Fate and Fatalism in Aytmatov's Novels

Year 2009, Volume: 1 Issue: 5, 303 - 320, 01.09.2009

Orhan Söylemez

Abstract

Keywords

-

CENGİZ AYTMATOV'UN ROMANLARINDA KADER VE KADERCİLİK

Abstract

Aytmatov’a göre “kader,” belirleyici ve düzenleyici tek kuvvettir. Onun işleyişprensibi kimse tarafından çözülemez; ancak akıl yoluyla belli ölçülerde takip edilebilir. Bu takip insanın sınırlı iradesiyle mümkündür. Tüm canlıların, sınırlanmış karar verme yetileriyle yazgısına yön verirken dikkat etmesi gereken önemli bir nokta vardır, o da kendi kaderlerinin başka kaderleri de etkileyebileceği gerçeğidir. Bu durumda yazar, tüm kaderlerin birbirine bağlı olduğunu anlatmak istemiştir. Canlılar, bulundukları zamanın şartlarına alışmak zorundadırlar. Bu durum da kaderin kabullenişini doğurur. Aytmatov, kaderini kabullenmeyenleri de eserinde eleştirmiştir

Keywords

Aytmatov, kader, kadercilik, inanç, din, Caabars, Dişi Kurdun

References

• AYTMATOV, Cengiz. (2007) Dağlar Devrildiğinde-Ebedî Nişanlı, İstanbul: Ufuk Kitap. (Sayfa numaraları bu baskıya aittir ve metin içinde DD-EN olarak kısaltılmıştır.)
• AYTMATOV, Cengiz (2007), Dişi Kurdun Rüyaları, İstanbul: Ötüken Yayıncılık, s. 171–236. (Sayfa numaraları bu baskıya aittir ve metin içinde DKR olarak kısaltılmıştır.)
• AYTMATOV, Cengiz (1997), Kassandra Damgası, Türkiye Türkçesine Aktaran: Prof. Dr. Ahmet Pirverdioğlu, Ankara: Elips Yayıncılık. (Sayfa numaraları bu baskıya aittir ve metin içinde alıntılar KD olarak kısaltılmıştır .)
• AYDIN, Abdülhalim (2000), “Batılılaşma Döneminde ùinasi ve Fransız Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, c. 17, Sayı 2.
• BİCE, Hayati (1990), “Biz Cengiz'i çok sevmiştik Severiz de...”, Türk Yurtları. Sayı 3.
• COELHO, Paulo (1996), Simyacı, İstanbul: Can Yayınları.
• ÇETİùLİ, İsmail (2008), “Dağlar Devrildiğinde-Ebedî Nişanlı'da kader fikri ve inancı”, Türk Yurdu. Sayı 253, Eylül.
• GLEICK, James (1995), Kaos, İstanbul: Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
• GÖKÇEK, Fazıl (1991), “Cengiz Aytmatov'un Romanlarında Din Teması ve Dişi Kurdun Rüyaları ”, Dergâh Dergisi, Sayı 21.
• JEZIORSKA, Irena. (1991) "Religious themes in the novels of Chingiz Aitmatov”, (Cengiz Aytmatov'un romanlarında dinî konular) Cultural Change and Continuity in Central Asia. ed. by Shirin Akiner. (England: Kegan Paul International Ltd.)
• KADİROV, Pirim (1990), “Yaşaşnıng mânâsı”, (Sohbet) ùark Yulduzı. Sayı 12.
• KAPLAN, Mehmet (1978), ùiir Tahlilleri I. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• KAPLAN, Mehmet (1978), “Terc'-i Bend” ùiir Tahlilleri I. İstanbul: Dergah Yayınları.
• KAPLAN, Mehmet (1988), Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi I. Haz. Mehmet Kaplan, İnci Enginün, Birol Emil. İstanbul: M.Ü. Fen Edebiyat Fak. Yayınları.
• KARAKOÇ, Abdurrahim (1990), “Dişi Kurdun Rüyaları”, Yeni Düşünce. 25 Mayıs.
• LORENZ, Edward (1995), “Pinballs and Butterflies,” The Essence of Chaos. Seattle: University of Washington Pres.
• SÖYLEMEZ, Orhan (2008), “Aytmatov'da inanç meselesi”, Kardeş Kalemler. Sayı 19, Temmuz.
• YAVUZ, Yusuf ùevki (2001), “Kader” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt 24, İstanbul. (Metin içinde İA olarak kısaltılmıştır.)