VERGİ VE SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK İLİŞKİSİ: AFYONKARAHİSAR ÖRNEĞİ

Year 2016, Volume: 2 Issue: 3, 61 - 79, 01.11.2016

Nahit Erdoğan İsa Sağbaş

Abstract

Bu çalışmada Afyonkarahisar ili örneğinde sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi ile vergi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmada demografik, eğitim, sağlık, ekonomi ve diğer refah olmak üzere 5 grup başlığı altında 33 değişken kullanılmıştır. Çok değişkenli istatistiksel yöntemlerden TOPSIS modeli kullanılarak ilçe merkezlerinin sosyo- ekonomik gelişmişlikleri tahmin edilmiştir. Sosyo-ekonomik gelişmişlikle vergi gelirleri arasındaki ilişki sıralı korelasyon katsayısı yöntemi ile incelenmiştir. Bulgular vergi gelirleri ile sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi arasında güçlü ve pozitif bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Bu bulgu zımni olarak vergi gelirlerini artırmak için sosyal ve ekonomik yönden gelişmenin teşvik edilmesinin önemini göstermektedir.

Keywords

Sosyo-Ekonomik Gelişme

The Relationship Between Taxes and Socio-Economic Development: The Case of Afyonkarahisar

Abstract

This study examines therelation between socio-economic development level and tax in the case study of Afyonkarahisar. A total of 33 variables, demographic, education, health, economic and other welfare indicators under 5 different headings, are used. By using one of the multivariate statistical methods, TOPSIS model Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution , the districts are ranked according to the socio-economic development levels. The relation between socio-economic development level and tax revenues is investigated by a rank correlation coefficient. The findings show that there is a strong positive relationship between them. This finding implicitly indicates the importance of encouraging socio-economic development as to increase tax revenues

Keywords

Socio-economic development

References

• Akgül, A. ve O. Çevik (2003), İstatistiksel Analiz Teknikleri, Emek Ofset, Ankara, 371-372.
• Altunışık, R. ve R. Coşkun ve S. Bayraktaroğlu ve E. Yıldırım (2007), “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri”, Sakarya Kitabevi, Sakarya, 334.
• Armstrong, H ve J. Taylor (1985), “Regional Economics And Policy”, Philip Allan, London.
• Ay, H. ve E. Talaşlı (2008), “Ülkelerin Ekonomik Gelişmişlik Seviyeleri ve Vergi Yapılarındaki İlişki”, Maliye Dergisi, Sayı. 154, 135-155.
• Cural, M. ve N. Kırcı Çevik (2015), “Ekonomik Kalkınmanın Vergi Üzerindeki Etkisi: 1924- 2013 Dönemi Türkiye Örneği”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt.48, Sayı.3, 127-158.
• Dincer, B. ve M. Özaslan (2004), “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”, Bölgesel Gelişmişlik ve Yapısal Uyum Merkezi, Ankara.
• Dincer, B. ve M. Özaslan ve T. Kavasoğlu (2003), “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”, Bölgesel Gelişmişlik ve Yapısal Uyum Merkezi, Ankara.
• Dincer, B. ve M. Özaslan ve E. Satılmış (1996a), “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması, Devlet Planlama Teşkilatı”, Bölgesel Gelişmişlik ve Yapısal Uyum Merkezi, Ankara.
• Dincer, B. ve M. Özaslan ve E. Satılmış (1996b), “İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”, Devlet Planlama Teşkilatı, Bölgesel Gelişmişlik ve Yapısal Uyum Merkezi, Ankara.
• Dinler, Z. (2008), Bölgesel İktisat, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Alp, S. ve T. Engin (2011), “Trafik kazalarının nedenleri ve sonuçları arasındaki ilişkinin topsis ve ahp yöntemleri kullanılarak analizi ve değerlendirmesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Sayı.19, 65-87.
• Küçüker, C. (1998), “Bölgesel Kalkınma Ve Kentsel Gelişme”, Türkiye Ekonomisi Sektörel Analiz, Ed. A. Şahinöz, Türkiye Ekonomi Kurumu Yayını, Ankara, 425-453.
• Sağbaş, İ. ve M. Fişne (2010), “Avrupa Birliği Bölgesel Politikası, Avrupa Bütünleşmesi ve Türkiye, Ed. M. Kar, Ekin Yayıncılık, İstanbul, 217-240.
• Shyjith, K. ve M. Ilangkumaran ve S. Kumanan (2008), “Multi-criteria decision-making approach to evaluate optimum maintenance strategy in textile industry”, Journal of Quality in Maintenance Engineering.
• Siverekli, E. (2003), “Vergilendirmenin Ekonomik Büyüme ve Kalkınmaya Etkisi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Sayı. 21, 97-116.
• Şeker, M. (2012), “İstanbul Rekabet Endeksi”, İstanbul Üniversitesi, İstanbul Kalkınma Ajansı, İstanbul.
• Şen, H. ve İ. Sağbaş (2016), “Vergi Teorisi ve Politikası”, Kalkan Matbaacılık, İkinci Baskı, Ankara, 404.
• Ustasüleyman, T. (2009), “Bankacılık Sektöründe Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi: AHP-TOPSIS Yöntemi”, Bankacılık Dergisi, Sayı.69, 33-43.
• Üstünışık, N.Z. (2007), “Türkiye'deki İller Ve Bölgeler Bazında Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması: Gri İlişkisel Analiz Yöntemi Ve Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 7.
• Yavuz A. ve S. Çiçek (2009), “Isparta İlinin Vergi Gelirleri Analizi Yoluyla Sosyo-Ekonomik Yapısı Üzerine Bir İnceleme”, Maliye Dergisi, Sayı. 157, 166-182.
• Yurdakul, M. ve Y.T. İç (2003), “Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSIS Yöntemini Kullanan Bir Örnek Çalışma”, Gazi Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt.18, No.1, 1-18.
• Zafer Kalkınma Ajansı (2009), “TR33 Bölgesi Bölge Planı 2010-2013”, Devlet Planlama Teşkilatı, Kütahya.
• Zafer Kalkınma Ajansı (2010), “Mevcut Durum Raporu”, Devlet Planlama Teşkilatı, Kütahya.
• Zafer Kalkınma Ajansı (2012c), “Zafer Ekonomik Bülten”, Sayı.1, 1-48.