IMPACT OF THE INSTITUTIONAŞ FACTORS ON FOREIGN DIRECT INVESTMENT: AN EMPIRICAL EVIDENCE

Year 2006, Volume: 8 Issue: 2, 15 - 33, 01.12.2006

Gökhan Demirtaş Selçuk Akçay

Abstract

Keywords

Foreign direct investment, institutional factors

KURUMSAL FAKTÖRLERİN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR ÜZERİNE ETKİSİ: AMPİRİK BİR KANIT

Abstract

Günümüzde dünya ekonomisine entegrasyon için iki temel iktisadi faaliyet bulunmaktadır: doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) ve uluslararası ticaret. Ayrıca, DYY ekonomik kalkınmada önemli rol oynamaktadır. DYY’nin çok sayıda belirleyicisi vardır. Bunlar ekonomik, siyasal ve kurumsal olmak üzere üç gruba ayrılabilir. Kurumsal faktörler mülkiyet haklarını, basın özgürlüğünü, siyasal ve sivil özgürlükleri, hukukun üstünlüğünü, yolsuzluğu, sözleşmelerin uygulanabilirliği ve benzerini içerir. Literatürde, ekonomik ve siyasal faktörlerin doğrudan yabancı yatırımlar üzerine etkileri konusunda çok sayıda ampirik çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma, temel olarak kurumsal faktörler üzerine odaklanmaktadır ve amacı gelişmiş ve gelişmekte olan 71 ülkede kurumsal faktörlerin doğrudan yabancı yatırımlar üzerine etkisini 1995–2002 dönemi için, yatay–kesit veriler kullanarak incelemektir. Çalışmanın bulgularına göre, söz hakkı ve hesapverilebilirlik, politik istikrar, bürokrasinin etkinliği, hukukun üstünlüğü, düzenlemelerin kalitesi ve yolsuzlukla mücadele gibi kurumsal faktörlerle DYY arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Çalışmanın bulguları, yüksek kalitedeki kurumsal faktörlerin, çok uluslu şirketler için, işlem maliyetlerini azaltarak ve belirsizlikleri ortadan kaldırarak DYY’yi özendirdiğini göstermektedir.

Keywords

Doğrudan yabancı yatırımlar, kurumsal faktörler