Sıra Aralıklarının Sorgum ve Sorgum-Sudanotu Melez Çeşitlerinin Verim ve Kalite Üzerine Etkisi

Year 2019, Volume: 2 Issue: 12, 49 - 58, 01.12.2019

Talat Budak Hakan Kır

Abstract

Bu araştırma 2018 vejetasyon döneminde Kırşehir ekolojik koşullarında ümitvar bazı sorgum ve sorgum sudan otu melez çeşitlerinin Gözde 80, Sugar Graze ve Greengo farklı sıra arası mesafelerde 15-30-45 ve 60 cm verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Sorgum, sorgum-sudan otu melez çeşitleri hamur olum döneminde hasat edilmiştir. Araştırmada kuru madde oranı, kuru madde verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, asit deterjan lif oranı ADF , nötral deterjan lif oranı NDF , sindirilebilir kuru madde oranı SKMO ve sindirilebilir kuru madde verimi SKMV incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre kuru madde oranı, ham protein oranı, ADF, NDF ve sindirilebilir kuru madde oranları bakımından çeşitler arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Araştırma sonucunda çeşitler ve sıra arası mesafeler ayrı ayrı düşünüldüğünde en yüksek kuru ot ve ham protein verimi 15 cm sıra aralığında Greengo çeşidinden elde edilmiştir. Araştırmada sıra arası mesafelerin azalmasına bağlı olarak kuru ot verimi, ham protein verimi ve sindirilebilir kuru madde verimi artmıştır. En yüksek verimler en dar sıra aralığından elde edilirken, sıra aralığının artmasına bağlı olarak ADF ve NDF oranları artmış, sindirilebilir kuru madde oranı azalmıştır. Sonuç olarak araştırmada kullanılan çeşitlerin verim ve kalite özellikleri, sıra arası mesafelerle birlikte değerlendirildiğinde Greengo çeşidi 15 cm sıra arası mesafede yetiştirilmesi önerilmektedir

Keywords

Sorgum, Sıra arası, Verim, Kalite

Row Spacings Effects on Yield and Quality of Some Sorghum and sorghum-sudanense Hybrid Cultivars

Abstract

This study was carried out to determine the effects of different row spacings on some yield and quality of some promising sorghum and sorghum-sudan grass hybrid cultivars Gözde 80, Sugar Graze and Greengo under Kırşehir ecological conditions in 2018. Sorghum and sorghum-sudangrass hybrid harvested at the soft dough stage. Dry matter ratio and yield, crude protein ratio and yield, acid etergent fiber ratio ADF and neutral detergent fiber ratio NDF , Digestible Dry Matter Ratio DDMR and Digestible Dry Matter Yield DDMY were determined. The differences among the cultivars were found be statistically insignificant concerning dry matter and crude protein ratios, ADF and NDF ratios. As a result of the research, considering the cultivars and row spacings separately, the highest dry matter yield and crude protein yield s were obtained from Greengo cultivar with 15 cm row spacing. In this research, hay yield, crude protein yield and digestible dry matter yield increased due to narrowing of row spacing. The highest yields are obtained from the narrowest row spacing, ADF and NDF ratios increased due to the increase in row spacing, and the rate of digestible dry matter decreased. According to the results, the superior yield and quality traits of cultivars when evaluated along with row spacing, suggest that recommended Greengo cultivar grown in 15 cm row spacing

Keywords

Sorghum, Row spacing, Yield, Quality

References

• Açıkgöz, E. 2001. Yem bitkileri. Uludağ Üniversitesi,
• Adesogan, A. T. (2006). How to optimize corn silage quality in Florida. Proceedings 43rd Florida Dairy Production Conference.
• Akdeniz, H., Karslı, A., M.,, Nursoy, H. and Yılmaz, İ. 2003a. Determination of the chemical composition and digestible dry matter yields of some grain sorghum varieties. 27:6.
• Akdeniz, H., Karsli, M. A., Nursoy, H. and Yilmaz, I. 2003b. Determination of the chemical composition and digestible dry matter yields of some grain sorghum varieties. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 27:6, 1349-1355. Anonim (2018). Analytical Methods www.ankom.com/analytical-methods-support/fiber-analyzer-a200 Fiber Analyzer A200. Retrieved from
• AOAC 2005. Official Methods of Analysis. Association of Official Analytical Chemists. (18th), (18th ed.)Association of Official Analytical Chemists International, Maryland, USA.
• Atis, I., Konuskan, O., Duru, M., Gozubenli, H. and Yilmaz, S. 2012. Effect of harvesting time on yield, composition and forage quality of some forage sorghum cultivars. 14:6.
• Aydeniz, A. and Brohi, A. 1991. Gübreler ve gübreleme, CÜ Tokat Ziraat Fakültesi Yayınları,.
• Canbolat, Ö. 2012a. Bazı buğdaygil kaba yemlerinin in vitro gaz üretimi, sindirilebilir organik madde, nispi yem değeri ve metabolik enerji içeriklerinin karşılaştırılması. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18:4, 571-577.
• Canbolat, Ö. 2012b. Comparison of İnvitro gas production, organic matter digestibility, relative feed value and metabolizable energy contents of some cereal forages. Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi, 18:4, 571-577.
• Canbolat, Ö. 2013. Farklı olgunlaşma dönemlerinin kolza otunun (Brassica napus L.) potansiyel besleme değeri üzerine etkisi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 60, 145-150.
• Gül, İ., Güler, M., Akdoğan, G., Yılmaz, Ş. and Emeklier, H. (2003). Diyarbakır koşullarında azotlu gübre ve sıra arası açıklığının II. Ürün yemlik sorgumun (Sorgum spp.) morfolojik ve agronomik özelliklerine etkisi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, Diyarbakır.
• Güneş, A. and Acar, R. 2005. Karaman ekolojik koşullarinda silajlık sorgum-sudan otu melezinin II. ürün olarak yetiştirme imkanlarının belirlenmesi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 19:35, 8-15.
• Horrocks, R. D. and Valentine, J. F. 1999. Harvested forages. Academic Press,
• Kaplan, M. and Kızılşimşek, M. 2012. Determination of Nutritional Values of Different Grain Sorghum (Sorghum bicolor L.) Strains and Varieties. 28:1, 11-14.
• Karadağ, Y. and Özkurt, M. 2014. Effect of different row spacings on the yield and quality of silage sorghum (Sorghum Bicolor (L).Moench) cultivars to be second crop grown. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University, 2014:1.
• Karadağ, Y. and Uygur, E. (2013). Tokat ekolojik koşullarinda ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek bazi silajlik sorgum (Sorghum vulgare L.) çeşitlerinin adaptasyon yeteklerinin belirlenmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, Konya.
• Keskin, B., Yılmaz, İ. H. and Akdeniz, H. 2005a. Sorgum x sudanotu melezi (Sorghum bicolor x Sorghum sudanense Mtapf.) çeşitlerinde hasat zamanının verim ve verim unsurlarına etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36:2, 145-150.
• Keskin, B., Yılmaz, İ. H. and Akdeniz, H. 2005b. Yield and Yield Component of Forage Sorghum Hybrid (Sorghum bicolor x Sorghum sudanense Stapf.) as Influenced by Varieties and Maturity. Journal of the Faculty of Agriculture, 36:2, 145-150.
• Küçüksemerci, O. and Baytekin, H. 2017. Çanakkale Koşullarında Yetiştirilen Şeker Sorgumda Ekim Sıklığının Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4:1, 95-100.
• Nazlı, İ., R. , İnal, İ., Kuşvuran, A., Sezer, M., C. and Tansı, v. (2013). Çukurova Koşullarinda Bazi Sorgum X Sudanotu Melezi Çeşitlerinin Verim Ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, Konya.
• Özköse, A., Mülayim, M. and Acar, R. 2015. Effect of Row Spacing on Some Yield and Yield Components of Silage Sorghum Cultivars in Konya Conditions. Selcuk University Faculty of Agriculture Journal, 2:1, 10-18.
• Özmen, S. 2017. Bingöl Koşullarında Farklı Sorgum Türlerinin Ot Verimi ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi., Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı
• Özyiğit, Y. and Bilgen, M. 2006. Bazı baklagil yembitkilerinde farklı biçim dönemlerinin bazı kalite faktörleri üzerine etkisi. Mediterranean Agricultural Sciences, 19:1, 29-34.
• Pedersen, J., Gorz, H. J., Haskins, F. A. and Ross, W. 1982. Variability For Quality And Agronomic Traits In Forage Sorghum Hybrids 1. 22:4, 853-856.
• Petersen, R., G., 1994. Agricultural Field Experiments: Design and Analysis. CRC Press,
• Pires, D. A. d. A., Moura, M. M. A., Costa, R. F., Rodrigues, J. A. S. and Alves, K. A. 2017. Nutritional characteristics of Sorghum hybrids hay (Sorghum sudanense vs. Sorghum bicolor). Acta Scientiarum. Animal Sciences, 39:3, 229-234.
• Pushparajah, S. and Sinniah, J. 2018. Evaluation of dry matter yield and nutritive value of Sugar graze and Jumbo plus at different spacing in the yala season in the dry zone of Sri Lanka. 7:1, 22.
• Salman, A. and Budak, B. 2015. Farkli Sorgum X Sudanotu Melezİ (Sorghum bicolor x Sorghum sudanense Stapf.) Çeşitlerinin Ege Sahil Kuşağindaki Verim ve Verim Özelliklerİ Üzerine Bir Araştirma. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12:2, 93-100.
• Siefers, M., Turner, J., Huck, G., Anderson, S., Bolsen, K., Young, M. A. and Pope, R. V. 1997. Agronomic and Silage Quality Traits of Forage Sorghum Cultivars In 1995.1, 76-80.
• Şahan, B., D. 2017. Kırşehir koşullarında bazı silajlık sorgum (Sorghum vulgare L.) ile sudanotu (Sorghum Sudanense [(Piper) Stapf.]) Melez Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
• Tiryaki, İ. 2005. Sorgum: Genetik Kökeni, Kullanımı, Yetiştirme Teknikleri ve Biyoteknolojik Gelişmeler. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 8:1, 84-90.
• Tuğay, M. and Acar, R. (2013). Toprak İşlemeli ve İşlemesiz Uygulamalarin İkinci Ürün Sorgumun (Sorghum ssp.) Verim ve Kalitesine Etkisi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, Konya.
• Turgut, I., Bilgili, U., Duman, A. and Acikgoz, E. 2005. Production of sweet sorghum (Sorghum bicolor L. Moench) increases with increased plant densities and nitrogen fertilizer levels. Acta Agriculturae Scandinavica Section B-Soil and Plant, 55:3, 236-240.
• Ülgen, N. and Yurtsever, N. 1974. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Teknik Yayın No:28, ANKARA.
• Van Soest, P. J., Robertson, J. B. and Lewis, B. A. 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. J Dairy Sci, 74:10, 3583- 3597.
• Yavuz, M. 2005. Detergent Fiber System. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University, 2005:1.
• Yavuz, T. and Karadağ, Y. 2016. Yield and quality performances of artificial pasture mixtures under dryland conditions [Article]. Journal of the Institute of Science and Technology, 4:6, 155-155.