Çalışmada ülkemizdeki aile hekimliği birimlerinin hizmet kapsayıcılık düzeylerini değerlendirebilecek geçerli ve güvenilir
yeni bir ölçeğin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma, metodolojik tipte bir ölçek geliştirme çalışmasıdır.
Araştırmanın örneklemini Manisa ilinde görevli 252 aile hekimi oluşturmuştur. Çalışma iki aşamada yürütülmüştür: (1)
ölçeğin madde ve boyutlarının geliştirilmesi (kapsamlı literatür taraması, uzman görüşleri, bir pilot çalışma) ve (2) ölçek
geçerliliğinin doğrulanması (içerik geçerliliği, iç tutarlılık, doğrulayıcı faktör analizi ve güvenilirlik testi). Birinci basamak
sağlık hizmetleri kapsayıcılık ölçeği, 170 madde ve 6 alt boyuttan (risk grubu izlemleri, sağlık eğitimi ve sağlığın
geliştirilmesi, sağlık taramaları, rehabilite edici hizmetler, teknik donanım ve hastalıkların yönetimi) oluşmaktadır. Ölçek
geçerlilik ve güvenirlik analizleri kapsamında kapsam geçerliliği, doğrulayıcı faktör analizi, bilinen gruplar geçerliliği ve
güvenirlik analizleri gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler IBM SPSS ve IBM AMOS programları
kullanılarak değerlendirilmiştir. Ölçeğin Cronbach alfa değeri 0,810 ve 5 alt boyut için 0,730-0,840 aralığında
bulunmuştur. Madde- boyut korelasyonları (ölçekten çıkarılmasına karar verilen maddeler dışında) 0,388 ile 0,875
arasında değişmektedir. Analizler sonucunda, ölçekten sorunlu olarak belirlenen 39 madde ile 1 alt boyut çıkarılmıştır.
Yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 5 alt boyuttan ve 98 maddeden oluşan ölçeğin doğrulayıcı faktör analizi
göstergeleri [Yaklaşık hataların ortalama karekökü (YOK; RMSEA)=0,053 ve karşılaştırmalı uyum indeksi (KUİ;
CFI)=0,889] yapı geçerliliğini desteklemektedir. Çalışmada, ülkemiz birinci basamak sağlık hizmet kapsayıcılığını
değerlendirebilecek genel olarak iyi ve kabul edilebilir düzeyde bir ölçüm aracı geliştirilmiştir.
In this study, it was aimed to develop a new valid and reliable scale that can evaluate the service comprehensiveness
levels of family medicine units in our country. This study was a methodological type scale development study. The study
sample consisted of 252 family physicians who worked in Manisa Province. The study was conducted in two phases:
(1) development of items and dimensions of the scale (extensive literature review, expert views, a pilot study); (2)
confirming scale validation (content validity, internal consistency, confirmatory factor analysis and reliability test). The
primary care comprehensiveness scale consists of 170 items and 6 sub-dimensions (routin risk-groups monitoring,
health promotion services, health screening, rehabilitation services and acute and chronic health conditions
management). The validity and reliability of the scale were verified performing content validity, confirmatory factor
analysis, known-groups validity and reliability analysis. The data obtained from the participants were evaluated using
IBM SPSS and IBM AMOS programs. Cronbach alpha coefficient of scale calculated for the internal consistency was
0.810, while the subscales ranged from 0.730 to 0.840. Item-total item correlations (except for the items that were
decided to be removed from the scale) ranged from 0.388 to 0.875. According to the results of the analysis, 39 items
and 1 sub-dimension that were determined as problematic were removed from the scale. As a result of confirmatory
factor analysis, final scale that comprised 98-item and five dimensions’ fit indices results (RMSEA=0.053, CFI=0.889)
were within acceptable ranges. It has been determined that the primary care comprehensiveness scale has adequate
reliability and validity and can be used to assess comprehensiveness of primary care in Turkey.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Public Health, Environmental Health |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | October 20, 2022 |
Submission Date | April 27, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 7 Issue: 3 |
International Peer Reviewed Journal
The journal adopts Open Access Policy and does not request article proccessing charge (APC), article publishing charge or any other charges.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 License