Yoğun Bakım Hastalarında Duyusal Girdi Sorunları ve Hemşirelik Yaklaşımı

Year 2014, Volume: 22 Issue: 2, 120 - 128, 07.08.2014

Derya Uzelli , Esra Akın Korhan

Abstract

ÖZ
Yoğun bakım üniteleri tedavi yöntemleri, teknik donanımı, fi ziksel görünümü ve duyusal çevresi açısından hastanenin
diğer bölümlerinden farklı olan özel ünitelerdir. İleri teknolojik gelişmelerin kullanıldığı yoğun bakım üniteleri yaşam
kurtarıcı olmakla birlikte uygulanan tedavi ve bakımın farklılığı ve yoğunluğu, çevresel uyaranların fazlalığı, sosyal destek
sistemlerinin eksikliği gibi nedenler ile hastalarda duyusal yoksunluk ve duyusal yüklenme gibi duyusal değişikliklerin
ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle yoğun bakım ünitesinde tedavi görmekte olan hastaların bakım ve
tedavi gereksinimleri karşılanırken fi ziksel gereksinimlerin yanı sıra psikososyal gereksinimlerinin de göz ardı edilmediği
holistik bakış açısı ile sunulan hemşirelik bakımı anlamlı ve önemlidir. Bu derlemede amaç yoğun bakım hastalarının
deneyimlediği duyusal girdi sorunlarına dikkat çekmek ve bu doğrultuda verilebilecek hemşirelik yaklaşımlarını
açıklamaktır.
Anahtar Kelimeler: Yoğun bakım ünitesi, duyusal girdi, duyusal yoksunluk, hemşirelik, yoğun bakım hastası.
ABSTRACT
Intensive care units are special units that differ from other units of the hospital in terms of its treatment methods,
technical equipment, physical appearance and sensory environment. Intensive care units that the advanced technological
developments used in set the stage for appearing of sensory changing such as sensory deprivation and sensory pressure
for patients by the reasons such as difference and intensity of the treatment, extra environmental stimulus, and lack of
social support systems as well as being lifesaving. That’s why, while meeting the care and treatment requirements of
intensive care patients, a holistic nursing care in which the patients’ psychosocial requirements are not ignored as well
as their physical requirements is meaningful and important. In this article, writers aim to attract attention to the sensory
input problems that the intensive care patients experienced and to explain nursing approaches that can be served in this
direction.
Key Words: Intensive care unit, sensory input, sensory deprivation, nursing, intensive care patients.

Keywords

Yoğun bakım ünitesi, duyusal girdi, duyusal yoksunluk, hemşirelik, yoğun bakım hastası.

