Dijital Feminizm: Hashtag’in Cinsiyeti

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 1, 89 - 111, 26.05.2019

Özlem Alikılıç , Şule Baş

Öz

Dijital dünyanın yeniliklerinden feminist çalışmalar da etkilenmiştir. Feminizmin dijitalde de

tartışılabilir hale gelmesiyle, bireyler kadın hak ve sorunları ile ilgili yorum paylaşıp görüşlerini

aktarmaktadır. Araştırmanın ilk temeli, sosyal medyada feminizmle ilgili içerikler gözlemlendiğinde

ortaya atılmıştır. Görülmüştür ki, feminizm algısı hala doğru yerleşmemiştir. Bu araştırmada, sosyal

medyada feminizm üzerine geliştirilen hashtag ve yorumlardan yola çıkılmıştır. Temelde, Türkiye’de

feminizmin sosyal medyada nasıl tanımlandığını ve feminizm hareketiyle ilgili oluşmuş baskın içerik ve

söylemi, “hashtag”ler üzerinden ölçmek amaçlanmıştır. Çalışmada sanal platformlar arasında popüler

olan “Ekşisözlük”te, “feminizm” ve “feminist” hashtagleri ile açılan konu başlıkları araştırılmış;

içerik analizi yapıldıktan sonra içeriklerden söylem tipolojileri oluşturulmuştur. İlgili konu başlıklarına

yapılan tanımların yüksek oranda cinsellik ve şiddet içerikli olduğu, sözlük tanımların çoğunda

“feminizm” ve “feminist” terimlerinin negatif olarak algılandığı, ilgili hashtag’lerin bile toplumsal

cinsiyet ve roller açısından aşağılanıp değersizleştiği görülmüş, hashtagler altındaki yorumlarda

feminizmin Türkiye’de şiddet ve cinsellikten ibaret bir kadın görüşü olarak algılandığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijital Feminizm, Hashtag

