BibTex RIS Cite

Slavic and Romanic Origin Words in the Gagauz Versions of Tepegöz and Köroğlu Legends

Year 2006, Issue: 21, 37 - 44, 19.02.2014

Birsel Oruç Aslan

Abstract

Every language may take loan words from surrounding languages as a result of contact. The relationship may vary depending on the size of contact. The Turks who have a long history of migration and shifts in relıgious beliefs al so have com e under the influence of ıts neighbors in the area of culture and language. As a result of this, Turkish language took many words from languages such as Arabic, Persian, French, Russian and English. The Gagauz people who are members of Orthodox Christianity stayed under the Slavic influence for a long time and could not stand against the penetration of Russian words in to Gagauz language In o ur artıcle, we examined epic stories of Gagauz folk literature and tried to fınd the words which have Slavic and Rumanian origin.

Keywords

Gagauz; Türkçe; Loan Words; Slavic; Epic Story

References

  • Akademiya Nauk SSSR (1966). T atarsko—Russkiy Slovar ’, Moskova
  • Altaylı, Seyfettin (1994). Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü, II Cilt, MEB Yay., İstanbul
  • Caferoğlu, Ahmet (1968). Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, TDK Yay.: 260, İstanbul
  • Çimpoyeş, L. S. (1997). Dastannıy Epos Gagauzov, Kişinev
  • Dilçin, Cem (1983). Yeni Tarama Sozlüğü, TDK Yay.: 503, Ankara
  • Doğru, Abdülmecit - İsmail Kaynak (1991). Gagauz Türkçesinın Sözlüğü, KB Yay. No: 1294, Ankara
  • Ergin, Prof. Dr. Muharrem (1989). Dede Korkut Kitabı 1, Giriş—Metin-Faksimile, TDK Yay. N0: 169, Ankara
  • Gaydarji, G.A., E. K. Koltsa - L. A. Pokrovskaya — B. P. Tukan (1973). Gagauzsko—Russko- Moldavskiy Slovar ', Moskova
  • Güngör, Harun (1986). "Gagauzlarda Tepegöz Efsanesi", TKAY, CC)O(IV/2, Phil.Dr Hâmit Zübeyr Koşay’ın Hâtırasına Armağan, Ankara, 5.141—142
  • Kemal, Yaşar (2000). Üç Anadolu Efsanesi -- Köroğlu 'nun Meydana Çıkışı / Karacaoğlan / Alageyik, Adam Yay., 6. Baskı, Istanbul
  • Mustafayev, E. M. E.- V. G. Şçerbinin (1972). Russko - Türetskiy Slovar’, Moskova
  • Özkan, Yard. Doç. Dr. Nevzat (1996). Gagavuz Türkçesi Grameri, TDK Yay. No: 657, Ankara
  • Öztelli, Cahit (1984). Köroğlu, Dadaloğlu, Kuloğlu, Özgür Yay., 2. Baskı, İstanbul
  • SSSR Fenner Akademiyası Kazan Flialı Galiıncan lbrahimov İse'mendege' Te'l, Edebiyat hem Tarix İnstitutı (1977, 1979, 1981). Tatar Te'le'ne’n Anlatmalı Süzlege', Öç Tomda, Kazan
  • SSSR Fenner Akademiyası (1997). Tatarca—Türkçe Sözluk (Haz. Fuat Ganiyev—Rifkat’
  • ' Ehmet’yanov—Halil Açıkgöz), İnsan Yayınevi, Kazan—Moskova
  • TDK (1988). Türkçe Sozluk, II Cilt, Yeni Baskı, Ankara
  • İLMî ARAŞTIRMALAR
  • Tekin, Talat-M. Ölmez—E. Ceylan-Z. Ölmez-S. Eker (1995). Türkmence-Türkçe Sözluk, Simurg Yay., Ankara
  • Yağcı, Öner (1996). Köroğlu ~- Yaşamı ve Bu‘n’m Şiirleri, Gün Yay., İstanbul
  • Yudahin, Prof. Dr. K.K. (Çev. Abdullah Taymas) (1988). Kırgız Sözlüğü, II Cilt, TDK Yay.: 93, 2. Baskı, Ankara

Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler

Year 2006, Issue: 21, 37 - 44, 19.02.2014

Birsel Oruç Aslan

Abstract

Her dil, o dili konuşan ulusların münasebette bulundukları uluslardan etkileşimi sonucunda o dillerden bazı kelimeler alır. Bu etkileşim dilden dile değişim göstermekte, ilişkilerin boyutuna göre de değişmektedir. Tarih boyunca sürekli coğrafya ve din değiştirmiş olan Türkler de gittikleri bölgelerdeki komşularından kültür ve dil konusunda önemli ölçüde etkilenmişlerdir. Bunun sonucunda Türkler Arapça, Farsça, Fransızca, Rusça, İngilizce gibi dillerden etkilenmişler, özellikle hristiyanlığı kabul etmiş olan Gagauzlar zaman içinde Slav halklarının kültürlerinden ve dillerinden de büyük ölçüde etkilenmiş, o dillerden kelimelerin Türkçeye girmesini önleyememişlerdir. Biz de bu yazımızda Gagauz Türkçesinde halk kültürünün ürünleri olan destanlara Slavca ve Rumenceden giren kelimeleri tespit ederek, halk diline kadar inen dil etkileşimini ödünçlemeler yoluyla gözler önüne sermeye çalıştık.