References

• Akdemir, N., Birol, L. (2003). İç hastalıkları ve hemşirelik bakımı. basım, Vehbi Koç Yayınları, İstanbul, 23-24.
• Alasad, J., Ahmad, M. (2005). Communication with critically ill patients. Journal of Advanced Nursing, 50(4): 356-362.
• Almerud, S., Petersson, K. (2003). Music therapy-a complementary treatment for mechanically ventilated intensive care patients. Intensive and Critical CareNursing, 19(1): 21-30.
• Arslan, S. (2007). Dokunma, müzik terapi ve aromaterapinin yoğun bakım hastalarının fi zyolojik durumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Arslan, S., Özer, N. (2010). Yoğun bakım hastalarının duyusal girdi sorunlarında tamamlayıcı tedaviler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 13: 2.
• Baker, C., Melby, V. (1996). An investigation into the attitudes and practices of intensive care nurses towards verbal communication with unconscious patients. Journal of Clinical Nursing, 5(3): 18519
• Barnard, A., Sandelowski, M. (2001). Technology and humane nursing care: (Ir)reconcilable or invented difference? Journal of Advanced Nursing, 34: 367-75.
• Bergbom Engberg, I., Haljamae, H. (1988). A retrospective study of patients recall of respirator treatment nursing care factors and feelings of security/insecurity. Intensive Care Nursing, 4: 95-101.
• Canlı, Z. (1995). Koroner bakım ünitesinde yatan miyokard enfarktüslü hastaların anksiyete düzeyinin ve hastaları etkileyen fi ziksel çevre stresörlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Chan, M. F., Wong, O. C., Chan, H. L. (2006). Effects of music on patients undergoing a C-clamp procedure after percutaneous coronary interventions. Journal of Advanced Nursing, 53(6): 669-679.
• Cornock, M. A. (1998). Stres and the intensive care patient: Perception of patients and nurses. Journal of Advanced Nursing, 27: 518-527.
• Çınar, Ş. (2010). Bilinci kapalı hastanın psikososyal gereksinimlerini karşılamada hemşirenin rolü. 1. Temel Hemşirelik Bakımı
• Kongresi Kitabı, İzmir. Çınar, Ş., Khorshid, L. (2003). Yoğun bakım hastasında terapötik dokunma. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 7(1): 15-18.
• Dedeli, Ö., Akyol, A. (2008). Yoğun bakım hastalarında psikososyal sorunlar. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 11(1-2): 26-32.
• Dedeli, Ö., Akyol, D. A. (2005). Yoğun bakım sendromu. Yoğun
• Bakım Hemşireliği Dergisi, 9(1-2): 20-27. Demir, F., Dramalı, A. (2002). Yoğun bakım ünitelerinin tasarımı.
• Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 6(1): 8-15. Efi l, S., Kurucu, M. N., Eser, O. (2001). Beyin cerrahi yoğun bakımında takip edilen hastaların hasta yakını ziyaret sıklığının ve hemşire ile olan iletişimin hastanın iyileşmesine etkisi. Kocatepe Tıp Dergisi, 12: 151-155.
• Elliott, R., Wright, L. (1999). Verbal communication: What do critical care nurses say to their unconscious or sedated patients? Journal of
• Advanced Nursing, 29(6): 1412.
• Fontaine, D. K., Briggs, L. P., Pope-Smith, B. (2001). Designing humanistic critical care environments. Critical Care Nursing Quarterly, 24(3): 21,14.
• Granberg, A., Engberg, I. B, Lunberg, D. (1998). Patients’ experience of being critcally illor severely injured and cared for in an intensive care unit in reation to the ICU syndrome. Intensive and Critical Care Nursing, 14: 294-307.
• Hewitt, J. (2002). Psycho-affective disorder in intensive care units: A review. Journal of Clinical Nursing, 11: 575-584.
• Hunt, J. M. (1999). The cardiac surgical patient’s expectations and experiences of nursing care in the intensive care unit. Australian Critical Care, 12(2): 47-53.
• Kaçmaz, N. (2002). Yoğun bakım hastalarının psikolojik sorunları ve hemşirelik yaklaşımları. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi, 6(2): 75-81.
• Kutlu, L. (2010). Bakım ünitelerinde sağlık ekibi üyeleri, hasta ve yakınları ile iletişim. http://www.cayd.org.tr/Egitim/HemEg1.html. ( 02012).
• Kutlu, L.,Yıldırım, A. (2001). Hastalarda duyusal yoksunluk. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 5(2): 83-86.
• Lawrence, M. (1995). The unconscious experience. American. Journal of Critical Care, 4(3): 227-232.
• Lorenzi, A. E. (1999). Complementary/alternative therapies so many choices. Geriatric Nursing, 20: 125-33.
• Maadox, M., Dunn, S. V., Pretty E. L. (2001). Psychosocial recovery following ICU: Experiences and infl uences upon discharge to the community. Intensive Crit Care Nursing,17: 6-15.
• Margo, A., Halm, M. A. (2008). Essential oils for management of symptoms in critically ill patients. American Journal of Critical Care,17: 160-163.
• McKinley, S., Coote, K., Parbury, S. J. (2002). Development and testing of a faces scale for the assessment of anxiety in critically ill patients. Journal of Advanced Nursing, 41(1): 73-79.
• Mollaoğlu, M. (1997). Kritik bakım ünitelerinin duyusal girdilere etkileri ve hemşirelik girişimleri. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi, 1(2): 86-90.
• Moore, T. (1989). Sensory deprivation in the ICU. Nursing, 3(36): 44Mui So, H., Chan, D. S. K. (2004). Perception of stresssors by patients and nurses of critical care units in Hong Kong. International Journal of Nursing Studies, 41(1): 77-84.
• Öz, F. (2004). Sağlık Alanında Temel Kavramlar. 1. basım, İmaj İç ve Dış Ticaret AŞ., Ankara.
• Phipps, W. J. (1991). Medical-Surgical Nursing. 4th ed., Mosby-Year Book Inc., USA.
• Shih, F. (1997). Perception of self in the intensive care ünit after cardiac surgery among adult Taiwanese and American-Chinese patients. International. Journal of Nursing Studies, 34(1): 17-26.
• Terakye, G. (1994). Bilinci Kapalı Bireyle İletişim. 1. basım, Aydoğdu Ofset, İstanbul.
• Tunçay, Y. G., Uçar, H. (2010). Hastaların yoğun bakım ünitesinin fi ziksel ortam özelliklerine ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 33-46.
• Updike, P. (1990). Music therapy results for ICU patients. Dimensions of Critical Care Nursing, 9(1): 39-45.
• Wilkins, M. K., Moore, M. L. (2004). Music intervention in the intensive care unit: A complementary therapy to improve patient outcomes. Evidence- Based Nursing, 7: 103-104.
• Wilkinson, J. M., Simpson, M. D. (2002). Personal and professinol use of complementary therapies by nurses in NSW, Australia. Complementary Therapies in Nursing & Midwifery, 8: 142-1
• Wong, H. L. C., Lopez Nahas, V., Molassiotis, A. (2001). Effects of music therapy on anxiety in ventilator dependent patients. Heart & Lung, 30(5): 376-387.
• Woolfson, A., Hewitt, D. (1992). Intensive aromacare. International Journal of Aromatherapy, 4(2): 12-13.
• Yıldırım, İ., Atalay, M. (1992). Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde yatan yetişkin hastaların hastane gürültüsünden nasıl etkilendiklerinin belirlenmesi. III. Ulusal Hemşirelik Kongre Kitabı, 24- 26 Haziran, Sivas.
• Zazpe, C., Margall, M. A., Otano, C., Perochena M. P., Asiain, M. C. (1997). Meeting needs of family members of criticaly ill patients in a spanish intensive care unit. Intensive Critical Care Nursing, 13: 12-16.