserlerinde klasik şairlerin isimlerini anmış, onların eserlerinden örnekler vermiştir. Özellikle, tasavvuf edebiyatının kurucu şahsiyetleri olan Şeyh Feridüddin Attar ve Mevlânâ Celalettin Rumi şiiri Mir Hamza′nın başlıca ilham kaynaklarından olmuştur. Makalemizde Nigâri, Attar ve Mevlânâ eserlerinden karşılaştırmalı örneklerle bu bağlantıları ele almaya çalıştık

Anahtar Kelimeler

Nigâri, Attar, Mevlânâ, Tasavvuf, Şiir

Kaynakça

• AGABALİ, Fahrettin (2015). Huma-yı Arş, (haz: Mehmet Rıhtım) Bakü: Nurlar.
• BAYRAM, Pervane (2001). “Karabağlı Seyyid Mir Hamza Nigâri’nin hayatı ve eserleri”, Filologiya meseleleri dergisi, no 2, ss.156-161.
• BİLGİN, A. Azmi (2007). “Nigâri”. İslâm Ansiklopedisi, 33.cilt, ss. 85-87.
• BİLGİN, Azmi (2003). Divân-ı Seyyid Nigârî, Kule İletişim Hizmetleri, İstanbul.
• EFENDİ, Nesrullah (1979). Veliler Başbuğu Şah-i Nakşibend. Haz: Mehmet Şevket Eyci, Buhara yayınevi.
• FORUZANFER, Bediüzzaman (1383). Kolliyat-e Divan-e Şems Tebrizi ez göftar-e Mevlânâ Celâleddîn Mehemmed Belhi, Tahran.
• HAKVERDİOĞLU, Metin (2022). Nigarname, İstanbul: Sonçağ Yayıncılık.
• ILDIRAR, Mehmet; ÇAĞIL, Ahmet (1986). Seyyid Abdülhakim El Hüseyni (Gavs-ı Bilvanisi) Ve Nakşibendî Tarikatı, Rehber matbaası.
• KÖÇERLİ, Firidun Bey (1982). Azerbaycan Edebiyatı Tarihi, 2.cilt, Bakü.
• MEMMEDLİ, Nezaket (2003). “Şeyh Feridüddin Attârın Mantıku’t-Tayr eseri hakkında”, Elmi Araştırmalar, Baku, 2003, ss.114-156.
• MEMMEDLİ, Nezaket (2007). “Attâr ve Mevlânâ eneneleri Seyyid Nigârî yaradıcılığında”, İlim gazetesi, 2007, 12-24 Aralık sayları.
• MEMMEDLİ, Nezaket (2010). Mir Hemze Seyyid Nigari. Divan, Bakü: Elm ve Tahsil.
• MEMMEDLİ, Nezaket (2010). Tezkiretü՚l-Evliya, Bakü: Elm ve Tahsil.
• MEMMEDLİ, Nezaket (2011). Nigarname, Bakü: Elm ve Tahsil.
• MEV¬LA¬NA, Celalüddin-i Rumi (1990) Mes¬ne¬vi, İs¬tan¬bul.
• NİGARİ (1329). Farsça Divan. İstanbul: Hukukiye matbaası.
• NİGÂRİ, ASKERİ. Şiirler (yazma). AMİA Elyazmalar Enstitüsü, B-3157.
• NİGÂRÎ, Mir Hamza (1884). Dîvân-ı Seyyid Nigâri. İstanbul
• NİGARİ, Mir Hamza (1887). Nigarnâme. İstanbul: Mahmud bey matbaası.
• NİGÂRÎ, Mir Hamza (1907). Dîvân-ı Seyyid Nigâri. Tiflis: Gayret matbaası.
• PALA, İskender (1987). “Mir Hamza Nigâri”. Türk Ansiklopedisi, C.25, s.252.
• RUMİ, Mevlânâ Celâleddîn (1384). Mesnevi-ye Manevi. Haz: Reynold Nikolson, Mir Celâleddîn Kezzazi.
• RUMİ, Mevlânâ Celâleddin-i (1362). Divan-e Kamil-e Şems Tebrizi. Haz: Bediüzzaman Foruzanfer, Tebriz.