İLKÖĞRETİM DÜZEYİ GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN MATEMATİK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK TÜRKİYE’DE YAPILAN AKADEMİK ÇALIŞMALARIN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 1, 39 - 57, 30.09.2022

Cihat Eski , Mine Kazancı

Öz

İlköğretim düzeyi görme engelli öğrencilere yönelik (1-8. Sınıflar) matematik öğretimi üzerine yapılan akademik çalışmaların incelenmesini amaçlayan bu çalışma, doküman analizine dayanan nitel bir araştırmadır. 9’u makale, 3’ü yüksek lisans tezi ve 1’i doktora tezi olmak üzere toplam 13 araştırma, çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler, içerik analizi ve betimsel istatistik yöntemleriyle analiz edilmiştir. Belirlenen akademik çalışmalar; araştırma konusu, çalışma grubunu belirleme türü, çalışma grubu büyüklüğü, araştırma türü, araştırma modelleri, veri toplama araçları, veri analiz yöntemleri ve ulaşılan sonuçlar gibi değişkenler açısından incelenmiştir ve Türkiye’deki durum ortaya konulmuştur. Araştırma sonucunda, incelenen çalışmalarda görme engellilerin matematik öğretiminde karşılaşılan sorunlara değinildiği ve ilköğretim düzeyi görme engelli öğrencilere yönelik matematik öğretiminde kullanılabilecek sınıf içi etkinliklere yer verildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Görme engelli öğrenciler, İlköğretim düzeyi görme engelli öğrenciler, Matematik eğitimi