Keywords

Gagauz; Türkçe; Ödünçleme (Alıntı); Slavca; Destan

References

  • Akademiya Nauk SSSR (1966). T atarsko—Russkiy Slovar ’, Moskova
  • Altaylı, Seyfettin (1994). Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü, II Cilt, MEB Yay., İstanbul
  • Caferoğlu, Ahmet (1968). Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, TDK Yay.: 260, İstanbul
  • Çimpoyeş, L. S. (1997). Dastannıy Epos Gagauzov, Kişinev
  • Dilçin, Cem (1983). Yeni Tarama Sozlüğü, TDK Yay.: 503, Ankara
  • Doğru, Abdülmecit - İsmail Kaynak (1991). Gagauz Türkçesinın Sözlüğü, KB Yay. No: 1294, Ankara
  • Ergin, Prof. Dr. Muharrem (1989). Dede Korkut Kitabı 1, Giriş—Metin-Faksimile, TDK Yay. N0: 169, Ankara
  • Gaydarji, G.A., E. K. Koltsa - L. A. Pokrovskaya — B. P. Tukan (1973). Gagauzsko—Russko- Moldavskiy Slovar ', Moskova
  • Güngör, Harun (1986). "Gagauzlarda Tepegöz Efsanesi", TKAY, CC)O(IV/2, Phil.Dr Hâmit Zübeyr Koşay’ın Hâtırasına Armağan, Ankara, 5.141—142
  • Kemal, Yaşar (2000). Üç Anadolu Efsanesi -- Köroğlu 'nun Meydana Çıkışı / Karacaoğlan / Alageyik, Adam Yay., 6. Baskı, Istanbul
  • Mustafayev, E. M. E.- V. G. Şçerbinin (1972). Russko - Türetskiy Slovar’, Moskova
  • Özkan, Yard. Doç. Dr. Nevzat (1996). Gagavuz Türkçesi Grameri, TDK Yay. No: 657, Ankara
  • Öztelli, Cahit (1984). Köroğlu, Dadaloğlu, Kuloğlu, Özgür Yay., 2. Baskı, İstanbul
  • SSSR Fenner Akademiyası Kazan Flialı Galiıncan lbrahimov İse'mendege' Te'l, Edebiyat hem Tarix İnstitutı (1977, 1979, 1981). Tatar Te'le'ne’n Anlatmalı Süzlege', Öç Tomda, Kazan
  • SSSR Fenner Akademiyası (1997). Tatarca—Türkçe Sözluk (Haz. Fuat Ganiyev—Rifkat’
  • ' Ehmet’yanov—Halil Açıkgöz), İnsan Yayınevi, Kazan—Moskova
  • TDK (1988). Türkçe Sozluk, II Cilt, Yeni Baskı, Ankara
  • İLMî ARAŞTIRMALAR
  • Tekin, Talat-M. Ölmez—E. Ceylan-Z. Ölmez-S. Eker (1995). Türkmence-Türkçe Sözluk, Simurg Yay., Ankara
  • Yağcı, Öner (1996). Köroğlu ~- Yaşamı ve Bu‘n’m Şiirleri, Gün Yay., İstanbul
  • Yudahin, Prof. Dr. K.K. (Çev. Abdullah Taymas) (1988). Kırgız Sözlüğü, II Cilt, TDK Yay.: 93, 2. Baskı, Ankara
There are 21 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Birsel Oruç Aslan

Publication Date February 19, 2014
Published in Issue Year 2006 Issue: 21

Cite

APA Aslan, B. O. (2014). Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler. İlmi Araştırmalar(21), 37-44.
AMA Aslan BO. Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler. İlmi Araştırmalar. February 2014;(21):37-44.
Chicago Aslan, Birsel Oruç. “Tepegöz Ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav Ve Rumence Kökenli Kelimeler”. İlmi Araştırmalar, no. 21 (February 2014): 37-44.
EndNote Aslan BO (February 1, 2014) Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler. İlmi Araştırmalar 21 37–44.
IEEE B. O. Aslan, “Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler”, İlmi Araştırmalar, no. 21, pp. 37–44, February 2014.
ISNAD Aslan, Birsel Oruç. “Tepegöz Ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav Ve Rumence Kökenli Kelimeler”. İlmi Araştırmalar 21 (February 2014), 37-44.
JAMA Aslan BO. Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler. İlmi Araştırmalar. 2014;:37–44.
MLA Aslan, Birsel Oruç. “Tepegöz Ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav Ve Rumence Kökenli Kelimeler”. İlmi Araştırmalar, no. 21, 2014, pp. 37-44.
Vancouver Aslan BO. Tepegöz ve Köroğlu Destanlarının Gagauz Varyantlarında Görülen Slav ve Rumence Kökenli Kelimeler. İlmi Araştırmalar. 2014(21):37-44.