Kaynakça

• Aksu, Okan. “Yeni Toplumsal Hareketler Bağlamında Sosyal Medya Kullanımı Analizi: Kadın Dernekleri”, AUAd, 3, (3), (2017): 146-159.
• Altınay, Rüstem Ertuğ. “ ‘There is a Massacre of Women’: Violence Against Women, Feminst Activism, and Hashtags in Turkey”, Feminist Media Studies, 14, (6), (2014): 1102-1103. DOI: 10.1080/14680777.2014.975445.
• Arkonaç, Sibel. Söylem Çalışmaları (Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2012). Beauvoir, Simone de. Kadın (İstanbul: Payel Yayınevi, 1986).
• Benton-Greig, Paulette; Gamage, Dhakshi ve Gavey, Nicola. “Doing and Denying Sexism: Online Responses to a New Zealand Feminist Campaign Against Sexist Advertising”, Feminist Media Studies, 180, (3), (2018): 349-365. DOI: 10.1080/14680777.2017.1367703.
• Business Intelligence. İnternette Bir Dakikada Neler Oluyor? ConnectedVivaki. http://www.connectedvivaki.com/internette-bir-dakikada-neler-oluyor/. (2018). [Erişim Tarihi: 10.08.2018]. Butler, Judith. Feminism and The Subversion of Identity (New York: Roudledge, 1990).
• Carstensen, Tanja. “Gender and Social Media: Sexism, Empowerement, or the Irrelevence of Gender? The Routledge Companion to Media and Gender”, (ed. Cynthia Carter, Linda Steiner ve Lisa McLaughlin), (New York: Roudledge, 2014), 482-483.
• Çelik, Hilal ve Ekşi, Halil. “Söylem Analizi”, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi I, 27, s. 99-117. http://dspace.marmara.edu.tr/bitstream/handle/11424/1193/1642-2956-1-SM.pdf?sequence=1 (2008). [Erişim Tarihi: 10.08.2018].
• Clark, Rosemary. “ ‘Hope in a Hashtag’: The Discursive Activisim of #WhyIStayed”, Feminist Media Studies, 16(5), (2016), 788-804, DOI: 10.1080/14680777.2016.1138235. Cochrane, Kira. All The Rebel Women: The Rise of The Fourth Wave Feminism Guardian Shorts. (2014). Collins, Patricia Hill. “What’s in a Name? Womanism, Black Feminism, and Beyond”, The Black Scholar. 26, (1) (Winter/Spring, 1996): 9-17. Çelenk, Sevilay. “Kadınların Medyada Temsili ve Etik Sorunlar”, (ed: Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel), İçinde: Televizyon Haberciliğinde Etik, (Ankara: Fersa Matbaacılık, 2010): 229- 236.
• Daniels, Jessie. “Rethinking Cyberfeminism(s): Race, Gender, and Embodiment”, Women’s Studies Quarterly, 37, (1/2), (Spring/Summer, 2009): 101-124.
• Davis, Juliet. “Fractured Cybertales: Navigating the Feminine”, Leonardo, 41, (1), (2008): 26-34. Dencik, Lina ve Wilkin, Peter. Worker Resistance and Media: Challenging Global Corporate Power in the 21st Century, (New York: Peter Lang, 2015).
• Drüeke, Ricarda ve Zobl, Elke. “Online Feminist Protest Against Sexism: The German-Language Hashtag #aufschrei”, Feminist Media Studies. 16, (1), (2016): 35-54. DOI: 10.1080/14680777.2015.093071. Dworkin, Andrea. Woman Hating (New York: E.P. Dutton, 1974).
• 108 Dijital Feminizm Eagle, Ryan Bowles. “Loitering, Lingering, Hashtagging: Women Reclaiming Public Space Via #BoardtheBus, #StopStreetHarassment, and the #EveryDaySexism Project”, Feminist Media Studies, 15, (2), (2015): 350-353. DOI: 10.1080/14680777.2015.1008748.
• Eslen-Ziya, Hande. “Social Media and Turkish Feminism: New Resources for Social Activisim”, Feminist Media Studies, 13, (5), (2013): 860-870.
• Everett, Anna. “On Cyberfeminism and Cyberwomanism: High-tech Mediations of Feminism’s Discontents”, Signs, 30, (1), (Autumn, 2004): 1278-1286. DOI: 10.1086/422235.
• Feminist Action. “Auckland Women Launch Campaign against Tui Beer’s ‘Retro-Sexist’ Advertising”, Scoop, https://auckland.scoop.co.nz/2012/02/campaign-launched-against-tui-beer-ads. (2012). [Erişim Tarihi: 12.09.2018].
• Foucault, Michel. The History of Sexuality. (New York: Pantheon Books, 1978).
• Fotopoulou, Aristea. “Digital and Networked by Default? Women’s Organizations and the Social Imaginary of Networked Feminism”, New Media Society, (September, 2014): 1-17.