Kaynakça

• Alper, A., ve Gülbahar, Y. (2009). Trends and issues in educational technologies: A review of recent research in TOJET. Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 124-135.
• Aslan, C., ve Özkubat, U. (2019). Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildirilerindeki Araştırma Eğilimleri: Bir İçerik Analizi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(2), 535-554.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi, DEUHFED, 9(1), 23-28.
• Baydar, S. C. ve Bulut, S. (2002). Öğretmenlerin matematiğin doğası ve öğretimi ile ilgili inançlarının matematik eğitimindeki önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23).
• Bülbül, M. Ş., Garip, B., Cansu, Ü. ve Demirtaş, D. (2012). Görme engelliler için matematik öğretim materyali tasarımı: İğneli sayfa. İlköğretim Online, 11(4), 1-9.
• Calp, Ü. F. (2009). Görme Engelli Öğrencilerin Çoklu Zekâ Alanlarının Belirlenmesi ve Matematik Başarısı ile İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Coşkun, İ., Dündar, Ş. ve Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396.
• Creswell, J. W. (2014). Research Design Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. (Fourth Edition). California: SAGE.
• Çarkacı Çakmak, S. (2005). Görme engelli öğrencilerin matematik işlemlerini yapmalarında küptaş kasa ve Braille daktilonun kullanışlılığının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dilek, A., Baysan, S. ve Öztürk, A. A. (2018). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yapılan Yüksek Lisans Tezleri: Bir İçerik Analizi Çalışması. Turkish Journal of Social Research/Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 22(2).
• Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
• Engelliler Hakkında Kanun (2005, 1 Temmuz). Resmî Gazete (Sayı: 25868 (Mükerrer)). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378.pdf
• Ergün, H. (2019). Eğitimde Fırsat ve İmkân Eşitliğine Farklı Bir Bakış. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(03), 1-17.
• Ersoy, Y. (1997). Okullarda matematik eğitimi: Matematikte okur-yazarlık. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13).
• Evrekli, E., İnel, D., Deniş, H. ve Balım, A. G. (2011). Fen eğitimi alanındaki lisansüstü tezlerdeki yöntemsel ve istatistiksel sorunlar. İlköğretim Online, 10(1), 206-218.
• Horzum, T. ve Bülbül, M. Ş. (2017). Görme Engelliler için Bir Geometri Öğretim Materyali: Geometri Kafesi. Sürdürülebilir ve Engelsiz Bilim Eğitimi, 3(1), 1-15. Retrieved from http://fizikli.com/journal
• Horzum, T. (2013). Görme Engelli Öğrencilerin Bazı Matematiksel Kavramlardaki Kavram İmajları ve Temsilleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Horzum, T. (2016). Total Görme Engelli Öğrencilerin Perspektifinden Üçgen Kavramı. Journal of Kırşehir Education Faculty, 17(2).
• Işık, A., Çiltaş, A. ve Bekdemir, M. (2008). Matematik Eğitiminin Gerekliliği ve Önemi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (17), 174-184.
• Kahramaner, Y. ve Kahramaner, R. (2002). Üniversite eğitiminde matematik düşüncenin önemi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 2, 15-25.
• Karakoç, T. (2002). Görme engelli öğrencilere matematikte sözlü problem çözümünün öğretiminde doğrudan öğretim yaklaşımına göre hazırlanan öğretim programının akranlar aracılığıyla sunulmasının etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kurtoğlu, M. ve Seferoğlu, S. S. (2012). BÖTE alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. IV. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 4-7 Mayıs 2012, Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Kurtoğlu, M. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Öğretmenlerin Teknoloji Kullanımı ile İlgili Türkiye Kaynaklı Dergilerde Yayımlanmış Makalelerin İncelenmesi. Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Dergisi, 2(3).
• Küçüközyiğit, M. S. ve Özdemir, S. (2017). Görme yetersizliğinden etkilenmiş öğrencilerde matematikte çarpma işlem akıcılığını arttırmada kendini izleme tekniğinin etkililiği. Hacettepe Eğitim Dergisi, 32(3), 676-694.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1973). Millî Eğitim Temel Kanunu.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı.
• Okçu, B. ve Sözbilir, M. (2016). Ortaokul Düzeyindeki Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Okuldaki Öğrenim Sürecine Dair Görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 51-83.
• Okçu, B. ve Sözbilir, M. (2016). 8. Sınıf Görme Engelli Öğrencilere “Yaşamımızdaki Elektrik” Ünitesinin Öğretimi: Mıknatıs Yapalım Etkinliği. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 202-223.
• Okur, M. R. ve Demir, M. (2019). Görme Engelli Öğrenenlerin Eğitim Yaşantısında Karşılaştıkları Sorunların Belirlenmesi, Acık ve Uzaktan Öğrenme Alanı İçin Çözüm Yolları Geliştirilmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 49-62.
• Ozarkan, H. B., Kucam, E. ve Demir, E. (2017). Merkezi Ortak Sınav Matematik Alt Testinde Değişen Madde Fonksiyonunun Görme Engeli Durumuna Göre İncelenmesi. Current Research in Education, 3(1), 24-34.
• Özer, B., Eren, A. ve Yazar, T. (2013). 1992-2012 Yılları Arasında Güzel Sanatlar Eğitimi Alanında Türkiye'de Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi/Analysis of Graduate Thesis Papers in Turkey in the Field of Fine Arts Education Between 1992 and 2012. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 497-510.
• Şafak, P. (2007). Az gören öğrencilere eldeli toplama öğretiminde uyarlanmış basamaklı öğretim yönteminin etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 27-48.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2014). Aile Eğitim Rehberi: Görme Engelli Çocuklar. Erişim adresi: https://ailevecalisma.gov.tr/media/5632/gorme-engelli-cocuklar-aile-egitim-rehberi-link-indirmek-icin-tiklayiniz.pdf
• Tuncer, A. T. (2009). Şemaya dayalı sözlü matematik problemi çözme stratejisinin görme yetersizliği olan öğrencilerin sözlü problem çözme performanslarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 34(153).
• Tutak, T. ve Güder, Y. (2014). Matematiksel modellemenin tanımı, kapsamı ve önemi. Turkish Journal of Educational Studies, 1(1).
• Uluğ, F. (2000). Eğitim hakkının kullanımı sorunu, Türkiye’de İnsan Hakları, TODAİE Yayınları.
• Zorluoğlu, S. (2017). Görme yetersizliği olan öğrencilerin öğrenmelerini destekleyici ihtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 659-682.