Terör Krizinin İnsan Kaynakları Yönetimi Politikalarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 1, 387 - 414, 05.05.2017

Cemile Füsun Memili Ali Halıcı

Öz

Bu çalışma, terörün yaşandığı bölgelerde şirketlerin insan kaynakları
politikalarının değişimini araştırmaktadır. Çalışma, Türkiye’de siyasi
olayların yoğun yaşandığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunan ulusal
ve yerel zincir mağazalarında, bölgesel insan kaynakları politikalarını
araştırmak üzere kurgulanmıştır. Ayrıca Ankara ilinde merkezi bulunan ulusal zincir
mağazalardan da örnekleme yapılarak, siyasi olayların daha az yaşandığı
bölgelerle daha yoğun yaşandığı bölgeler arasında insan kaynakları yönetimi
açısından işleyiş benzerlikleri ve farklılıkları da araştırılmıştır. Araştırma
süresi içinde yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Önceden
hazırlanan sorular ile görüşme sırasında elde edilen bilgi ve detaylar içerik analizi
yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, insan
kaynakları biriminin olası krizlere önceden hazırlık yapmasının, kriz dönemi
politikalarının önceden belirlenmesinin işletmenin geleceği ve yaşam döngüsünün
devamı açısından çok önemli olduğunu ortaya koymuştur. Siyasi olayların yoğun
olarak yaşandığı bölgelerde, insan kaynakları politikalarının hangi düzeyde ve
nasıl uygulandığı, bölgelerdeki işletmelerin insan kaynakları açısından
sorunları irdelenerek açığa çıkartılmıştır. Genel anlamda, ele alınan bölgede
özellikle vasıflı eleman konusunda ciddi sorunların yaşandığı, siyasi krizler
yüzünden şubelerin sıklıkla kapanmak zorunda kaldığı, terör olaylarından
kaynaklı olarak maddi ve manevi zararların yaşandığı tespit edilmiştir. Siyasi
ve ekonomik krizler yaşanmasına rağmen üst düzey yöneticilerin, yetenek
yönetiminde insan kaynakları birimiyle birlikte hareket etmek istediği sonucuna varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

İnsan Kaynakları, İnsan Kaynakları Politikaları, Siyasi Krizler, Kriz Yönetimi, , Kriz Politikaları

Kaynakça

• Akyüz, Ö.F. 2001. Değişim Rüzgârında Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması. Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Aykaç, B. 2001. Kamu Yönetiminde Kriz ve Kriz yönetimi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-9.
• Can H. 2002. Organizasyon ve Yönetim. Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Can, H. 1994. Organizasyon ve Yönetim, Siyasal Kitapevi, 3. Baskı, Ankara. Can, H., Kavuncubaşı Ş., Yıldırım S. 2009. Kamu ve Özel Kesimde İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara, Siyasal Yayını.
• Çeto, E. 2009. Kriz Ortamında İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Demir, F.O. 2009. Kriz Yönetim Stratejileri ve Kriz İletişimi, FBE Journal, Volume 10/11.
• Demiral, M. 2011. İşletmelerin Ekonomik Krizlerde Uyguladıkları İnsan Kaynakları Politikalarının Çalışanlar Üzerinde İnsan Kaynakları Birimi Tarafından Gözlemlenen Etkileri: Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Dinçer, Ö. 1998. Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 5. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık.
• Fındıkçı, İ. 1999. İnsan Kaynakları Yönetimi, Alfa Basım Yayın, İstanbul. Filiz, E. 2007. Türk Kamu Yönetiminde Kriz Yönetimi, Alfa Aktüel Yayınları, İstanbul.
• Gök, S. 2006. 21. Yüzyılda İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Gültekin, T. 2007. Kriz Dönemlerinde İşletmelerde İnsan Kaynakları Politikaları ve bir uygulama. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gündoğan, A. O. 1996. Bilgi Toplumu ve Bilgi Üretme Sorunu, Akademik Araştırmalar.
• Gürkan, H. 2001. İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Türkiye'nin Büyük Sanayi İşletmeleri Üzerinde Yapılan Araştırma Çalışması, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Güven, M., Mısırlı, K. 2005. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi: Çaycuma Örneği ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 1-9.
• Haşit, G. 1999. İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Türkiye’nin Büyük Sanayi İşletmeleri Üzerinde Yapılan Araştırma Çalışması. Eskişehir Anadolu Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Eskişehir.
• Haşit, G. 2013. Kriz İletişimi ve Yönetimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kaptangil, K. 2010. İşletmelerde İnsan Kaynakları Eğitiminin Çalışanların Performansları Üzerine Olan Etkileri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• Keskin, H. Ü. 2001, Ekonomik Krizlerde Küresel Güçler: 2001 Türkiye Ekonomik Krizi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Isparta.
• Küçükşahin, A. 2005. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’yu PKK Terörüne Hazırlayan Nedenler. Güvenlik Stratejileri Dergisi 02, 63-94.
• Küskü, F. 2000. Krizde İnsan Kaynakları Yönetimi: Türk Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi-Bildiriler, Erciyes Üniversitesi, Nevşehir.
• Mersinoğlu, M. 2000. Yönetimsel Süreç Anlayışı, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü (Yayımlanmamış).
• Orhan, O. Z., Dinçer, H. ve Çelik, İ. E. 2009. Küresel Ekonomik Krizin Nedenleri, Türkiye Ekonomisine Etkileri ve Çözüm Yolları, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 22-66.
• Sabuncuoğlu, Z. 1994. Kriz Yönetimi ve Halkla İlişkiler, Bakış Dergisi, Sayı:47.
• Sabuncuoğlu, Z. 2000. İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Serinkan, C. 1995. İşletmelerin İnsan Kaynakları Bünyesi ve Çevresel Faktörlerin Etkisi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Fakültesi Personel Yönetimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Sert, G., Kurtoğlu, M., Akıncı, A., Seferoğlu, S.S. 2012. Öğretmenlerin Teknoloji Kullanma Durumlarını İnceleyen Araştırmalara Bir Bakış: Bir İçerik Analizi Çalışması, Akademik Bilişim’12 Konferans Bildirileri, Uşak Üniversitesi.
• Soysal, A., Karasoy H.A. ve Alıcı, S. 2009. KOBİ’lerde Kriz Yönetimi: K. Maraş’ta Tekstil Sektöründeki KOBİ’lerde Bir Uygulama, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 431-446.
• Tagraf, H., Arslan, T. 2003. Kriz Oluşum Süreci ve Kriz Yönetiminde Proaktif Yaklaşım, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 149-160.
• Tepehan, H.A. 2010. Stratejik İnsan Kaynakları Planlamasının İşletmelerin Kriz Yönetimindeki Yeri ve Önemi: Konu ile ilgili bir uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Titiz, İ. ve Çarıkçı, H.İ. 2001. Krizlerin İşletmeler Üzerindeki Etkileri ve Küçük İşletme Yöneticilerinin Kriz Dönemine Yönelik Stratejik Düşünce ve Analizleri. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 203-218.
• Tosun, E.K. 2002. Kriz Durumunda İnsan Kaynakları Yönetimine İlişkin Stratejiler ve Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Tüz M.V. 2001. Kriz ve İşletme Yönetimi, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Yavaş, E. 2014. İşletmelerin Kriz Dönemlerinde Uyguladıkları İnsan Kaynakları Politikalarının, İşletmelerin Kriz Aşabilirliğine Olan Etkileri. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara.