John Rawls'ın Hakkaniyet İçin Adalet Kavramı Üzerinden Siyasal Liberalizm ve Halkların Yasasına Bakış

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 96 - 111, 27.12.2024

Bahadır Celepoğlu

Öz

Bu makalede öncelikle liberal toplumlarda egemen olan eşitlik, özgürlük, çoğulcululuk gibi liberalizmin temel kavramları üzerinden hareketle John Rawls’ın farklı etnik, sınıfsal ya da dinsel gruplara mensup vatandaşların bir arada yaşamaları konusunu liberal teoriler çerçevesinde nasıl bir modelde ele aldığı ve kullandığı metodoloji ele alınmıştır. Bunu yaparken aynı zamanda Rawls'un hakkaniyet için adalet fikrinden yola çıkarak ulaştığı siyasal adalet fikri ve halkların yasası teorilerinde ortaya koyduğu kamusal siyasal kültür ile liberal demokratik kültür arasındaki ilişkinin kavramsal incelemesi yapılmıştır. Rawls'ın siyasal liberalizm teorisiyle beraber gündeme getirdiği liberal değerlere sahip toplumların asli unsurlarından olan karşılıklılık ilkesi doğrultusunda birarada yaşamayı özümsemiş topluluklarda, makuliyet ve çoğulculuk fikirlerinin liberal demokrasinin olmadığı farklı halklarda uygulabilirliğine ve önerilerine "halkların yasası" fikrinden hareketle cevap aranmıştır.

Anahtar Kelimeler

John Rawls, Siyasal Liberalizm, Adalet, Hakkaniyet, Makuliyet ve Çoğulculuk

Kaynakça

• Arnhart, L. (2013), Platon'dan Rawls'a Siyasi Düşünce Tarihi, Çev. Ahmet Kemal Bayram, Adres Yayınları, İstanbul.
• Barry, N. P. (2004), Modern Siyaset Teorisi, Çev. M. Erdoğan-Y Şahin, Liberte Yayınları Ankara.
• Berktay, F. (2016), Liberalizm, Tek Bir Pozisyona İndirgenmesi Olanaksız Bir İdeoloji, Modern Siyasal İdeolojiler, Der. H. Birsen Örs, , Bilgi Üniv. Yay., İstanbul,: s.49-52
• Bilgin, M. F. (2007), "Bilim ve Sanat Vakfı Toplantıları Değerlendirme Notları", İstanbul 2007 http://www.bisav.org.tr/yayinlar.aspx?module=makale&menuID=3_3&yayintipid=3&page=2&yayinid=14&makaleid=255, Erişim Tarihi: 03.01.2016.
• Bilgin, M. F. (2007), Siyasal Liberalizim Sunuş Yazısı, Bilgi Üniv. Yay., İstanbul, s.xi
• Borovali, M. (2006), “John Rawls ve Siyaset Felsefesi” Halkların Yasası ve Kamusal Akıl Düşüncesinin Yeniden Ele Alınması, J.Rawls, Çev. Gül Evrin, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay. İstanbul.
• Brighouse, H. (2014), Adalet, Epos Yay.
• Burchill, S. (2015), “Uluslararası İlişkiler Teoriler”, Liberalizm, Küre Yay. İstanbul, S.85
• Freeman, S.(2003), (e.d) The Cambridge Companion to Rawls. Cambiridge University Press. Newyork USA.
• Gorowitz, S. (1981) ; Çağdaş Siyaset Felsefecileri, “John Rawls: Bir Adalet Kuramı” A.De. Crespigny/K.R.Minogue, (Çev: Serap Can), Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Heywood, A. (2013) , Siyaset, Çev. Berat Özipek, Atilla Yayla vd., Adres Yay. Ankara.
• Heywood, A. (2016) , Siyaset Teorisine Giriş, Çev. Hızır Murat Köse, Küre Yayınları, İstanbul.
• Holden, B. (2007) , Liberal Demokrasiyi Anlamak, Liberte Yay., Ankara, Çev. Hüseyin Bal
• Hünler, S. Z. (1997), İki Adalet Arasında, Vadi Yay., Ankara.
• İrem, N. (2006), "Liberal Cumhuriyetçilik, Çokkültürcülük ve Kültürel Demokrasi Talepleri", Uluslararası İlişkiler, Cilt 2, Sayı 8 Kış 2005-2006.
• İspir, N. (2007) , “John Rawls'ın Siyasal Liberalizminde Çoğulculuk ve İstikrar”,Felsefe Dünyası, Sayı:46, 2007/1,s.204-214.
• Karadağ, A. (2003), "Kamusal Alan Modelleri:Çoğulcu Perspektiften Bir Değerlendirme", Ankara Üniv. Siyasal Bilgiler Fak. Dergisi, sayı 58-3, Ankara.
• Kocaoğlu, M. (2014), John Rawls Adalet Teorisi ve Temel Kavramlar, İmaj Yay. Ankara.
• Köker, L. (1992), Demokrasi Üzerine Yazılar, İmge Kitabevi, Ankara, S.108-109.
• Kymlica, W. (2004), Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, Çev. Ebru Kılıç, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Marden, R. (2003), John Rawls, 1991-2002: A Chastened but not Trivial Liberalism, Studies in Social and Political Thought, Vol. 8, 2003.
• Nagel, T. (2003), Rawls and Liberalism, The Cambridge Companion to Rawls, Ed. Samuel Freeman, Cambridge University Press, Cambridge.
• Nozick, R.(2000), Anarşi, Devlet ve Ütopya, Çev. Alişan Oktay, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Özbank, M. (2009), Rawls-Habermas Taştışması Neden Demokrasi?Nasıl İstikrar İstanbul Bilgi Üniv. Yay. İstanbul.
• Özbay, H. (2014), John Rawls’un Uluslararası Adalet ve Toplum Kurgusu ile Uluslararası İnsan Hakları Fikri: Uluslararası İlişkiler Açısından ‘Halkların Yasası, JOBEPS-Journal of Business Economics and Political Sience,Vol:3, No:5, 35-59, June.
• Özkök, G. (1999), John Rawls’ın Adalet Görüşü Bakımından Devlet Problemi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Öztürk, A. (2013), Liberal Adalet, Çağdaş Liberal Siyaset Felsefesinde Adalet Sorunu: Rawls, Hayek, Nozick Örneği Doruk Yay., İstanbul.
• Pettit, P. (2005), Rawls's Political Ontology, ppe (politics, plilosophy and economics) 200506 4 (2).
• Rawls, J. (1985), A Theory of Justice, Oxford University Press.
• Rawls, J. (2006), Halkların Yasası ve Kamusal Akıl Düşüncesinin Yeniden Ele Alınması, Çev. Gül Evrin, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay. İst.
• Rawls, J. (2007), Siyasal Liberalizm, Çev. Mehmet Fevzi Bilgin, İstanbul Bilgi Üni. Yay.,İstanbul.
• Sandel, M. (2013), Adalet Yapılması Geren Doğru Şey Nedir, Çev. Mehmet Kocaoğlu, Binbang Yay., Ankara.
• Sandel, M. (2014), Liberalizm ve Adaletin Sınırları, Çev. A. Emre Zeybekoğlu, Dost Yay., Ankara.
• Thompson, R. H. (1997), "Etnic Miniroties and the Case for Collective Rights" American Antropologist, New Series, Cilt 99, No 4.
• Tütüncü, K. (2014), "Michael L. Sandel, Kamusal Felsefe ve Adalet", Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2014, Cilt 11, Sayı 25, S475-490.
• Vergara, F. (2014), Liberalizmin Felsefi Temelleri, Liberalizm ve Etik, Çev. Bülent Arıbaş, İletişim Yay. İstanbul, S.59.
• Yayla, A. (1992), Liberalizm, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Yükselbaba, Ü. (2008), Kamusal Alan Modelleri ve Bu Modellerin Bağlamları, ÎÜHFM C. LXVI, S.2, s. 227-272, 2008.