• Fotopoulou, Aristea. “Digital and Networked by Default? Women’s Organisations and the Social Imaginary of Networked Feminism”, New Media & Society, 18, (6), (2016): 989-1005.
• Ginzberg, Lory. D. Elizabeth Cady Stanton: An American Life (New York: Hill and Wang, 2009).
• Goodman, Paul. The Politics of Being Queer. Nature Heals: The Psychological Essays of Paul Goodman, (1977): 487-491.
• Goldberg, Michelle. “Feminism’s Toxic Twitter Wars”, The Nation. http://www.thenation.com/article/178140/feminisms-toxic-twitter-wars (2014). [Erişim Tarihi: 12.09.2018].
• Gunn, Caitlin. “Hashtagging From the Margins: Women of Color Engaged in Feminist Consciousness-Raising on Twitter”, Women of Color and Social Media Multitasking: Blogs, Timelines, Feeds, and Community, (ed. Keisha Edwards Tassie ve Sonja M. Brown Givens), (Lanham, MD: Lexington Books, 2015): 21- 34.
• Guha, Pallavi. “Hash Tagging But Not Trending: The Success and Failure of The News Media to Engage with Online Feminist Activism in India”, Feminist Media Studies, 15(1), (2015): 155-157. DOI: 10.1080/14680777.2015.987424.
• Han, Xiao. “Searching For an Online Space For Feminist? The Chinese Feminist Group Gender Watch Women’s Voice and Its Changing Approaches to Online Misogyny”, Feminist Media Studies, 18, (4), (2018): 734- 749. DOI: 10.1080/14680777.2018.1447430.
• Higgs, Eleanor Tiplady. “#JusticeForLiz: Power and Privilege in Digital Transnational Women’s Rights Activism”, Feminist Media Studies, 15, (2), (2015): 344-347. DOI: 10.1080/14680777.2015.1008746. Hileman, Rachel. “Defining Feminism in a Digital Age”, LIBR 281, Community Informatics. (Spring, 2014): 1-12.
• Holmes, Lucy Anne. “If You Want to Write about Feminism Online, Be Ready to Take on the Haters”, The Guardian. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/womens-blog72015/apr/01/if-you109 Alikılıç, Baş write-about- feminism-online-be-ready-to-deal-with-the-haters. (2015). [Erişim Tarihi: 12.09.2018].
• Hürriyet, http://www.hurriyet.com.tr/haberleri/eksi-sozluk. [Erişim Tarihi: 09.09.2018]. Irwin, Demetria. “Tweeting Towards a Feminist Revolution”, Clutch Magazine. (http://www.clutchmagonline.com/2013/12/tweeting-towards-feminist-revolution/) (2013). [Erişim Tarihi: 10.09.2018].
• İçözü, Tuğçe. “Instagram Gönderilerine Basarak Geçme Özelliği Geliyor”. Webrazzi. https://webrazzi.com/2017/07/07/eksi-sozluk-mobil. (2018). [Erişim Tarihi: 09.09.2018].
• Jeong, Euisol ve Lee, Jieun. “We Take The Red Pill, We Confront The DickTrix: Online Feminist Activism and The Augmentation of Gendered Realities in South Korea”, Feminist Media Studies, 18, (4), (2018): 705-717. DOI: 10.1080/14680777.2018.1447354.
• Kaya, Şehriban. “Kadın ve Sosyal Medya”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17, (2), (2018): 563-576.
• Kekeç, Susin Gören., & Taşcıoğlu, Raci. Özgecan Aslan Cinayetinin Dijital Platformlarda Yansıması: Ekşi Sözlük Üzerine Bir İnceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (AKİL), Kasım (30), (2018): 439-452.
• Kim, Jinsook. “#iamafeminist as the ‘Mother Tag’: Feminist Identification and Activism Against Misogyny on Twitter in South Korea”, Feminist Media Studies, 17, (5), (2017): 804-820, DOI: 10.1080/14680777.2017.1283343.
• Knappe, Henrike ve Lang, Sabine. “Between Whisper and Voice: Online Womens’s Movement Outreach in the UK and Germany”, European Journal of Women’s Studies, 21, (4), (2014): 361-381.
• Krippendorff, Klaus. Content Analysis: An Introduction to Its Methodology (2. ed.) (Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 2004).
• Kuyucu, Mihalis. “Social Media and Woman Violence to Woman Via Twitter During Gezi Parkı Occupy”, IBB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 12, (4), (October-November, 2013): 60-83. Losh, Elizabeth. “Hashtag Feminism and Twitter Activism in India”, Social Epistemology Review and Reply Collective. 3, (3), (2014): 11-22.
• Loza, Susana. “Hashtag Feminism, #SolidarityIsForWhiteWomen, and the Other #FemFuture”, Ada: A Journal of Gender, New Media, and Technology, 5, (2014). 1-29. http://adanewmedia.org72014707/issue/5/loza/. [Erişim Tarihi: 10.09.2018].
• Magnani, Matteo., Montesi, Danilo, Nunziante, Gabriele, & Rossi, Luca. Conversation Retrieval from Twitter. Advances in Information Retrieval: 33rd European Conference on IR Research, ECIR 2011. Dublin, Nisan 18-21, 2011. Proceedings. DOI: 10.1007/978-3-642-20161-5_93.
• Martin, Courtney ve Valenti, Vanessa. #FemFuture: Online Revolution. Barnard Center for Research on Women. (2013). Murphy, Meghan. “The Trouble With Twitter Feminism”, Feminist Current. Weblog. http://feministcurrent.com/8403/the-trouble-with-twitter-feminism/ (2013). [Erişim Tarihi: 11.09.2018]. 110 Dijital Feminizm
• Özdemir, Yeliz Dede. Taciz Anlatılarında Cinsiyetçi Söylemin Yeniden İnşası: #sendeanlat. Moment Dergi, Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi. 2, (2). (2015): 80-103. DOI: https://doi.org/10.17572/mj2015.2.80103.
• Özkan, Selfiye. Kadına Yönelik Şiddet ve Sosyal Medya Aktivizmi: Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Örneğinde İçerik Analizi. Yeni Düşünceler. 9, (2018): 57-69.
• Öztürk, Şeyda. Feminizm. Cogito Dergi. Yapı Kredi Yayınları. 58. (Bahar 2009): 5-9.
• Sadowski, Helga. “From #aufschrei to hatr.org: Digital-material Entanglement in The Context of German Digital Feminist Activisms”, Feminist Media Studies, 16, (1), (2016): 55-69. DOI: 10.1080/14680777.2015.1093090.
• Sandoval, Chela. Methodology of the Oppressed. (Minneapolis: University of Minnesota Press, 2000). Sarkeesian, Anita. Tropes Vs. Women in Video Games. (New York: Kickstarter INC. https://www.kickstarter.com/projects/566429325/tropes-vs-women-in-video-games. (2012). [Erişim Tarihi: 11.09.2018].
• Sevim, Ayşe. Feminizm, (İstanbul: İnsan Yayınları, 2005).
• Smith, Barbara. “Racism and Women’s Studies”, Frontiers: A Journal of Women Studies, 5, (1), National Women’s Studies Association: Selected Conference Proceedings, (Nebraska: University of Nebraska Press, Spring, 1980): 48-49.
• Şen, A. Fulya ve Kök, Halime. “Sosyal Medya ve Feminist Aktivizm: Türkiye’deki Feminist Grupların Aktivizm Biçimleri”, Atatürk İletişim Dergisi, 13, (2017): 73-86.
• Taş, Gün. “Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri”, Akademik Hassasiyetler, 5, (3), (2016): 163-175.
• Taylor, Ula Y. “Making Waves: The Theory and Practice of Black Feminism”, The Black Scholar, 28, (2), (Summer, 1998): 18-28.
• Teddlie, Charles ve Tashakkori, Abbas. Foundations of Mixed Methods Research. (Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 2009).
• The Brand Age. Teun A. Van Dijk Eleştirel Söyle Çözümlemesi. http://www.thebrandage.com/teun-a-van-dijkelestirel- soeyle-coezumlemesi. (Erişim Tarihi: 09.02.2019)
• Thrift, Samantha C. “#YesAllWomen as Feminist Meme Event”, Feminist Media Studies. 14(6), (2014): 1090- 1092. DOI: 10.1080/14680777.2014.975421.
• Van Dijk, Teun A. What Is Political Discourse Analysis? Belgian Journal of Linguistics, 11,(1). (Jan. 1997): 11- 52. DOI: https://doi.org/10.1075/bjl.11.03dij
• Walby, Sylvia. The Future of Feminism. (Cambridge: Polity, 2011).
• We Are Social 2017 Ocak Raporu. http://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview. (2017). [Erişim Tarihi: 10.08.2018].
• Wilde-Blavatsky, Adele. “Stop Bashing White Women in The Name of Beyoncé: We Need Unity Not Division.” The Huffington Post UK. http://www.huffingtonpost.co.uk/adele-tomlin/whitefeminism_ b_4477351.html (2013). [Erişim Tarihi: 09.09.2018].
• 111 Alikılıç, Baş Wooffitt, Robin. Conversation Analysis and Discourse Analysis: A Comparative and Critical Introduction. (London: Sage, 2005).
• Yardımcı, Sibel. “Ne O! Ne Bu! Ne Şu! Queer Kuramı ve Kimliksizleşme, Skop Sanat Tarihi Eleştiri”, http://www.e-skop.com/skopbulten/ne-o-ne-bu-ne-su-queer-kurami-ve-kimliksizlesme/749 (2012). [Erişim Tarihi: 09.10.2018].
• Yılmaz, Berkant. Yeni Medya Ortamlarında Örgütlenme ve Toplumsal Etkileri: